Classis Misenensis

Classis Misenensis (dosł. „flota z Misenum”) – największe i najbardziej prestiżowe zgrupowanie floty starożytnego Rzymu.

Dzisiejszy widok na miejsce Portus Iulius w Zatoce Neapolitańskiej – bazę floty w Misenum

Miejscem jej stacjonowania był Portus Iulius w Misenum niedaleko Cumae, na północnym krańcu Zatoki Neapolitańskiej. Powstał on z połączenia kanałem Morza Tyrreńskiego z dwoma naturalnymi jeziorami, Lacus Avernus i Lucrinus Lacus.

Po przejęciu pełnej władzy w 27 p.n.e. August założył tam operacyjną bazę (statio) flotylli kontrolującej południowo-zachodni obszar Morza Śródziemnego. Pozostawała ona pod komendą prefekta floty (praefectus classis), powoływanego na to stanowisko z najwyższej klasy stanu ekwitów i podlegającego bezpośrednio rozkazom cesarza. Później wspomina o niej w Rocznikach (IV, 5) Tacyt jako o jednej z dwóch głównych sił morskich strzegących Italii od strony mórz Tyrreńskiego i Adriatyckiego (obok stacjonującej w Classe koło Rawenny), i określanych jako classes praetoriae. Pod jej ochroną i w zakresie działań znajdowały się italskie porty: Ostia, Puteoli, Baje, Centum Cellae, także Aleria na Korsyce oraz Carales na Sardynii.

Ponieważ Rzym, w odróżnieniu od wielu przeciwników w basenie śródziemnomorskim, nie posiadał tradycji morskich, spora część załóg jego floty składała się z nie-obywateli. W przypadku floty miseńskiej większość żołnierzy pochodziło z Egiptu.

Bibliografia

• Peter Connolly: Grecja i Rzym na wojnie. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2021. ISBN 978-83-8178-708-6.
• Lidia Winniczuk: Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983.
• Yann Le Bohec: The Imperial Roman Army. Raphael Bate (tłum.). London: Routledge, 2000. ISBN 978-0-415-22295-2. OCLC 465466681. (ang.).
• Wergiliusz: Georgiki. Anna Ludwika Czerny (tłum.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1956, s. 41.