Boerewors

kiełbasa charakterystyczna dla kuchni południowoafrykańskiej

Boerewors (wym. [ˈbuːrəvors]; nazywana także boerie lub wors[1]) – soczysta kiełbasa z grubo zmielonego mięsa w osłonce z naturalnego jelita, o specyficznym smaku nadawanym przez kolendrę, gałkę muszkatołową i goździki, powszechnie grillowana podczas braai[a] oraz dostępna jako street food, charakterystyczna dla kuchni południowoafrykańskiej[2].

Boerewors
kiełbasa
{{{alt grafiki}}}
Surowa boerewors zawinięta w spiralę
Kuchnia

południowoafrykańska

Miejsce powstania

Południowa Afryka

Obróbka żywności

grillowanie, pieczenie

Odmiany

w handlu są dostępne pod różnymi nazwami podróbki o mniejszej zawartości mięsa

Składniki
  • świeże grubo zmielone mięso (wołowe, wieprzowe, owcze, kozie lub ich połączenie)
  • przyprawy (kolendra, gałka muszkatołowa, goździki)
  • substancje pomocnicze (wraz z przyprawami nie więcej niż 10% całkowitej masy surowej kiełbasy)
  • osłonka z naturalnego jelita
Uwagi
  • w handlu ulicznym sprzedawana w bułeczce jako boerewors roll
  • „obowiązkowo” grillowana podczas braai
  • od 1990 jej nazwa i skład są chronione prawnie

Nazwa tej kiełbasy pochodzi z języka afrykanerskiego od wyrazów: boerchłop i wors – kiełbasa[3].

Charakterystyka

edytuj

Od 1990 roku boerewors jest chroniona prawnie[2]. Aby kiełbaska mogła oficjalnie nosić nazwę borewors, musi spełniać następujące wymogi[2]:

  • być zrobiona z mięsa wołowego, wieprzowego, owczego albo koziego, lub ich połączenia;
  • musi być zrobiona w przynajmniej 90% z mięsa (chude mięso i tłuszcz); przy czym:
  • musi zawierać więcej niż 63% chudego mięsa; i
  • nie może zawierać więcej niż 30% tłuszczu;

Boerewors spełniająca powyższe standardy jest produktem spożywczym o wysokiej jakości[2].

Do produkcji używa się mięsa świeżego, nie mrożonego, grubo zmielonego. Gotową przyprawioną masą mięsną naturalne jelita napełniane są dość luźno[4]. Najczęściej boerewors zostaje uformowana w spiralę, rzadziej w porcje-kawałki kiełbasy[2][4].

Dodatki do boerewors (woda, środki konserwujące, mąka pszenna lub sojowa, ocet, sól, zioła i przyprawy) nie mogą przekraczać 10% w przeliczeniu na całkowitą masę surowej kiełbasy[2]. Skład ilościowo-jakościowy dodatków smakowo-zapachowych zależy od regionu[1].

Każdy producent czy rzeźnik ma własną recepturę na jej przyrządzanie[1].

Boerewors najlepiej jest grillować w grillu węglowym, ale można ją także upiec w piekarniku[1].

W handlu, w supermarketach i u rzeźnika, znajdują się podobne do boerewors kiełbasy, ale o mniejszej zawartości mięsa, często też gorszej jakości, noszące różne nazwy np. braaiwors[2].

Spożywanie

edytuj

Jako danie obiadowe kawałek boerewors serwuje się na talerzu razem z porcją papki z kaszy kukurydzianej i polewa sosem[5].

Boerewors może być również podawana razem z bekonem i jajkami na śniadanie czy sprzedawana na wynos jako przekąska pod nazwą boerewors roll, w postaci podobnej do amerykańskiego hot doga, czyli w podłużnej bułeczce polana keczupem i sosem musztardowym[6]

  1. Braai – tak nazywa się w języku afrykanerskim barbecue

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Gold Restaurant: Why Boerewors is South Afrika's Favourite Sausage. [w:] Food [on-line]. GOLD Opulent African Cuisine Cape Town, 2019. [dostęp 2019-08-02]. (ang.).
  2. a b c d e f g Katy Rose: FYI: these 5 things are the only ingredients legally allowed in boerewors. [w:] Recipes [on-line]. Food24 Africa's foodwebsite, 2018. [dostęp 2018-08-02]. (ang.).
  3. 10 awesome Afrikaans words that just can't be translated. [w:] Boerewors [on-line]. news24.com, 2016. [dostęp 2019-08-03]. (ang.).
  4. a b Gerhard Feiner: Meat Products Handbook: Practical Science and Technology. Typical fresh sausage products from around the world. Woodhead Publishing, 2006, s. 311. ISBN 978-1-84569-050-2.
  5. Phillip Botha: South African (SA) Traditional Food Recipes. Boerewors, pap en sous. Lulu, 2012, s. 6,7. ISBN 978-1-105-70867-1.
  6. Mabel Dawn Van Niekerk: Exploring the South Coast of KwaZulu Natal. Culinary specialties. Google Edition, 2013.