Antoni Szuniewicz

polski organista, kompozytor i dyrygent

Antoni Szuniewicz (ur. 14 listopada 1911 w Leonowiczach na Wileńszczyźnie w gminie Prozoroki, zm. 13 marca 1987 w Częstochowie) – organista, kompozytor, dyrygent, chórmistrz, pedagog.

Antoni Szuniewicz
Data i miejsce urodzenia

14 listopada 1911
Leonowicze

Data i miejsce śmierci

13 marca 1987
Częstochowa

Instrumenty

organy

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

organista, chórmistrz, kompozytor, dyrygent

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal Komisji Edukacji Narodowej Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (od 1908)
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Grób Antoniego Szuniewicza na cmentarzu Kule w Częstochowie

Życiorys

edytuj

Był synem Jana Szuniewicza i Tekli z domu Bielewicz. Wywodził się z tej samej rodziny, do której należał ks. dr Wacław Szuniewicz[a]. W latach 1927–1931 uczęszczał do Zawodowej Szkoły Organistów im. Józefa Montwiłła w Wilnie. Po jej ukończeniu studiował w wileńskim Konserwatorium Muzycznym im. M. Karłowicza w klasie organów u Władysława Kalinowskiego (1932-34), a następnie w klasie kompozycji u Tadeusza Szeligowskiego (1934-39).

Od 1937 roku nauczał w Konserwatorium Wileńskim pracując równocześnie w Zawodowej Szkole Organistów. Już w czasie studiów był organistą w wileńskich kościołach. Początkowo w kościele św. Bartłomieja (1931-34), a od 1934 do 1945 roku w kościele Ojców Franciszkanów, gdzie prowadził również chór.

W 1945 roku opuścił Wilno i w ramach repatriacji przeniósł się do Częstochowy. Tam objął funkcję organisty i dyrygenta chóru w bazylice katedralnej św. Rodziny. Przyczynił się do wybudowania w tej świątyni organów. Obok pracy w kościele był także koncertującym organistą. Koncertował w wielu miastach Polski. Ponadto działał jako rzeczoznawca budowy organów. Zasiadał w komisjach ekspertów nowo wybudowanych instrumentów. Był także autorem dyspozycji głosów m.in. do organów kościoła franciszkanów w Gdańsku i katedry św. Rodziny w Częstochowie.

Antoni Szuniewicz znany był także z działalności dyrygenckiej. Obok kierowania chórem katedralnym zajmował się także prowadzeniem połączonych chórów Diecezji Częstochowskiej, powoływanych z okazji szczególnych wydarzeń w życiu miejscowego Kościoła (np. pielgrzymek Jana Pawła II).

Prowadził także działalność pedagogiczną. Od 1946 r. pracował w Zespole Szkół Muzycznych w Częstochowie, gdzie uczył teorii muzyki i prowadził klasę organów. Współpracował ponadto z Niższym Seminarium Duchownym w Częstochowie, Diecezjalnym Studium Organistowskim oraz zgromadzeniami zakonnymi.

Szuniewicz był członkiem Diecezjalnej Komisji ds. Muzyki i Śpiewu Kościelnego, Diecezjalnej Komisji ds. Organistów, członkiem Sekcji Głównej Komisji Kultu Bożego II Synodu Diecezji Częstochowskiej, prezesem Częstochowskiego Koła Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków oraz wiceprzewodniczącym Rady Zakładowej Związku Pracowników Kultury i Sztuki.

Ożenił się w Walerią z domu Bielewicz, córką Antoniego i Anieli, urodzoną w Połocku (zmarła w Częstochowie w 2002). Dwoje dzieci Antoniego i Walerii Szuniewiczów urodziło się w Wilnie. Byli nimi Maria Teresa i Stanisław.

Odznaczenia

edytuj

Otrzymał liczne dyplomy i odznaczenia państwowe i kościelne, m.in.:

Twórczość

edytuj

Ważniejsze kompozycje: cykle mszalne (m.in.):

  • Maryjna msza polska na 4-gł. chór mieszany i organy (wyd. Santa Severa Rzym 1974)
  • Msza polska na 4-gł. chór mieszany i organy (wyd. Santa Severa Rzym 1974)
  • Msza w języku polskim na tematy melodii pieśni maryjnych na 3-gł. chór żeński i organy (1975)

utwory o charakterze kantatowym (m.in.):

  • Cantata ad honorem Jubilati Christe dum Tibi na 4-gł. chór mieszany i organy (1950 lub 1951)
  • Kantata jubileuszowa na 4-gł. chór mieszany i orkiestrę (1950)
  • Modlitwa do Boga na 6-gł. chór mieszany i organy (1937, wyd. Wydawnictwo K.T.Barwickiego nr 755 Poznań 1957)

utwory chóralne a cappella (m.in.):

  • Stabat Mater na 4-gł. chór mieszany a cappella (wyd. Wydawnictwo H. Kubickiego Wilno 1939)
  • Gwiazdo jasności na 4-gł. chór mieszany a cappella (wyd. Wydawnictwo K.T. Barwickiego nr 439 Poznań 1948)
  • Hymn do św. Cecylii na 6-gł. chór mieszany a cappella (wyd. Wydawnictwo K.T.Barwickiego nr 436 Poznań 1948)

pieśni solowe z tow. fortepianu lub organów (m.in.):

  • Kołysanka na głos i fortepian (wyd. Wydawnictwo H. Kubickiego Wilno 1939)
  • Pieśń wygnańca na baryton i fortepian (1945)

ponadto:

  • części mszalne
  • chóralne opracowania pieśni kościelnych
  • religijne pieśni jedno- i dwugłosowe

Większość kompozycji o tematyce religijnej A. Szuniewicza wydało Wydawnictwo Zakonu Paulinów „Paulinianum” w zbiorze Modlitwa do Boga (Częstochowa 2001).

Bibliografia

edytuj
  • Czarniawski, H., Festiwal „Pro Musica”, „Ruch Muzyczny 1967, nr 17.
  • Deska, A., Ocalić od zapomnienia (album poświęcony pamięci A. Szuniewicza, rkp. bibl. ZSM Częstochowa).
  • Deska, A., Muzyka – modlitwą do Boga. 12. rocznica śmierci Antoniego Szuniewicza (1911-1987), „Niedziela” 1999 nr 12.
  • Janeczek, J., Muzyk modlitwy, „Gazeta Wyborcza” 1997 nr 112.
  • Jelonek, L., Z dziejów życia muzycznego w Częstochowie, Wydawnictwo WSP Częstochowa 1995.
  • Komorowska, M., Odkrywam Częstochowę, „Ruch Muzyczny” 1975 nr 2.
  • Komorowska, M., Pod Jasną Górą, „Ruch Muzyczny” 1975 nr 12.
  • Krzywoń, J., Antoni Szuniewicz – pedagog, kompozytor i działacz muzyczny, praca magisterska, WSP Częstochowa 1988 (maszynopis).
  • Łukaszewski, M., Muzyka jest jedna, „Niedziela 1997 nr 10.
  • Łukaszewski M.T., Antoni Szuniewicz. Mistrz klawiatury, wspaniały pedagog, kompozytor i muzyk, „Muzyka21” 2002 nr 3.
  • Malko, W., Częstochowa bez aureoli, „Ruch Muzyczny” 1969 nr 1.
  • Malko, W., Biografie kompozytorów częstochowskich. Antoni Szuniewicz, „Almanach Częstochowy” 1989.
  • Olejnik, J., Wypych, J., Po prostu kocham muzykę..., „Kierunki” 1977 nr 9.
  • Piersiak, R., Trzydzieści pięć lat „Pochodni”, w: Ziemia Częstochowska t. 5, Katowice 1965.
  • (R.), Modlił się muzyką. 15 rocznica śmierci Antoniego Szuniewicza, „Niedziela” 2002 nr 10.
  • Wiśniowski., T., Pamięci profesora Antoniego Szuniewicza, „Słowo Powszechne” 1987 nr 17.
  • Żwirek., R., Religijna twórczość kompozytorska Antoniego Szuniewicza, praca magisterska, KUL, Lublin 1999.