Chetta Chevalier

Maltanka obywatelstwa brytyjskiego, działaczka antyfaszystowska

Henrietta Chetta Chevalier (ur. 2 kwietnia 1901 w Sliemie, zm. 9 lipca 1973) – mieszkająca w Rzymie Maltanka z brytyjskim obywatelstwem. Była kluczową postacią w sieci pomocowej prałata Hugh O'Flaherty'ego, działającej w Watykanie podczas II wojny światowej. Jej mieszkanie przy Via Imperia służyło jako magazyn zaopatrzenia i kwatera dla uciekinierów uciekających przed faszystowskimi reżimami Europy.

Chetta Chevalier
Data i miejsce urodzenia

2 kwietnia 1901
Sliema, Malta

Data śmierci

9 lipca 1973

Zawód, zajęcie

Pielęgniarka

W sieci pomocowej była znana jako „Pani M.”. Pochodzenie jej pseudonimu – czy było to odniesienie do jej rodzinnej wyspy Malty, nazwiska panieńskiego matki, czy też innego czynnika – jest nieznane.

Życiorys edytuj

Chevalier urodziła się w Sliemie na Malcie jako Henrietta Scerri, córka Emmanuela Scerri i jego żony Marii z domu Mamo. 15 maja 1920 roku w kościele Matki Bożej Najświętszego Serca w Sliemie poślubiła Thomasa Chevaliera. Zamieszkali w Rzymie, gdzie jej mąż pracował jako agent brytyjskiej firmy turystycznej Thomas Cook & Sons. Mieli kilkoro dzieci. Po śmierci męża i uwięzieniu jednego z synów w 1939 roku brytyjska wdowa utknęła w faszystowskim państwie Mussoliniego i była odpowiedzialna za dobro swoich dzieci i starszej matki. Zwerbowana do sieci O'Flaherty'ego, Chevalier dała O'Flaherty'emu wolną rękę do wykorzystania jej mieszkania jako magazynu i kryjówki dla ludzi uciekających przed faszyzmem. Pomimo bycia pod stałą obserwacją hitlerowskiej służby bezpieczeństwa, Chevalier i jej rodzina kontynuowali tajną działalność ryzykując swoim życiem aż do ewakuacji przez sieć O'Flaherty'ego. Pojedynczo przenieśli się na farmę na obrzeżach miasta, gdzie w ukryciu przeżyli resztę wojny[1][2][3][4].

W 1945 została odznaczona Medalem Imperium Brytyjskiego (BEM) za służbę we Włoszech[5]. Jej wysiłkom przypisuje się bezpośrednie udzielenie pomocy 4000 osobom podczas wojny[1][4][6].

Chevalier zmarła na swojej rodzinnej Malcie 9 lipca 1973 roku i została pochowana na cmentarzu Santa Maria Addolorata[1][4].

Upamiętnienie edytuj

W Maltańskim Muzeum Lotnictwa na jej cześć został zasadzony ogród pamiątkowy, który został otwarty 24 listopada 2012 roku[7].

Przypisy edytuj

  1. a b c Maltese escape committees and the Dodecanese setback [online], Times of Malta [dostęp 2023-04-03] (ang.).
  2. Henrietta ''Chetta'' Chevalier B.E.M. - Spy, Nurse, Housewife - A Tribute [online], WW2Talk [dostęp 2023-04-03] (ang.).
  3. Vatican Intrigue: How a Priest Outwitted the Nazis [online], HistoryNet, 26 lipca 2019 [dostęp 2023-04-03] (ang.).
  4. a b c An unsung hero of wartime [online], Times of Malta [dostęp 2023-04-03] (ang.).
  5. Page 2165 | Supplement 37047, 20 April 1945 | London Gazette | The Gazette [online], www.thegazette.co.uk [dostęp 2023-04-03].
  6. Henrietta Chevalier: the unsung Maltese heroine - The Malta Independent [online], www.independent.com.mt [dostęp 2023-04-03].
  7. Malta Aviation Museum - Memorial Garden [online], maltaaviatmaster [dostęp 2023-04-03] (ang.).