Bassem Akiki
Bassem Akiki (ur. 1983 w Libanie[1]) – polsko-libański dyrygent, kompozytor i doktor sztuki, współpracuje z wieloma orkiestrami i teatrami muzycznymi na świecie[2].
Życiorys
edytujBassem Akiki studiował filozofię na Lebanese International University (Bejrut). Ukończył z wyróżnieniem dyrygenturę chóralną na Akademii Muzycznej w Krakowie, a z wynikiem celującym dyrygenturę symfoniczno-operową na Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Wykształcenie w dziedzinie filozofii pozwoliły Bassemowi Akiki na przeanalizowanie związków filozofii z muzyką[1]. Po przygotowaniu pracy magisterskiej, traktującej o relacji pomiędzy Richardem Wagnerem, Fryderykiem Nietzsche a Richardem Straussem, dyrygent przygotował i obronił rozprawę doktorską pt. Antropocentryzm i teocentryzm w muzyce XXI wieku na przykładzie opery Petera Eötvösa Angels in America na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. Opera ta została wykonana po raz pierwszy w Polsce właśnie pod jego batutą, w ramach festiwalu Opery Współczesnej w październiku 2012 roku we Wrocławiu. Muzyczne zainteresowania Bassema Akiki skupiają się wokół muzyki Zachodu i Wschodu, których wzajemne wpływy stanowiły temat wykładów, które artysta prowadził w latach 2007–2009 w Uniwersytecie im. Phillipsa w Marburgu (Niemcy). Prowadził także wiele kursów mistrzowskich między innymi w Queen Elisabeth Music Chapel w Waterloo, w Akademii Operowej przy Operze Królewskiej La Monnaie w Brukseli i w Swarthmore College w Stanach Zjednoczonych.
Bassem Akiki zadebiutował w wieku 24 lat prowadząc przedstawienie „Traviata” G. Verdiego z zespołem Opery Wrocławskiej, gdzie do 2013 roku był dyrygentem, a od 2013 roku rozpoczął indywidualną karierę artystyczną przygotowaniem premiery „Jolanta” P. Czajkowskiego i „Zamek Sinobrodego” B. Bartóka w Teatrze Wielkim w Warszawie, których pierwszy premierowy spektakl poprowadził Valery Giergiev, a drugim pokierował Bassem Akiki. Artysta posiada bogaty repertuar symfoniczny oraz dyryguje takimi dziełami operowymi jak: „Così fan tutte”, „Don Giovanni”, „Czarodziejski flet” W.A. Mozarta; „Traviata”, „Rigoletto”, „Falstaff”, „Nabucco” G. Verdiego; „Carmen” G. Bizeta; „Kobieta bez cienia”, „Kawaler srebrnej róży” R. Straussa; „Opowieści Hoffmanna” J. Offenbacha; „Cyganeria”, „Turandot” G. Pucciniego; „Borys Godunow” M. Musorgskiego; „Matka czarnoskrzydłych snów” H. Kulenty, „La libertà chiama la libertà” E. Knapika.
Poza klasycznym repertuarem Bassem Akiki przygotował i dyrygował światowymi premierami dzieł współczesnych kompozytorów. W 2012 roku przygotował i poprowadził światową prapremierę opery Slow man N. Lens/J. M Coetzee w Teatrze Wielkim w Poznaniu. W 2014 roku zadebiutował w Teatrze La Monnaie w Brukseli przygotowując premierę spektaklu „Shell Shock” N. Lens/N.Cave, wykonanym w 2018 roku pod batutą tego dyrygenta w paryskiej sali koncertowej podczas światowych obchodów 100 lecia zakończenia I wojny światowej, w lutym 2015 roku przygotowywał i poprowadził w brukselskim królewskim teatrze operowym światową premierę opery Medúlla z muzyką Björk, w 2019 roku odbyła się premiera spektaklu[3] „Frankenstein” M. Grey w opracowaniu muzycznym Bassema Akiki, Orfeo and Majnun oraz ostatnią operą Philippe Boeasmansa On Purge Bebe w grudniu 2022 w La Monnaie w Brukseli . Rozwój kariery przyniósł poszerzenie repertuaru o kolejne nagradzane spektakle: „Romeo i Julia” Ch. Gounoda –Złota Maska za najlepszy spektakl operowy w 2017 roku w woj. Śląskim[4] oraz Złote Maski dla solistów.
Bassem Akiki jest gościnnym dyrygentem w teatrach operowych i filharmoniach w Polsce (Teatr Wielki Opera Narodowa w Warszawie[5][6][7], Teatr Wielki w Poznaniu, Narodowe Forum Muzyki NFM we Wrocławiu[8][9], Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Teatr Wielki w Łodzi, Opera i Filharmonia Podlaska w Białymstoku, Filharmonia w Szczecinie, w Łodzi i w innych) i na świecie (Opera Królewska La Monnaie w Brukseli, Chamber Orchestra of Philadelphia , Féstival d’Aix-en-Provence in FranceFilharmonia w Paryżu, sala koncertowa Konzerthaus w Wiedniu, Teatr w Madrycie oraz w Urugwaju)[10].
Od stycznia 2016 roku do stycznia 2020 zajmował stanowisko dyrektora artystycznego Festiwalu Noworocznego Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu. W 2016 roku został nominowany do najważniejszej operowej nagrody International Opera „Awards 2016 w kategorii „Najlepszy dyrygent młodego pokolenia”[11]. W latach 2018–2019 był dyrektorem artystycznym w Operze Śląskiej w Bytomiu. Podczas pracy w Operze Śląskiej został nagrodzony – został laureatem XII Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury w 2018 roku w kategorii najlepszy dyrygent[12].
W 2020 roku Fryderyka w kategorii najwybitniejsze nagranie muzyki polskiej oraz Album Roku Muzyka Symfoniczna otrzymała płyta 100 NA 100. MUZYCZNE DEKADY WOLNOŚCI z utworem nagranym m.in. pod kierownictwem i batutą Bassema Akiki.
Od lipca 2020 pełnił funkcję dyrektora muzycznego Opery Wrocławskiej[13]. Poprowadził spektakle i koncerty z artystami[14] występującymi na największych światowych operowych scenach[15][16]. Spektakl „Tosca” został nagrodzony pięcioma statuetkami Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury, Bassem Akiki otrzymał statuetkę w kategorii najlepszy dyrygent[17]. Pracę na stanowisku dyrektora muzycznego w Operze Wrocławskiej zakończył we wrześniu 2022. [1]
Pierwsze wykonanie kompozycji Bassema Akiki prawykonanie utworu „Huis Clos” odbyło się w dniu 27 sierpnia 2020 r. na XX Festiwalu Sinfonia Varsovia Swojemu Miastu w Warszawie[18].
Płytę "Mykietyn" z utworami ''II koncert na wiolonczelę i orkiestrę symfoniczną, Hommage à Oskar Dawicki, z udziałem Marcina Zdunika i NFM Filharmonii Wrocławskiej pod dyrekcją Bassema Akiki i Benjamina Shwartza nagrodzono Fryderykiem w kategorii Album Roku Muzyka Współczesna w 2022 roku[19] oraz nominowano do International Classical Music Awards 2023,, nagrodę ŚWIATOWA PREMIERA otrzymał spektakl Alexander Raskatov: Folwark zwierzęcy (Holenderska Opera Narodowa) pod kierownictwem muzycznym tego artysty[20][21].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Huncwot.com, Bez końca – Kwartalnik Przekrój [online], przekroj.pl [dostęp 2020-06-16] (pol.).
- ↑ Matematyka, filozofia i żywioł MUZYKI [online], ruchmuzyczny.pl [dostęp 2024-12-08] .
- ↑ Frankenstein à La Monnaie: les vis et la vertu [online], L’Echo, 1 marca 2019 [dostęp 2020-06-14] (fr.).
- ↑ Redakcja, Bytom: „Romeo i Julia” ze Złotą Maską. Najlepszy spektakl roku 2017 w województwie śląskim [online], Bytom Nasze Miasto, 29 marca 2018 [dostęp 2020-06-14] (pol.).
- ↑ Zgubne skutki celebrytyzmu [online], Co w duszy gra [dostęp 2020-06-16] (pol.).
- ↑ Mroczne oblicze Prokofiewa [online], Co w duszy gra [dostęp 2020-06-20] (pol.).
- ↑ Maski i maseczki [online], ruchmuzyczny.pl [dostęp 2024-12-08] .
- ↑ Nominacje do Fryderyków 2024 [online] (pol.).
- ↑ Do głębi [online], ruchmuzyczny.pl [dostęp 2024-12-08] .
- ↑ Franz Straatman , Klinkend debuut Bassem Akiki bij NedPhO – Place de l'Opera [online], 11 listopada 2024 [dostęp 2024-12-08] (niderl.).
- ↑ 2016 [online], Opera Awards, 30 sierpnia 2016 [dostęp 2020-06-14] .
- ↑ Teatralne Nagrody Muzyczne 2018 ogłoszone!, „MTeatr – Mazowiecki Teatr Muzyczny im. Jana Kiepury w Warszawie” [dostęp 2020-06-14] (pol.).
- ↑ Michał Hernes , Z Nowego Jorku do Wrocławia. Przedstawiono nową dyrekcję Opery Wrocławskiej [online], tuwroclaw.com, 21 lipca 2020 [zarchiwizowane z adresu 2020-08-23] .
- ↑ Beata Fischer , Teatr jednego aktora. Koncert Erwina Schrotta w Operze Wrocławskiej [online], Orfeo, 15 września 2022 [dostęp 2023-01-06] (pol.).
- ↑ Obiecujące rozpoczęcie sezonu w Operze Wrocławskiej [online], Opera Lovers [dostęp 2023-01-06] (pol.).
- ↑ „Tosca” w mistrzowskiej obsadzie we Wrocławiu [online], Opera Lovers [dostęp 2023-01-06] (pol.).
- ↑ Nadia Szagdaj , Opera Wrocławska z pięcioma statuetkami Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury. Sukces zapewniła m.in. "Tosca" [online], Gazeta Wrocławska, 29 września 2022 [dostęp 2023-02-10] (pol.).
- ↑ Bassem Akiki i Sinfonia Varsovia [online], facebook.com [dostęp 2020-08-28] (pol.).
- ↑ Opera na Zamku w Szczecinie: Gala rozdania Fryderyków 2022 [online], kultura.onet.pl (pol.).
- ↑ 2023 International Opera Awards Winners : Teatr Wielki Opera Narodowa [online], teatrwielki.pl [dostęp 2024-12-08] .
- ↑ ICMA [online], ICMA [dostęp 2023-01-06] (fr.).