Budynek biurowy Bergenske w Gdyni
Budynek biurowy Bergenske w Gdyni, Dom Bergtransu, współcześnie nazywany też Budynkiem Komendy Miejskiej Policji – zabytkowy obiekt, mieszczący się w Śródmieściu Gdyni przy ul. Portowej 15 róg Św. Wojciecha.
.jpg) Budynek Komendy Miejskiej Policji w Gdyni | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Portowa 15 róg Św. Wojciecha |
| Typ budynku |
biurowo-mieszkalny |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Inwestor |
Towarzystwo Żeglugowe Bergtrans Sp. z o.o. |
| Kondygnacje |
7 |
| Rozpoczęcie budowy |
1935 |
| Ukończenie budowy |
1937 |
| Pierwszy właściciel |
Towarzystwo Żeglugowe Bergtrans Sp. z o.o. |
Położenie na mapie Gdyni  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
 54°31′26,04″N 18°32′35,83″E/54,523900 18,543286
| |
Historia edytuj
Został zrealizowany w latach 1935[1]-1937 przez norwesko-polską firmę maklerską - Towarzystwo Żeglugowe Bergtrans Sp. z o.o. w Gdańsku, której większościowym udziałowcem była firma żeglugowa Det Bergenske Dampskibsselskab z Bergen, udziałowcem również Władysław Potocki. Dyrektor Lars Usterud Svendsen pełnił też funkcję konsula Norwegii. Budynek był też siedzibą Związku Gdyńskich Ekspedytorów Portowych oraz redakcji "Kuriera Bałtyckiego".
W okresie II wojny światowej budynek pełnił funkcję Prezydium Policji (Polizeipräsidium).
Od 1946 mieściło się w nim cały szereg firm żeglugowych:
- Gdynia-Ameryka Linie Żeglugowe S.A. (Gdynia-America Shipping Lines Ltd.) (1949-1950),
- Żegluga Polska Ltd. (1949-1950),
- Polsko-Brytyjskie Towarzystwo Okrętowe S.A. (Polish-British Steamship Co.) (1949-1950),
- Polska Zjednoczona Korporacja Bałtycka (United Baltic Corporation) (1949),
- Konsulat Wielkiej Brytanii (1949-1950).
W 1946 część pomieszczeń zajmowała Komenda Miejska Milicji Obywatelskiej (ul. Portowa 13), którą przeniesiono do budynku przy ul. Świętojańskiej 10 (od 1949). W 1951 w budynku ulokowano Miejski Urząd Bezpieczeństwa Publicznego a następnie Komendę Miejską Milicji. Od 1990 jej sukcesorem jest Komenda Miejska Policji[2]. W budynku mieściło się też kino „Mimoza” (1956-1968)[1].
Prawo własności edytuj
1954 roku Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej wydało decyzję o wywłaszczeniu dotychczasowych właścicieli. W 1954 r. władze Norwegii zgłosiły roszczenie wobec rządu Polski w sprawie nacjonalizacji nieruchomości[3]. Od 2003 roku toczy się postępowanie w sprawie własności budynku[4]. Spółka Bergtrans wystąpiła o unieważnienie decyzji o wywłaszczeniu[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Arkadiusz Brzęczek: Nowe sekrety gdyńskich kamienic, Polska Press Oddział w Gdańsku 2019
- ↑ Biurowiec firmy BERGENSKE obecnie Komenda Miejska Policji, ul. Portowa 13-15 – MODERNIZM GDYNIA Szlak modernizmu [online] [dostęp 2020-06-24] (pol.).
- ↑ Robert Andrzejczyk, Dług reliefowy wobec Norwegii (1920-1955), 2017.
- ↑ Zapytanie nr 2774 - tekst odpowiedzi [online], www.sejm.gov.pl [dostęp 2020-06-24].
- ↑ Gdyńscy policjanci mogą stracić siedzibę [online], trojmiasto.pl, 22 marca 2016 [dostęp 2020-06-24] (pol.).
Bibliografia edytuj
- Księga Adresowa Ziem Zachodniej Polski - Gdynia Wybrzeże Wojew. Pomorskie, Rocznik 1937-1938
- Encyklopedia Gdyni, Verbi Causa Gdynia 2006, tom I
- Arkadiusz Brzęczek: Nowe sekrety gdyńskich kamienic, Polska Press Oddział w Gdańsku 2019