Café racer

Café racer – lekki motocykl o niewielkiej mocy, zoptymalizowany pod kątem szybkości i łatwości obsługi, stawiając na drugorzędnym miejscu kwestię komfortu. Wykorzystywany do jazd na krótkich dystansach. Motocykle te stylizowane są na wzór motocykli biorących udział w wyścigach Grand Prix we wczesnych latach 60. Café racery cechuje wizualny minimalizm, wyposażone są w nisko montowane kierownice, niskie siedzenia i podłużne baki, często posiadające wgłębienia na kolana.

Historia edytuj

Termin café racer powstał we wczesnych latach 60. za sprawą brytyjskich entuzjastów motocyklowych z Watford i Londynu, a konkretnie subkultur Rockersów lub Ton-up boys (od pojęcia „tona”, oznaczającego prędkość 100 mil na godzinę), gdzie motocykle wykorzystywano do krótkich przejażdżek pomiędzy barami w Watford, jak Busy Bee cafe i Ace cafe w Londynie. W powojennej Brytanii wiele osób nie mogło sobie pozwolić na posiadanie samochodu i dla wielu motocykl, często z wózkiem bocznym, stanowił pojazd rodzinny. Café racery natomiast symbolizowały szybkość, status i bunt, a nie niemożność posiadania samochodu.

Specyfika edytuj

Oprócz małego ciężaru, podrasowanego silnika i minimalistycznego nadwozia, café racery cechowała także ergonomia. Typowe są niskie Dropper bars i wąskie kierownice nazywane clip-ons, wymuszające pozycję zmniejszającą opór powietrza i poprawiające sterowność. Pozycja na motocyklu często wymaga podnóżków przesuniętych ku tyłowi, typowo dla motocykli wyścigowych z epoki. Czasami na widelcach zawieszenia montowane są owiewki. Dobrze znanym przykładem był: „The Triton” - domowe połączenie ramy z Nortona Featherbed i silnika z Triumpha Bonneville. Inną hybrydą był „Tribsa”, który posiadał silnik z Triumpha i ramę z BSA. Następną wariantem był „Norvin” (Silnik V-Twin z Vincenta w ramie Featherbeda).

Ewolucja edytuj

Stylistyka café racerów ewoluowała za czasów ich popularności. W połowie lat 70. japońskie motocykle wyprzedziły na rynku motocykle brytyjskie i wygląd prawdziwych motocykli Grand Prix uległ zmianie. Ręcznie robione, często nie pomalowane aluminiowe zbiorniki paliwa przekształciły się w kwadratowe wąskie kompozytowe baki. Trzycylindrowe dwusuwowe Kawasaki, czterocylindrowe czterosuwowe Kawasaki Z1 i czterocylindrowe silniki Hondy były bazą na café racery. W 1977 liczni producenci widząc boom na café racery zaczęli produkować własne konstrukcje, jak dobrze odebrany Moto Guzzi Le Mans i Harley-Davidson XLCR. Specjalna wersja Hondy XBR Thumper ze szprychowymi kołami czy Honda GB500 TT naśladowały café racery BSA i Norton z lat sześćdziesiątych. W połowie lat 70. motocykliści kontynuowali modyfikowanie seryjnych motocykli, nazywając je café racerami, wyposażając je w małe owiewki okalające reflektor. Wielu europejskich producentów, łącznie z Benelli, BMW, Bultaco i Derbi, produkowało własne warianty „café” standardowych motocykli modyfikując je by były szybsze i mocniejsze. Trend ten kontynuowany jest po dziś dzień.

Nowoczesne café racery edytuj

Producenci zauważyli duże zainteresowanie café racerami. Do 2017 sprzedano wiele egzemplarzy. Triumph w swojej ofercie posiada dwa: Thruxton oraz Street Cup, BMW posiada R Nine T Racer, Ducati ma Scrambler Café Racer, Yamaha ma XSR900 Abarth a Harley-Davidson oferuje XL1200CX Roadster.

Subkultura edytuj

Rokersi byli młodą, zbuntowaną rock and rollową subkulturą, która chciała szybkich, indywidualnych i charakterystycznych motocykli do przemieszczania się pomiędzy barami, po nowo wybudowanych trasach wokół brytyjskich miast i miasteczek. Szczególnym powodzeniem cieszyły się wśród nich maszyny osiągające prędkość 100 mil (160 km) na godzinę.

Bibliografia edytuj

Steven E. Alford; Suzanne Ferriss (2007). Motorcycle. London: Reaktion. ISBN 978-1-86189-345-1. Retrieved 26 December 2014.
Beale, Paul; Partridge, Eric (28 December 1993). Fergusson, Rosalind, ed. Shorter Slang Dictionary (Paperback). London: Routledge. ISBN 978-0415088664. Retrieved 26 December 2014.
Clay, Mike. (1988) Café Racers: Rockers, Rock 'n' Roll and the Coffee-bar Cult. London: Osprey Publishing. ISBN 0-85045-677-0
Cloesen, Uli (15 October 2014). Italian Cafe Racers. Dorchester: Veloce Publishing. ISBN 978-1-84584-749-4.
D'Orléans, Paul and Lichter, Michael. Café Racers: Speed, Style, and Ton-Up Culture. Motorbooks, 2014 ISBN 978-0760345825
Duckworth, Mick (2011). Ace Times Speed Thrills and Tea Spills, a Cafe and Culture. UK: Redline Books. ISBN 978-0-9555278-6-9.
King, Anthony D. (26 April 1984). Buildings and Society: Essays on the Social *Development of the Built Environment (Paperback) (Reprint ed.). London: Routledge. ISBN 978-0710202345. Retrieved 26 December 2014.
Puxley, Ray (2004). Britslang: An Uncensored A-Z of the People's Language, Including *Rhyming Slang. London: Robson. ISBN 978-1-86105-728-0.
Seate, Mike (2008). Café Racer: The Motorcycle: Featherbeds, clip-ons, rear-sets and the making of a ton-up boy. Stillwater, MN: Parker House. ISBN 0-9796891-9-8.
AlastairA. Walker AlastairA., The Café Racer Phenomenon, Dorchester: Veloce Publishing, 2009, ISBN 978-1-84584-264-2, OCLC 308175944 .
Walker, Mick (1994). Cafe Racers of the 1960s. Wiltshire: Crowood Press. ISBN 1-872004-19-9.
Walker, Mick (2001). Cafe Racers of the 1970s (Reprint ed.). Wiltshire: Crowood Press. ISBN 1-84797-283-7