Chorwacka Wiosna

ruch narodowy w Jugosławii na początku lat 70

Chorwacka Wiosna (chorw. Hrvatsko proljeće) – chorwacki ruch narodowy w Jugosławii na początku lat 70.

Chorwacka Wiosna
Ilustracja
Część strony tytułowej dziennika Večernji list z 13 grudnia 1971r ogłaszającej rezygnację kierownictwa Związku Komunistów Chorwacji
Państwo

Chorwacja, Jugosławia

Początek wystąpień

17 marca 1967

Koniec wystąpień

1 grudnia 1971

Przyczyny wystąpień

poziom finansowania budżetu federacji, postrzeganie kulturalnych i demograficznych zagrożeń wobec narodowości i języka chorwackiego

Charakter wystąpień

masowe protesty

Rezultat wystąpień

rezygnacja reformatorskiego skrzydła Związku Komunistów Chorwacji, zakaz działalności Maticy hrvatskiej i Prosvjety

brak współrzędnych

Wiosną 1971 r. grupa działaczy Związku Komunistów Chorwacji oskarżyła „siły centralistyczne” o celowe działanie skierowane przeciw rozwojowi samorządności i pełnemu równouprawnieniu narodów. Hasła deetatyzacji podjęła Matica hrvatska, wysuwając program suwerenności Chorwacji (własne jednostki wojskowe, wyłączne dysponowanie wypracowanymi w Chorwacji wpływami dewizowymi, a nawet przyjęcie Chorwacji do ONZ). Część działaczy Związku Komunistów Chorwacji (m.in. Miko Tripalo, Savka Dabčević-Kučar, Franjo Tuđman) poparła postulaty ruchu narodowego. W listopadzie 1971 r. oficjalny Związek Studentów Chorwacji rozpoczął strajk w celu wymuszenia chorwackich żądań. Wobec bierności władz chorwackich strajk został stłumiony z polecenia władz centralnych. W grudniu 1971 r. z ZKCh zostali usunięci narodowi komuniści.

Bibliografia

edytuj
  • Marek Sandulowicz: Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii: geneza i ewolucja systemu samorządowego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982, s. 180–189, seria: Ideologia, Polityka, Obronność. ISBN 978-83-11-06861-2.
  • Michał, Jerzy Zacharias. „Chorwacka „wiosna” i serbski „liberalizm”. Konflikty polityczne w Jugosławii na początku lat siedemdziesiątych. „Dzieje Najnowsze”. 32(2), s. 99–120, 2000. ISSN 0419-8824. (pol.).