BIBSYS

katalog centralny norweskich bibliotek uniwersyteckich

BIBSYS – katalog centralny dwóch norweskich bibliotek uniwersyteckich, przekształcony w organizację non-profit, która skupia norweskie biblioteki uniwersyteckie i naukowe wraz z Biblioteką Narodową.

Historia

edytuj

System powstał w 1972 roku na potrzeby dwóch bibliotek uniwersyteckich w Trondheim oraz Centrum Obliczeniowego. Pierwsza część systemu zawierająca moduł wprowadzania danych i szukania została uruchomiona w 1976 roku. Mógł z niej korzystać tylko jeden użytkownik dlatego biblioteki dzieliły się dostępem korzystając przez dwa dni w tygodniu i pół dnia w piątek. W kolejnych latach wprowadzano nowe moduły[1]:

  • w 1980 roku katalogowanie
  • w 1983 moduł wypożyczeń i OPAC
  • w 1994 roku moduł kontroli szeregowej

W 1984/5 podjęto decyzję o użyciu na potrzeby BIBSYS bazy danych ADABAS i języka NATURAL niemieckiej firmy Software AG. Od 1989 roku działał system BIBSYS II, który używał komputera IBM, a jednocześnie mogło z niego korzystać 80 osób. W 1996 roku bez większych zmian przeniesiono cały system na platformę UNIX i komputery IBM-6000. Od 1997 roku działał BIBSYS III, który posiadał 2 serwery baz danych i 3 komputery dla klienta mogący obsługiwać równocześnie 1200 użytkowników[1]. Od 2008 roku planowano zmianę używanego systemu. Początkowo miał to być OCLC, ale w 2012 roku wybrano Ex Libris i w marcu 2013 wprowadzono Primo i Almę. Równocześnie przekonwertowano dane z MARC do MARC 21. W 2015 roku w Almie pracowały 104 biblioteki[2].

Organizacja

edytuj

Ważnym elementem BIBSYS jest system wypożyczeń międzybibliotecznych. BIBSYS działa jako organizacja non profit, a koszty utrzymania systemu są rozdzielane pomiędzy biblioteki proporcjonalnie do ich wielkości, bez kontroli użycia danych przez daną bibliotekę[1].

Główna siedziba mieści się w Trondheim, ale spośród ponad 30 osób zatrudnionych kilka pracuje w Bergen i Oslo[2].

Usługi

edytuj
  • Alma : system biblioteczny[3]
  • Oria: usługa wyszukiwania[4]
  • Brage: archiwum instytucji[5]
  • DOI: identyfikator pomagający wyszukiwać i cytować prace innych naukowców[6]
  • DLR: cyfrowy zasób edukacyjny[7]
  • MOOC platformy i portal z wirtualnymi kursami[8]
  • Bird: usługa przechowywania danych badawczych w całym procesie badawczym[9]

Przypisy

edytuj
  1. a b c Gundersen R. BIBSYS – an Information System for the Norwegian Academic Community Proceedings of the IATUL Conferences 1997 {Dostęp 2019-06-25]
  2. a b Knowledge for a better world NTNU University Library – podsumowanie wyjazdu szkoleniowego w ramach programu Erasmus, Trondheim, 8–13 maja 2017 r Tytuł Ujednolicony 2017 nr 1/2(22/23) s. 4-9 [Dostęp 2019-06-25]
  3. Tjenester. BIBSYS [online] [dostęp 2019-06-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (norw. bokmål).
  4. Oria – søketjeneste. BIBSYS [online] [dostęp 2019-06-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (norw. bokmål).
  5. Brage – åpent institusjonsarkiv. BIBSYS [online] [dostęp 2019-06-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (norw. bokmål).
  6. DOI – gjør forskningsdata mer synlige. BIBSYS [online] [dostęp 2019-06-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-31] (norw. bokmål).
  7. DLR – Digitale Læringsressurser. BIBSYS [online] [dostęp 2019-06-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (norw. bokmål).
  8. MOOC-plattformer og -portal. BIBSYS [online] [dostęp 2019-06-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (norw. bokmål).
  9. BIRD – lagre og dele forskningsdata. BIBSYS [online] [dostęp 2019-06-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (norw. bokmål).