Budynek Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu
Budynek Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu – siedziba dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. Budynek znajduje się we wschodniej części dzielnicy Bydgoskie Przedmieście, przy ul. Mickiewicza 9[1].
 Budynek widziany od strony północnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Mickiewicza 9 |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt |
arch. Kazimierz Ulatowski |
| Ukończenie budowy |
1930 |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
 53°00′40″N 18°35′38″E/53,011111 18,593889
| |
Historia edytuj
Modernistyczny budynek zaprojektował w 1927 roku toruński architekt Kazimierz Ulatowski[2]. Gmach budowano w latach 1928–1929[3]. Budynek oddano do użytku pod koniec 1930 roku[4]. Figury niedźwiedzi w portalu, wykonywane przez rzeźbiarza Ignacego Zelka, ukończono krótko po oddaniu budynku do użytku[5]. Kontrowersje wzbudza ustalenie autora figury orła białego, umieszczonej nad wejściem. Przez lata przyjmowano, że autorem orła był Ignacy Zelek, jednak zdaniem regionalistki i historyk sztuki Katarzyny Kluczwajd faktycznym autorem figury był Ulatowski[5].
W okresie międzywojennym gmach liczył 65 pomieszczeń biurowych i 29 mieszkań. Ponadto w budynku mieściła się biblioteka, pomieszczenie zbiorów muzealnych. Między dwoma skrzydłami budynku urządzono ogród[6].
Podczas II wojny światowej wojska hitlerowskie zniszczyli płaskorzeźbę orła białego, umieszczonego nad drzwiami wejściowymi[7]. Przez krótki czas w 1945 roku w budynku przebywali oficerowie NKWD[8]. Dyrekcja Lasów Państwowych odzyskała budynek pod koniec 1945 roku. Po 1965 roku wróciła płaskorzeźba orła białego. Nieznany jest autor rekonstrukcji[7]. Po 1989 roku dodano orłowi koronę[9].
W 2015 roku w sąsiedztwie gmachu odsłonięto obelisk poświęcony Teofilowi Lorkiewiczowi, pierwszemu dyrektorowi Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowy w Toruniu[10].
Architektura edytuj
Budynek powstał w stylu modernistycznym, a jego charakterystycznymi elementami są dwa niedźwiedzie, „strzegące” wejścia do gmachu, wykonane z bloków piaskowca kieleckiego przez Ignacego Zelka[11].
Przypisy edytuj
- ↑ Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu. pomorska.pl, 2003-03-17. [dostęp 2022-06-14].
- ↑ Kluczwajd 2020 ↓, s. 57.
- ↑ Kluczwajd 2020 ↓, s. 56.
- ↑ Kluczwajd 2020 ↓, s. 58.
- ↑ a b Kluczwajd 2019 ↓, s. 90.
- ↑ Kluczwajd 2019 ↓, s. 90-91.
- ↑ a b Kluczwajd 2020 ↓, s. 61.
- ↑ Golon 1993 ↓, s. 208.
- ↑ Kluczwajd 2020 ↓, s. 62.
- ↑ Lasy świętują. torun.pl, 2015-02-02. [dostęp 2023-05-20].
- ↑ Historia gmachu – Historia – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu – Lasy Państwowe [online], www.torun.lasy.gov.pl [dostęp 2018-04-16] (pol.).
Bibliografia edytuj
- Mirosław Golon: Deportacje rosyjskich i ukraińskich mieszkańców Torunia do ZSRR w 1945 r.. W: Mniejszości narodowe i wyznaniowe w Toruniu w XIX i XX wieku. Mieczysław Wojciechowski (red.). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1993. ISBN 83-231-0456-5.
- Katarzyna Kluczwajd: Bydgoskie Przedmieście. Toruńskie przedmieścia sprzed lat. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2019. ISBN 978-83-7729-501-4.
- Katarzyna Kluczwajd: Państwowe orły w przestrzeni wspólnej Torunia z cezurą 1920 roku. W: Katarzyna Kluczwajd, Michał Pszczółkowski (red.): Torunia przestrzeń wspólna: wielokulturowe miasto z cezurą i bez cezury 1920 roku. Zabytki toruńskie młodszego pokolenia. Toruń: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2020. ISBN 978-83-953155-9-6.