Croke Park (irl. Páirc an Chrócaigh) – stadion uznawany za matecznik sportów gaelickich[1] w stolicy Irlandii, Dublinie. Odbywa się na nim All-Ireland Senior Football Championship w futbolu gaelickim, mistrzostwa w hurlingu. W roku 2003 stadion gościł ceremonię otwarcia oraz zamknięcia Olimpiady Specjalnej. Jest czwartym pod względem pojemności stadionem w Europie. Stadion jest też siedzibą Gaelickiego Stowarzyszenia Sportowego (Gaelic Athletic Association) oraz jego muzeum[2]. Odbywają się na nim również wydarzenia kulturalne, z których warto wymienić Kongres eucharystyczny w roku 2012[3] oraz LAOCHRA w 2016 będące przedstawieniem upamiętniającym setną rocznicę powstania wielkanocnego[4].

Croke Park
Ilustracja
Páirc an Chrócaigh
Przydomek: Croker
Państwo

 Irlandia

Adres

Dublin

Koszt budowy

260 mln $

Data budowy

1884–1913

Data otwarcia

1913

Właściciel

Gaelic Athletic Association

Inauguracja

1913

Pojemność stadionu

82 300

Rekordowa frekwencja

90 556 w 1961 roku

Oświetlenie

2000 lux

Wymiary boiska

144,5 × 88 m

Nawierzchnia boiska

mieszana, naturalna oraz sztuczna trawa

Dodatkowe wyposażenie

sala konferencyjna, restauracja

Położenie na mapie Dublina
Mapa konturowa Dublina, w centrum znajduje się punkt z opisem „Croke Park”
Położenie na mapie Irlandii
Mapa konturowa Irlandii, po prawej znajduje się punkt z opisem „Croke Park”
Ziemia53°21′38,7″N 6°15′04,8″W/53,360750 -6,251333
Strona internetowa

Historia

edytuj
 
Stadion widziany z Summerhill Parade

W roku 1891 miało miejsce pierwsze spotkanie GAA Athletics, wówczas teren ten nazwano "Butterly's Field" (ang. Pole Butterly'ego) od nazwiska właściciela, w roku 1894 Maurice Butterly sprzedała działkę firmie City and Suburban Racecourse and Amusements Ground Ltd., od tamtej poryteren potocznie nazywano Jones' Road.

15 marca 1896 na tym terenie odbyły się pierwsze zawody All-Ireland finals, rozgrywki o mistrzostwo Irlandii w sportach gaelickich[5].

W roku 1908 teren został zakupiony przez Franka Dineena, byłego prezesa GAA, za 3,5 tysiąca funtów. Stowarzyszenie odkupiło teren w roku 1913 za 2,4 tysiąca funtów, w tym samym roku zmieniono nazwę na Croke Memorial Park. Nazwa pochodzi od pierwszego patrona stowarzyszenia arcybiskupa metropolity Cashel-Emly Thomasa Croke'a.

Podczas finału w 1983 roku miało miejsce kilka poważnych wypadków na trybunie Hill 16, podjęto decyzję o jego renowacji[6] która skończyła się w 1988 roku. W roku 1992 GAA postanowiło zmodernizować stadion w czterech fazach, architektem został mianowany Gilroy McMahon[7]. Modernizacja zakończyła się w marcu 2005 roku, za jej wykonanie architekt otrzymał Złoty medal RIAI za lata 2001-2003[8]. W roku 2007 zainstalowano oświetlenie na stadionie, głównym powodem były mecze rugby i piłkarskie jakie rozgrywały na stadionie reprezentacje Irlandii w zastępstwie remontowanego Aviva Stadium[9].

2 maja 2009 roku podczas półfinałowego meczu Pucharu Heinekena pomiędzy drużynami Leinster i Munster padł rekord frekwencji publiczności na meczu rugby drużyn klubowych wynoszący 82 208 osób[10].

Krwawa niedziela

edytuj
 
Tablica upamiętniająca Krwawą Niedzielę na stadionie Croke Park

W 1920 roku na stadionie miały miejsce zdarzenia nazywane Krwawą Niedzielą, rząd brytyjski w akcji odwetowej otoczył stadion podczas meczu futbolu gaelickiego zabijając 11 cywilów, raniąc 60 osób z czego 3 kolejne zmarły w szpitalu[11].

Rozgrywki nie gaelickie

edytuj

Stadiony będące własnością GAA lub klubów zrzeszonych w tym stowarzyszeniu nie mogą być używane do rozgrywek sportów niegaelickich (np. meczów rugby i piłki nożnej) ze względu na tzw. "zasadę 42" regulaminu GAA (dziś punkt 5.1 regulaminu)[12] która za takie działania przewiduje katalog kar. Dopuszczane są wyjątki za zgodą rady głównej stowarzyszenia, taka sytuacja zaistniała w latach 2007-2009 kiedy przebudowywano Aviva Stadium na którym grały reprezentacja Irlandii w piłce nożnej mężczyzn i Reprezentacja Irlandii w rugby union mężczyzn, stadion gościł także półfinałowy mecz Pucharu Heinekena pomiędzy Munster a Leinster[13]. Zamknięcie stadionów na inne dyscypliny jest jednym z najczęściej dyskutowanych praw w regulaminie GAA[14].

Koncerty

edytuj

Na stadionie często odbywają się koncerty, wielokrotnie koncertował tu zespół U2[15].

Przypisy

edytuj
  1. Croke Park Stadium. Croke Park. [dostęp 2016-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-18)]. (ang.).
  2. GAA museum. Croke Park. [dostęp 2016-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-02)]. (ang.).
  3. Cultural. Croke Park. [dostęp 2016-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
  4. LAORCHA the GAA conmemorates 1916. GAA.ie, 2016-04-01. [dostęp 2016-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
  5. Historia stadionu lata 1885-1903. crokepark.ie. [dostęp 2017-09-20].
  6. historia stadonu 1975-1984. crokepark.ie. [dostęp 2017-09-20]. (ang.).
  7. Historia stadionu 1985-1993. crokepark.ie. [dostęp 2017-09-20]. (ang.).
  8. RIAI Gold Medal Winner 2001-2003. www.irisharchitectureawards.ie. [dostęp 2017-09-20].
  9. Greenlight For Floodlights. www.rte.ie, 2006. [dostęp 2017-09-20].
  10. Fan rivarly, 9 things to know ahead of Leinster vs. Munster clash, www.irishtimes.com, 30 września 2016 [dostęp 2016-11-18] (ang.).
  11. Bloody Sunday 1920: new evidence. www.historyireland.com. [dostęp 2017-09-20].
  12. Gaelic Athletic Association Central Council: GAELIC ATHLETIC ASSOCIATION Official Guide - Part 1. the Central Council of the Association Croke Park, Dublin 3., kwiecień 2016, s. 67. [dostęp 2016-11-20]. (ang.).
  13. Croke Park lined up as potential semi-final venue, European Rugby Cup, 14 lutego 2009 [dostęp 2016-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-18] (ang.).
  14. Frank McNally, No sense in Croke Park reverting to ban says Kelly, The Irish Times, 30 października 2009 [dostęp 2016-11-20] (ang.).
  15. Koncerty U2 w Croke Park. www.u2gigs.com. [dostęp 2017-09-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Widok na stadion od trybuny Cusack Stand