Kinngait
Kinngait (do 2020 roku Cape Dorset) – inuicki przysiółek położony na wyspie Dorset w regionie Qikiqtaaluk w kanadyjskim Nunavucie. W języku Inuitów nazwa Kinngait oznacza „wysokie góry” i odnosi się do pobliskiego wzgórza[1]. Według spisu ludności z 2021 r. miejscowość liczyła 1396 osób[2].
 Kinngait z charakterystycznym wzgórzem Kinngait w tle (1997) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Terytorium | |
| Region | |
| Powierzchnia |
9,89 km² |
| Wysokość |
50 m n.p.m. |
| Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
867 |
| Kod pocztowy |
X0A 0C0 |
Położenie na mapie Nunavut  | |
Położenie na mapie Kanady  | |
 64°13′54″N 76°32′25″W/64,231667 -76,540278
| |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
Pozostawione przez kulturę Thule oraz Dorset ślady na terenie dzisiejszej osady wskazują, że była ona zamieszkiwana od 1000 r. p.n.e. do 1100 r. n.e. Dawniej w języku inuickim osada nazywana była Sikusiilaq. Jednak w 1631 roku kapitan Luke Fox nadał jej nazwę Cape Dorset na cześć Edwarda Sackville’a, czwartego hrabiego Dorsetu[3]. W 1913 roku Kompania Zatoki Hudsona założyła tam punkt handlowy, w którym handlowano m.in. futrami, skórą, amunicją, mąką, cukrem i herbatą. W latach 50. XX wieku Cape Dorset zaczęto nazywać „stolicą inuickiej sztuki” ze względu na wytwarzane tam licznie rzeźby, rysunki i ryciny. Zapoczątkowana wówczas tradycja przetrwała do dziś i obecnie osada uważana jest za najbardziej artystyczną społeczność w całej Kanadzie, gdyż około 22 procent zatrudnionych zajmuje się sztuką[4].
W 1957 r. James Houston założył w osadzie pracownię graficzną, w której umieszczał rysunki miejscowych artystów, a zdolnych rzeźbiarzy zachęca, by wykuwali je w swoich dziełach. Ten rodzaj sztuki ukształtował się w japońskich technikach Ukiyo-e w XIX wieku. W pobliskich społecznościach założono podobne pracownie, jednak największy sukces odniosła ta z Cape Dorset. Artyści w niej zrzeszeni podczas tworzenia swoich prac eksperymentowali m.in. z kwasorytem, rytownictwem i litografią. Popularność ich dzieł sprawiła, że corocznie zaczęli wydawać również katalog reklamowy w limitowanym nakładzie 49 sztuk[5].
W latach 1959 -1974 artyści z Cape Dorset stworzyli ponad 48 000 dzieł. Wśród najbardziej znanych rysowników i rzeźbiarzy są: Pudlo Pudlat, Kenojuak Ashevak i Nuna Parr, którego rzeźby zdobyły międzynarodowe uznanie i były wystawiane w Kanadyjskiej Galerii Sztuki. Z kolei rysunki sów Ashevaka pojawiły się na znaczkach i 25 centowej monecie kanadyjskiej[6].
Powrót do inuickiej nazwy edytuj
W 2019 roku zorganizowane zostało referendum, które miało zdecydować czy pozostawić nazwę miejscowości nadaną przez Foxa, czy powrócić do jednej z tradycyjnych nazw inuickich. W głosowaniu, w którym wzięło udział 27% uprawnionych, 41,7% opowiedziało się za nazwą Kinngait, 31,8% za pozostawieniem nazwy Cape Dorset oraz 26,6% za nazwą Sikusiilaq[7]. W efekcie 27 lutego 2020 oficjalną nazwą miejscowości zostało Kinngait[8].
Demografia edytuj
Kinngait jest 9. pod względem liczby ludności miejscowością w Nunavut. Zamieszkuje je 1396 osób, co przy powierzchni 9,89 km² daje gęstość zaludnienia 141,2 os/km²[2].
W miejscowości znajduje się 416 prywatnych domów, z czego 362 są na stałe zamieszkane[2].
Wyniki w kolejnych spisach powszechnych edytuj
| Rok | Populacja | Zmiana | Gęstość zaludnienia |
|---|---|---|---|
| 2001[9] | 1 148 | ||
| 2006[9] | 1 236 | +7,7% | 126,9 |
| 2011[10] | 1 363 | +10,3% | 139,9 |
| 2016[11] | 1 441 | +5,7% | 147,9 |
| 2021[2] | 1 396 | -3,1% | 141,2 |
| Uwaga: pomiędzy spisem z 2016 a 2021 wzrosła powierzchnia miejscowości z 9,74 km² do 9,89 km². | |||
Turystyka edytuj
Choć Kinngait słynie głównie z miejscowych artystów, w jego pobliżu znajduje się również Park Terytorialny Mallikjuaq, w którym zobaczyć można stanowiska archeologiczne kultury Dorset, Thule oraz Inuitów. Miejscowe sklepy z odzieżą oferują przejażdżkę psimi zaprzęgami, kemping lub pieszą wycieczkę, choć można dostać się tam również statkiem[12]. Na terenie parku znajduje się też kamienny kopiec upamiętniający statek RMS Nascopie, który rozbił się o pobliskie skały w 1947 roku. Nikt z załogi nie zginął, ale stracono cały ładunek.
Przypisy edytuj
- ↑ History of the community of Cape Dorset, Nunavut, Canada [online], web.archive.org, 14 czerwca 2007 [dostęp 2023-04-30] [zarchiwizowane z adresu 2007-06-14].
- ↑ a b c d Table 98-10-0002-02 Population and dwelling counts: Canada, provinces and territories, and census subdivisions (municipalities), Statistics Canada Government of Canada, 9 lutego 2022, DOI: 10.25318/9810000201-eng [dostęp 2023-04-30].
- ↑ Cape Dorset, [w:] Qikiqtani Inuit Association, Qikiqtani Truth Commission: Community Histories 1950–1975, kwiecień 2014, s. 15 (ang.).
- ↑ Cape Dorset named most 'artistic' municipality from the CBC. cbc.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-11-02)]. (data dostępu: 2013-11-29)
- ↑ Ingo Hessel: Arctic Spirit: Inuit Art from the Albrecht Collection at the Heard Museum. Phoenix: Heard Museum, 2006. ISBN 9781553651895.
- ↑ Ansgar Walk: Kenojuak - The Life Story of an Inuit Artist. Manotick: Penumbra Press, 1999. ISBN 0-921254-95-4.
- ↑ Nunatsiaq News, Four in 10 local voters opt for "Kinngait" as Cape Dorset’s legal name [online], Nunatsiaq News, 17 grudnia 2019 [dostęp 2023-04-30] (ang.).
- ↑ Nunatsiaq News, Nunavut minister signs off on name changes for two communities [online], Nunatsiaq News, 28 lutego 2020 [dostęp 2023-04-30] (ang.).
- ↑ a b 2006 Census. [dostęp 2013-11-29]. (ang.).
- ↑ Statistics Canada Government of Canada, Statistics Canada: 2011 Census Profile [online], www12.statcan.gc.ca, 8 lutego 2012 [dostęp 2023-05-01].
- ↑ Statistics Canada Government of Canada, Census Profile, 2016 Census - Cape Dorset, Hamlet [Census subdivision], Nunavut and Baffin, Region [Census division], Nunavut [online], www12.statcan.gc.ca, 8 lutego 2017 [dostęp 2023-05-01].
- ↑ Features. nunavutparks.com. [dostęp 2013-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-19)]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Strona Cape Dorset. capedorset.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-08-13)].
- Artyści z Cape Dorset. collections.ic.gc.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-07-08)].