Cmentarz wojenny nr 255 – Wietrzychowice

Cmentarz wojenny nr 255 – Wietrzychowiceaustriacki cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej znajdujący się we wsi Wietrzychowice w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Wietrzychowice. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VIII okręgu brzeskim cmentarzy tych jest 52[2].

Cmentarz wojenny nr 255 – Wietrzychowice
Obiekt zabytkowy nr rej. A-428/M z 16.04.2009[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wietrzychowice

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Liczba pochówków

122

Architekt

Johann Watzal

Położenie na mapie gminy Wietrzychowice
Mapa konturowa gminy Wietrzychowice , w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 255 – Wietrzychowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 255 – Wietrzychowice”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 255 – Wietrzychowice”
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego
Mapa konturowa powiatu tarnowskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 255 – Wietrzychowice”
Ziemia50°11′39″N 20°45′23″E/50,194167 20,756389

Opis cmentarza edytuj

Znajduje się na cmentarzu parafialnym, w pobliżu kościoła. Jego projektantem był Johann Watzal. Cmentarz zbudowany jest na planie prostokąta. Ogrodzony jest charakterystycznym murem wykonanym z betonowych, ażurowych elementów. Wejście przez bramkę zamykaną dwuskrzydłową furtką z metalowych rur. Od bramy szeroka alejka prowadząca do pomnika centralnego. Jest to wkomponowany w tylne ogrodzenie cmentarza duży betonowy krzyż łaciński z betonowa ścianą, na której zamontowano tablicę inskrypcyjną z napisem[3]:

„STRÖME BLUTES SIND GEFLOSSEN
STARKER FUHLT UNS DAS GESCHICK
TRÄNENSTRÖME SIND VERGOSSEN
KUHNER LEUCHTET UNSER BLICK
JUNG AUS EUREM HELDEN TOD
STIEG DES RECHTES MORGENROT!”

W wolnym przekładzie oznacza on: Płynęły rzeki krwi. Silniejszy był od nas los. Przelało się morze łez. Lecz śmielej patrzcie w przyszłość, bo z naszej bohaterskiej śmierci powstała jutrzenka wolności.

Po obu stronach alejki ustawiono w rzędach mogiły żołnierzy z nagrobkami w postaci różnego rodzaju żeliwnych krzyży osadzonych na betonowym cokole. Krzyże posiadają blaszane imienne tabliczki[3].

Polegli edytuj

Pochowano tutaj 122 żołnierzy armii austro-węgierskiej[3]. Zidentyfikowano 67. Wśród zidentyfikowanych większość zginęła w dniach 2–4 maja 1915 r., a więc podczas wielkiej ofensywy sprzymierzonych wojsk austriacko-niemieckich zwanej bitwą pod Gorlicami. Podczas tej ofensywy doszło do przełamania frontu i Rosjanie przepędzeni zostali daleko na wschód. Wśród poległych są nazwiska polskie[4].

Losy cmentarza edytuj

Austriacy rozpoczęli budowę cmentarza w 1915 r., zaraz po wygranej bitwie pod Gorlicami. Rosnące na cmentarzu stare drzewa zasadzone zostały jeszcze podczas budowy. Z czasem jednak cmentarz uległ pod wpływem czynników przyrody częściowemu zniszczeniu[2]. Wykonano generalny remont cmentarza. Alejki cmentarza wysypano tłuczniem i odnowiono wszystkie elementy cmentarza.Trawa jest koszona, cmentarz jest pielęgnowany i jest w bardzo dobrym stanie[5].

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2014-08-09].
  2. a b Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom III. Bochnia-Limanowa-Brzesko. Rewasz, 1998. ISBN 83-85557-52-0.
  3. a b c Oktawian Duda Cmentarze I Wojny Światowej w Galicji Zachodniej 1914-1918, Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa 1995, ISBN 83-85548-33-5
  4. Spis poległych w I wojnie światowej. [dostęp 2016-03-29].
  5. Robert Kozłowski. Cmentarze I wojny. [dostęp 2016-03-29].

Galeria zdjęć edytuj