Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży

Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży - organ w strukturze Konferencji Episkopatu Polski odpowiedzialny za systemową ochronę małoletnich przed wykorzystywaniem seksualnym w środowisku kościelnym w Polsce oraz za pomoc pokrzywdzonym. Z urzędu przewodniczący rady Fundacja Świętego Józefa KEP. Od 2019 funkcję tę sprawuje abp Wojciech Polak.

Wojciech Polak - Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży

Powołanie i zadania edytuj

Funkcja Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży została ustanowiona 14 marca 2019 przez biskupów KEP zebranych na 382 Zebraniu plenarnym[1]. Celem ustanowienia nowej funkcji było zintensyfikowanie działań biskupów z zakresie systemowej ochrony dzieci i młodzieży przed wykorzystywaniem seksualnym w środowisku kościelnym, a także wypracowanie i wdrożenie systemowych rozwiązań w tym zakresie, jak również w zakresie pomocy ofiarom nadużyć seksualnych[2]. Jednocześnie podjęto uchwałę o powołaniu na tę funkcję abp. Wojciecha Polaka określając długość kadencji Delegata na 5 lat[3].

Głównym zadaniem Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży jest kierowanie działaniami i komunikacją pomiędzy biskupami w zakresie systemowej ochrony dzieci i młodzieży przed wykorzystywaniem seksualnym w Kościele w Polsce, a także kontrola by działania te były zgodne z normami prawa kanonicznego[4]. Delegat nie ma jednak żadnej władzy ani specjalnych uprawnień nad biskupami i innymi przełożonymi kościelnymi, ponieważ za swoje decyzje odpowiadają oni bezpośrednio papieżowi[5]. Swoje zadania realizuje przy pomocy Biura Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży, działającego od września 2019 r. przy Sekretariacie KEP[4].

W listopadzie 2021 ukonstytuowała się Rada przy Delegacie KEP, której celem jest nakreślenie wspólnego planu działania systemu prewencji wykorzystania seksualnego w Kościele w Polsce[6]. Radę tworzą: Delegat KEP, Koordynator KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży, przedstawiciele grup systemu prewencji, a więc delegatów, duszpasterzy pokrzywdzonych, kuratorów, koordynatorów Fundacji Świętego Józefa KEP oraz przedstawiciele Biura Delegata KEP, Fundacji Świętego Józefa, Centrum Ochrony Dziecka i zespołu ds. konsultacji prawnokanonicznych przy Fundacji Świętego Józefa[7].

Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży jest przewodniczącym Zespołu do kontaktu z Państwową Komisją ds. Pedofilii[8] oraz przewodniczącym Rady Fundacji Świętego Józefa KEP[9].

Działalność edytuj

W marcu 2013, po zakończeniu obrad 382. Zebrania plenarnego KEP, w czasie których powołano urząd Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży, abp Wojciech Polak, któremu powierzono tę funkcję wziął udział w konferencji prasowej, podczas której zaprezentowano po raz pierwszy dane statystyczne nt. wykorzystywania seksualnego w Kościele w Polsce[10].

Arcybiskup Polak i Kierownik Biura Delegata koordynowali działania organizacyjne związane z rozpoczęciem funkcjonowania Fundacji Świętego Józefa oraz współpracy z zakonami męskimi i żeńskimi[11][12].

Z inicjatywy Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży w 2020 zostały opracowane materiały duszpasterskie Modlitwa zranionego Kościoła, przygotowane jako pomoc w przeżyciu I piątku wielkiego postu, ustanowionego przez KEP Dniem modlitwy i pokuty za grzech wykorzystania seksualnego[13]. Materiały duszpasterskie są przygotowane i publikowane co roku we współpracy z duszpasterzami osób pokrzywdzonych[14][15].

W 2020 po filmie braci Sekielskich Zabawa w chowanego, Delegat KEP zwrócił się poprzez nuncjaturę do Stolicy Apostolskiej o wszczęcie postępowania kanonicznego nakazanego przez motu proprio papieża Franciszka Vos estis lux mundi, ze względu na zaniechania wymaganego prawem działania w diecezji kaliskiej przez bp. Edwarda Janiaka[16]. Abp Polak poinformował jednocześnie, odpowiadając na stawiane mu zarzuty, że złożenie zawiadomienia nie jest przesądzeniem o winie, ponieważ osąd w tej sprawie należy wyłącznie do Stolicy Apostolskiej[17].

W 2021 po opublikowaniu raportu dominikańskiej komisji badającej sprawę o. Pawła M., a także po opublikowaniu przez o. Tarsycjusza Krasuckiego OFM wyników kościelnego postępowania w sprawie ks. Andrzeja Dymera, Delegat KEP wsparł osoby pokrzywdzone nadużyciami i przestępstwami seksualnymi, których dopuścili się duchowni[18][19][20]. Ponadto kierownik Biura Delegata KEP ks. Piotr Studnicki informował również o interwencjach abp. Wojciecha Polaka w związku z wypowiedziami o. Tadeusza Rydzyka[21][22], dyrektora Radia Maryja oraz bp. Antoniego Długosza[23][24], które bagatelizowały dramat wykorzystania seksualnego.

10 maja 2021 Delegat KEP przewodnicząc kościelnemu zespołowi spotkał się z Państwową Komisją ds. Pedofilii. W czasie tego spotkania strona kościelna potwierdziła świadomość ciążącego obowiązku powiadamiania właściwych państwowych organów ścigania o każdym ujawnionym przestępstwie wykorzystania seksualnego małoletnich oraz współpracy z tymi organami. Zastrzeżenia wzbudził postulat Państwowej Komisji dotyczący przekazywania całości akt procesów kanonicznych[25][26].

Biuro Delegata KEP odpowiadało za przygotowania organizacyjne do międzynarodowej konferencji Kościołów Europy Środkowo-Wschodniej Our common mission of safeguarding God’s children, która odbyła się w dniach 19-22 września 2021 w Warszawie[27][28].

Abp Wojciech Polak jest autorem wprowadzeń do publikacji poświęconym wykorzystaniu seksualnemu w Kościele: Łzy niewinności[29], Odpowiedź Kościoła na dramat wykorzystania seksualnego małoletnich”– aspekt prawny[30] , Zranieni. Rozmowy o wykorzystywaniu seksualnym w Kościele[31].

14 marca 2024 r., biskupi ponowili wybór abp. Polaka na drugą kadencję na stanowisku Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży[32].

Biuro Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży edytuj

 
Budynek Sekretariatu KEP, w którym znajduje się Biuro Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży

Biuro Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży jest instytucją wspierającą Delegata KEP ds. ochrony i młodzieży i ma siedzibę w budynku Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski przy skwerze kard. S. Wyszyńskiego 6 w Warszawie.

Biuro zostało powołane do swej działalności przez biskupów 14 czerwca 2019[33], a 2 września 2019 rozpoczęło swoją pracę pod kierownictwem ks. Piotra Studnickiego z diecezji krakowskiej, który wcześniej był koordynatorem medialnym Centrum Ochrony Dziecka[34].

Do zadań Biura należy:

  • wsparcie pracy Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży w wypracowywaniu i wdrażaniu systemowych rozwiązań dla Kościoła w Polsce, które służą ochronie małoletnich i pomocy pokrzywdzonym
  • monitorowanie systemu pomocy na poziomie ogólnopolskim
  • indywidualna pomoc osobom pokrzywdzonym
  • komunikacja wewnątrzkościelna
  • komunikacja zewnętrzna i kontakty z mediami
  • współpraca międzynarodowa

Przypisy edytuj

  1. Abp Polak został dziś Delegatem KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży [online], niedziela.pl [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  2. Delegat KEPds. ochrony dzieci i młodzieży - Ochrona [online], Ochrona -, 13 sierpnia 2022 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  3. Uchwała nr 25/382/2019 Akta Konferencji Episkopatu Polski
  4. a b M.Titaniec, P. Studnicki, Pomoc ofiarom wykorzystania seksualnego i system prewencji., [w:] Kościół w Polsce 2023. Raport., Katolicka Agencja Informacyjna, Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej, s. 132.
  5. Mamy wiele do zrobienia • Archidiecezja Gnieźnieńska [online], archidiecezja.pl [dostęp 2024-04-09].
  6. Obradowała Rada przy Delegacie KEP - Ochrona [online], Ochrona -, 9 grudnia 2021 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  7. Delegat KEPds. ochrony dzieci i młodzieży - Ochrona [online], Ochrona -, 13 sierpnia 2022 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  8. Komunikat po spotkaniu Delegata KEP z Państwową Komisją ds. Pedofilii - Ochrona [online], Ochrona -, 11 maja 2021 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  9. Rada Fundacji - Fundacja Świętego Józefa Konferencji Episkopatu Polski [online], Fundacja Świętego Józefa Konferencji Episkopatu Polski -, 17 stycznia 2023 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  10. _, Zakończyły się obrady biskupów | Konferencja Episkopatu Polski [online], 16 listopada 2015 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  11. Abp Wojciech Polak o powołaniu Fundacji Świętego Józefa - Ochrona [online], Ochrona -, 11 października 2019 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  12. https://ochrona.episkopat.pl/wp-content/uploads/sites/3/2023/09/raport_2020_do_internetu.pdf
  13. Dzień modlitwy i pokuty za grzech wykorzystania seksualnego – 28 lutego 2020 r. - Ochrona [online], Ochrona -, 6 lutego 2020 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  14. Wspólnota ze zranionymi – nie tylko raz w roku - Ochrona [online], Ochrona -, 11 lutego 2021 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  15. VirtualArts, Wspólnota ze zranionymi [online], wspolnota - Kolejna witryna sieci „biuro delegata kep Witryn” [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  16. Oświadczenie Delegata KEP po filmie „Zabawa w chowanego” - Ochrona [online], Ochrona -, 16 maja 2020 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  17. Arcybiskup Wojciech Polak odpowiada na zarzuty - Ochrona [online], Ochrona -, 16 czerwca 2020 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  18. Oświadczenie Delegata KEP po opublikowaniu raportu Komisji badającej sprawę o. Pawła M. - Ochrona [online], Ochrona -, 15 września 2021 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  19. Bartosz Kołodziejczyk, Druzgocący raport w sprawie Pawła M. Abp Polak zabrał głos i wskazuje na zakon [online], wiadomosci.wp.pl, 15 września 2021 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  20. Delegat KEP: ta wiadomość jest ważna także dla innych skrzywdzonych - Ochrona [online], Ochrona -, 12 stycznia 2023 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  21. Delegat KEP zwrócił się do przełożonego o. Tadeusza Rydzyka - Ochrona [online], Ochrona -, 7 grudnia 2020 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  22. Nieoficjalnie: Prymas chce wyjaśnień ws. słów o. Rydzyka [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  23. Prymas Polski wysłał list do bpa Długosza. „Wypowiedź ta domaga się publicznych przeprosin” [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  24. Ks. Studnicki: „Słowa biskupa Długosza wprowadziły zamieszanie” - Ochrona [online], Ochrona -, 13 sierpnia 2021 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  25. Komunikat po spotkaniu Delegata KEP z Państwową Komisją ds. Pedofilii - Ochrona [online], Ochrona -, 11 maja 2021 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  26. Prymas Polski gotowy na współpracę z komisją do spraw pedofilii. Są jednak "poważne wątpliwości" [online], TVN24, 11 maja 2021 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  27. https://ochrona.co.pl/wp-content/uploads/sites/3/2023/09/RAPORT_2021_INTERNET_2.pdf
  28. Abp Polak: Mam nadzieję na współpracę w naszej części Europy, by chronić małoletnich - Ochrona [online], Ochrona -, 10 maja 2021 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  29. Wstęp do wydania polskiego, [w:] Joel Pralong, Łzy niewinności, Wydawnictwo "W drodze", 2020, s. 5-8.
  30. Wprowadzenie, [w:] Piotr Studnicki, Marta Dalgiewicz, Odpowiedź Kościoła na dramat wykorzystania seksualnego małoletnich – aspekt prawny, 2020, s. 7-10.
  31. Wstęp do książki, [w:] Justyna Kaczmarczyk, Zranieni. Rozmowy o wykorzystywaniu seksualnym w Kościele, WAM, 2021, s. 6-9.
  32. Katolicka Agencja Informacyjna KAI, Abp Polak delegatem KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży na 2. kadencję | eKAI [online], eKAI | Portal Katolickiej Agencji Informacyjnej, 15 marca 2024 [dostęp 2024-04-09].
  33. Biuro Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży - Ochrona [online], Ochrona -, 13 sierpnia 2022 [dostęp 2024-04-09] (pol.).
  34. Pomoc, koordynacja, informacja • Prymas Polski [online], prymaspolski.pl [dostęp 2024-04-09].

Linki zewnętrzne edytuj