Czemuśmy nie wzięli świecy?... Ten zegar stary...

Aria z opery „Straszny dwór” Stanisława Moniuszki
(Przekierowano z Aria Skołuby)

Czemuśmy nie wzięli świecy?... Ten zegar stary... – początek III aktu opery z muzyką Stanisława Moniuszki do libretta Jana Chęcińskiego Straszny dwór, zawierający basową arię Skołuby.

Czemuśmy nie wzięli świecy?... Ten zegar stary...
Ilustracja
Stanisław Moniuszko
Gatunek

opera

Twórca

Stanisław Moniuszko

Trzeci akt opery Straszny dwór rozpoczyna się rozmową pomiędzy Maciejem i Skołubą odprowadzającym go na miejsce nocnego spoczynku we dworze Miecznika w Kalinowie. Maciej to stary służący i opiekun Stolnikowiczów Stefana i Zbigniewa, którzy, wróciwszy z bitewnych szlaków, zjechali na Nowy Rok do ojcowskiego przyjaciela po złożone u niego pieniądze, ale i by odnowić znajomości z nim oraz jego córkami: Jadwigą i Hanną. Skołuba to łowczy i klucznik z Kalinowa, zaufany człowiek gospodarza. Zła legenda dworu (w rzeczywistości „strasznego” mamom i ciociom mniej urodziwych niż mieszkanki Kalinowa panien) wywołała u Macieja, chociaż wiarusa zaprawionego w bojach, dość duże obawy. Skołuba zaś, wtajemniczony w intrygę Hanny i Jadwigi, próbuje rozdzielić trójkę gości i celowo nie tylko niby to zapomina zabrać świecę, ale też podsyca obawy Macieja, zbywając go, że przecież świeci księżyc i każąc jemu samemu spać na podłodze obok starego zegara w sali z groźnie wyglądającymi malowidłami. Gdy łowczy żegna się znacząco wypowiedzianymi słowami: „Dobrej nocy!”, cały drżący ze strachu Maciej jeszcze raz domaga się wyjaśnień[1].

Skołuba w arii Ten zegar stary dzieli się z gościem niestworzonymi historiami, budując tym bardziej atmosferę grozy. Otóż, niby to stary od lat zepsuty zegar w obecności obcych na dźwięk piania koguta zaczyna wydzwaniać na przedętych rurach jakieś piekielne kuranty. Drugim omawianym przez Skołubę aspektem są obrazy kobiet, praprababek Miecznika, które także gdy tylko kur zapieje, a nieznana osoba przebywa w sali, „wyłażą z ram” po to, żeby się potępieńczo kłócić. Każda z dwóch części jest zakończona pytaniem do Macieja o to, czy się nie boi, a gdy ten zaprzecza, Skołuba częstuje go tabaką[1].

Prapremiera Strasznego dworu odbyła się w Teatrze Wielkim w Warszawie 28 września 1865 roku, rolę Macieja wykonywał wówczas Jan Koehler, a partię Skołuby śpiewał wtedy Józef Prochazka[2].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Stanisław Moniuszko, The Haunted Manor – Straszny dwór, 2 CD, EMI Classics (Warner Music Poland), 2012-03-12 (rok nagrania 2001), Teatr Wielki w Warszawie, dyrygent: Jacek Kaspszyk
  2. Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. 1. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne (PWM), 2008, s. 977-981. ISBN 978-83-224-0901-5.