Bitwa pod Inverurie

Bitwa pod Inverurie – starcie zbrojne, które miało miejsce w trakcie Drugiej Wielkiej Rebelii i zostało stoczone 23 grudnia 1745 roku pomiędzy szkockimi jakobitami a siłami wiernymi królowi Jerzemu.

Bitwa pod Inverurie
Powstanie jakobickie 1745 roku
Ilustracja
Inverurie
Czas

23 grudnia 1745

Miejsce

Inverurie

Terytorium

Szkocja

Wynik

zwycięstwo Jakobitów

Strony konfliktu
Wielka Brytania jakobici
Dowódcy
MacLeod z klanu MacLeod Lord Lewis Gordon
Siły
ok. 1 200 ok. 1 100
5 dział
Straty
nieznane, 50 wziętych do niewoli nieznane
Położenie na mapie Szkocji
Mapa konturowa Szkocji, po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
57°16′55,2″N 2°22′40,8″W/57,282000 -2,378000

Przed bitwą

edytuj

Wycofujący się na zimę na północ lord Lewis Gordon dysponował w grudniu dwoma batalionami ludzi pod Jamesem Moirem i Gordonem z Abbachy i starał się je powiększyć. Aby uniemożliwić dalszy zaciąg, John Campbell - angielski naczelny dowódca na Północy – wysłał 500 ludzi z klanu MacLeod aby pokonali lorda Gordona. Siły te wzmocnili członkowie klanów Munro i Grant (w sumie jeszcze ok. 700 ludzi).

W związku z tym, Gordon rozpoczął odwrót do Aberdeen, gdzie jego siły zostały znacznie wzmocnione. Do dwóch batalionów dołączyli ochotnicy z hrabstw Forfarshire i Kincardineshire, francuscy żołnierze, którzy właśnie wylądowali w Montrose jako posiłki dla powstańców, ok. 300 członków klanu Farquharson oraz dodatkowo otrzymano 5 dział z portu.

Obawiający się jednak o swoje terytorium dowódca Grantów postanowił się wycofać z wszystkimi swoimi ludźmi (500), a dowódca klanu Munro zajął pozycje pod Oldmeldrum. Mimo to MacLeod ruszył dalej i zajął miasteczko Inverurie, 16 mil na północ od Aberdeen. Gordon, dowiedziawszy się o tym incydencie, zdecydował się wydać swojemu oponentowi bitwę.

23 grudnia siły Jakobitów opuściły Aberdeen i rozpoczęły marsz na Inverurie. Aby oszukać wroga, Gordon z głównymi siłami i artylerią przeszedł rzeczkę Don i ruszył przez miejscowość Fintray na jej lewym brzegu, natomiast Francuzi i ochotnicy poszli główną drogą na Inverurie.

Około godziny 16 Francuzi przekroczyli rzekę i zaatakowali MacLeoda od południowego zachodu. Jednocześnie Gordon przekroczył Uri płynącą w pobliżu Inverurie i rozpoczął natychmiastowy atak od wschodu. Wróg był tym manewrem kompletnie zaskoczony.

Z powodu przewagi liczebnej i taktycznej, MacLeod wycofał się do pobliskiego Eglin, a stamtąd zarządził odwrót pod osłoną nocy.

Po bitwie

edytuj

Większość ludzi MacLeoda wraz z nim samym zdołała się bezpiecznie wycofać, jednak wielu zginęło lub zostało rannych, a ok. 50 dostało się do niewoli. Wśród jeńców byli m.in.: syn przywódcy klanu Gordon z Artoch (przedstawiciele Gordonów walczyli po obydwu stronach), syn przywódcy klanu Forbes z Echt i John Chalmers – pryncypał i profesor królewskiego college’u w Aberdeen.