Bassvilliana – poemat osiemnastowiecznego włoskiego klasycysty Vincenza Montiego[1], znany też jako In morte di Ugo Bassville, opublikowany w 1793. Utwór, nawiązujący do Boskiej komedii Dantego Alighieri, opowiada o Rewolucji francuskiej. Jej bohaterem jest francuski dyplomata Nicolas-Jean Hugou de Bassville[2][3][4][5], zlinczowany przez tłum w Rzymie[6] 13 stycznia 1793. Na wzór Dantego Monti napisał swój poemat tercyną[7][8][9][10], czyli zwrotką trójwersową, rymowaną według schematu aba bcb cdc...[11][12][13]. Tej właśnie formy użył w swojej epopei Dante.

Andrea Appiani, Portret Vincenza Montiego
Dante Alighieri
Gilotyna
Già vinta dell’inferno era la pugna,
E lo spirto d’abisso si partía
Vòta stringendo la terribil ugna.
Come lion per fame egli ruggía
Bestemmiando l’Eterno, e le commosse
Idre del capo sibilâr per via.
Allor timide l’ali aperse e scosse
L’anima d’Ugo alla seconda vita
Fuor delle membra del suo sangue rosse;
Vincenzo Monri, In morte di Ugo Bassville

Na język angielski poemat przełożył miarą oryginału Adam Lodge. Przekład ukazał się w Londynie w 1845, nakładem oficyny Williama Wattsa. Został zrecenzowany między innymi w The Gentleman's Magazine[14].

Przypisy edytuj

  1. Maurycy Mann: Literatura włoska, w: Wielka literatura powszechna. pl.wikisource.org. s. 213. [dostęp 2018-01-26]. (pol.).
  2. Bassvilliana. treccani.it. [dostęp 2017-02-06]. (wł.).
  3. Nicolas-Jean Hugou de Bassville, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-02-06] (ang.).
  4. Paolo Mariani: La “Bassvilliana” di Vincenzo Monti: una cantica fra Rivoluzione e Contro-Rivoluzione. alleanzacattolica.org, 2001. [dostęp 2017-02-06]. (wł.).
  5. Bassville, Nicolas Jean Hugon de, w: 1911 Encyclopædia Britannica, Volume 3. en.wikisource.org. [dostęp 2017-02-06]. (ang.).
  6. Carlo Muscetta: La Bassvilliana. spazioinwind.libero.it. [dostęp 2017-02-06]. (wł.).
  7. Kazimierz Wóycicki: Forma dźwiękowa prozy polskiej i wiersza polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960, s. 242.
  8. Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2003, s. 155. ISBN 83-900829-6-9.
  9. Josef Brukner, Jiří Filip: Poetický slovník (Tercína). Praha: Mladá fronta, 1997, s. 332-334. ISBN 80-204-0650-6.
  10. Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 380. ISBN 978-83-233-4066-9.
  11. terza rima, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-02-06] (ang.).
  12. Terza rima. PoetryFoundation.org. [dostęp 2017-02-06]. (ang.).
  13. Terza Rima: Poetic Term. poets.org. [dostęp 2017-02-06]. (ang.).
  14. The Gentleman's Magazine by Sylvanus Urban. Volume XXIV, New series. books.google.pl, 1845. s. 615-616. [dostęp 2017-02-06]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj