Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak” w Moskwie (Arbat)

Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak” – prawosławna cerkiew w Moskwie, w rejonie Arbat, pierwotnie prywatna świątynia przy rezydencji należącej kolejno do Romanowów, Naryszkinów i Szeremetiewów, następnie cerkiew parafialna, obecnie w dekanacie centralnym eparchii moskiewskiej miejskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak”

Церковь иконы Божией Матери «Знамение»

nr rej. 7710710000 z dnia 30.08.1960
cerkiew parafialna
Widok ogólny
Państwo	Rosja
Miasto wydzielone	Moskwa
Miejscowość	Moskwa
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Eparchia	moskiewska miejska
Wezwanie	Ikony Matki Bożej „Znak”
Wspomnienie liturgiczne	27 listopada/10 grudnia
Historia Data rozpoczęcia budowy ok. 1680 Data zakończenia budowy ok. 1680 Data poświęcenia ok. 1680 Data zamknięcia 1929 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna Data reaktywacji 2004 Fundator Iwan Romanow (pierwsza cerkiew), Naryszkinowie
Dane świątyni Styl barok naryszkinowski Świątynia • materiał bud. • cegła Kopuła • liczba kopuł 3 Liczba ikonostasów 1 Ołtarz • liczba ołtarzy • wezwania ołtarzy bocznych 3 św. Warłaama Chutyńskiego, św. Sergiusza z Radoneża Liczba naw 1
Położenie na mapie Rosji Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak”
Położenie na mapie Moskwy Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak”
55°45′14,1″N 37°36′34,2″E
Strona internetowa

Historia

Pierwsze wzmianki o świątyni prawosławnej na miejscu dzisiejszej cerkwi pochodzą z 1613. Dwanaście lat później Iwan Nikitycz Romanow (stryj cara Michała I i brat patriarchy Filareta) ufundował świątynię Ikony Matki Bożej „Znak” (patronki rodu) w majątku przekazanym mu przez bratanka. Po ojcu majątek z prywatną cerkwią odziedziczył Nikita Iwanowicz, a po jego bezpotomnej śmierci obiekt przeszedł na własność dworu carskiego. W 1671 car Aleksy I podarował rezydencję razem ze świątynią Kiriłłowi Naryszkinowi, ojcu drugiej małżonki cara Natalii. Naryszkinowie przebudowali cerkiew dworską, nadając jej cechy nowego stylu nazwanego następnie barokiem naryszkinowskim lub moskiewskim. Świątynia w rezydencji rodowej w Moskwie była pierwszą świątynią reprezentującą ten kierunek.

Ostatnia właścicielka majątku z rodu Naryszkinów, Jekatierina Iwanowna, wyszła za mąż za Cyryla Razumowskiego, który już po śmierci małżonki rozbudował odziedziczoną w ten sposób siedzibę, łącząc ją z budynkiem znakomicie utrzymanej cerkwi. W 1800 Razumowski sprzedał pałac Nikołajowi Szeremetiewowi. Dwanaście lat później, w czasie pożaru Moskwy, cerkiew spłonęła. Po odbudowie, 21 września 1847, ponownie poświęcił ją metropolita moskiewski Filaret. W końcu stulecia świątynia przeszła na własność zwykłej parafii, gdyż dawna rezydencja została przekazana moskiewskiej Dumie Miejskiej.

Świątynia pozostawała czynna do 1929. W wymienionym roku została odebrana parafii prawosławnej i zaadaptowana na szpitalną kuchnię, stołówkę i pomieszczenia administracyjne wzniesionego w sąsiedztwie Centralnego Szpitala Kremla. Obiekt przebudowano, dzieląc wewnątrz na piętra, zniszczono część zewnętrznych dekoracji. Budowla była remontowana w latach 50. i 70., nie odzyskując jednak w pełni dawnego wyglądu.

Nabożeństwa w cerkwi odbywają się regularnie od 2004, trwa renowacja obiektu. Dostęp do niego możliwy jest jedynie przez budynek prezydenckiego centrum medycznego, które jest również właścicielem nieruchomości. W 2007 ukończono prace nad przywróceniem świątyni pierwotnego wyglądu zewnętrznego, zaś w 2010 na jego dzwonnicy zawieszono 10 dzwonów, trwają prace nad odnowieniem wnętrza, w tym nad rekonstrukcją barokowego ikonostasu i fresków.