Aphelium

punkt orbity okołosłonecznej, najdalszy od Słońca

Aphelium (polska nazwa – punkt odsłoneczny[1]; zlatynizowany wyraz pochodzenia greckiego, od gr. apo - "od" i helios - "słońce") – punkt na orbicie ciała niebieskiego krążącego wokół Słońca, znajdujący się w miejscu największego oddalenia (apocentrum) tego ciała od Słońca[2][3]. Aphelium posiadają orbity okołosłoneczne ciał poruszających się po orbitach eliptycznych (nie kołowych), jak planety, planetoidy czy komety.

Schemat orbity heliocentrycznej: 1 – aphelium, 2 – peryhelium, 3 – Słońce

Punktem orbity przeciwnym do aphelium jest peryhelium.

Analogiczny punkt na eliptycznej orbicie wokółziemskiej to apogeum (punkt odziemski).

Termin ten występuje również w formie afelium[3][4]; takie określenie obecne jest też w publikacjach Jana Flisa[1][3].

Ziemia

edytuj
 
Schemat położenia i oświetlenia Ziemi w peryhelium i aphelium

W czasie, kiedy Ziemia jest w aphelium (ok. 4 lipca) znajduje się ona w odległości 152,1 mln km (1,017 au) od Słońca. Spośród ponumerowanych planetoid najmniejszą odległość aphelium od Słońca (0,804 au) ma 2008 EA32 z grupy Atiry[5].

Daty i godziny przejścia Ziemi przez punkt aphelium podane są w artykule Apsyda (astronomia), w sekcji Apsydy orbity Ziemi.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Jan Flis: Terminy geograficzne. Wyd. V (zmienione). Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1999. ISBN 83-02-04531-4.
  2. aphelium, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-12-03].
  3. a b c Jan Flis: Szkolny słownik geograficzny. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1985, s. 25. ISBN 83-02-00870-2. OCLC 37645138.
  4. aphelium [online], Słownik języka polskiego PWN [dostęp 2021-07-05] (pol.).
  5. IAU Minor Planet Center. [dostęp 2014-06-21].