Batysfera
Batysfera – stalowa, kulista kapsuła służąca do podwodnych obserwacji, opuszczana na linie ze statku, pozbawiona własnego napędu – pierwsze urządzenie do badania głębin morskich, zastąpione przez wyposażony we własny napęd batyskaf.
Nazwa edytuj
„Batysfera” pochodzi z gr. od βάθος (bathys) – pol. głębia i σφαίρα (sphaira) – pol. kula[1].
Opis edytuj
Batysferę zaprojektowali i skonstruowali w latach 1929–1930 amerykański biolog William Beebe (1877–1962) i inżynier Otis Barton (1899–1992)[1]. Było to pierwsze urządzenie do badania głębin morskich[1]. Batysfera wykonana była ze stali, była kulistą kabiną o średnicy 144 cm z dwoma oknami z grubego szkła kwarcowego[1]. Batysfera była opuszczana ze statku na stalowej linie, miała oświetlenie elektryczne i łączność telefoniczną ze statkiem[1].
Zastosowanie edytuj
Batysfera została po raz pierwszy wykorzystana do badań oceanicznych 6 czerwca 1930 roku, kiedy Beebe i Barton zeszli w niej na głębokość 240 m w pobliżu Bermudów[1]. 15 sierpnia 1934 roku została opuszczona na głębokość 923 m[1]. Urządzenie było doskonalone i w 1949 roku Beebe osiągnął głębokość 1372 m[1].
Przebywanie w batysferze łączyło się z niebezpieczeństwem związanym z gwałtownymi naprężeniami liny utrzymującej[1] – przerwanie liny znaczyło śmierć załogi[2]. Urządzenie miało ograniczoną zdolność manewrowania, a obserwacje utrudniały ruchy wahadłowe i obroty[3].
Z batysfery zaprzestano korzystać po wynalezieniu batyskafu, wyposażonego we własny napęd[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j Bolesław Orłowski: Batysfera. W: Praca zbiorowa: Encyklopedia odkryć i wynalazków. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1979, s. 28. ISBN 83-214-0021-3. (pol.).
- ↑ bathysphere, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-09-28] (ang.).
- ↑ Jerzy Górski: Podbój głebin oceanów. Wyd. Naukowo-Techniczne, 1964, s. 175. (pol.).