Rewolucyjny Czerwony Pułk Warszawski

Rewolucyjny Czerwony Pułk Warszawski (ros. Революционный Красный Варшавский Полк), także Czerwony Pułk Rewolucyjnej Warszawy; od sierpnia 1918 p. n. Warszawski Pułk Zachodniej Dywizji Strzelców – pułk piechoty polskiej, sformowany wiosną 1918 na terenie Rosji, wspierający rewolucję bolszewicką.

Rewolucyjny Czerwony Pułk Warszawski

Революционный Красный Варшавский Полк

Historia
Państwo	Rosyjska FSRR
Sformowanie	1918
Dowódcy
Pierwszy	Stefan Żbikowski
Działania zbrojne
Wojna domowa w Rosji
Organizacja
Dyslokacja	Moskwa, Tambow, Witebsk, Mińsk, Krym
Podległość	I Brygada Zachodniej Dywizji Strzelców

Rodowód

Zgodnie z zamysłem bolszewików miał być zalążkiem polskiej siły zbrojnej stanowiącej część składową Armii Czerwonej, a obejmującej np. ochotników z rozbitego II Korpusu Polskiego w Rosji generała Józefa Hallera. Uchwała o utworzeniu pułku została podjęta w czasie zebrania żołnierzy 26 lutego 1918 roku w Biełgorodzie.

Jego liczebność wynosiła około 1000 żołnierzy, a dowódcą był Stefan Żbikowski. Tłumił bunty anarchistów i eserowców w Moskwie i w Jarosławiu. Na frontach walczył z wojskami antybolszewickimi.

Wchodził w skład I Brygady Zachodniej Dywizji Strzelców, potem zaś od 9 czerwca 1919 razem z całą dywizją formalnie wszedł w skład Armii Czerwonej.

Rodowód pułku dokładnie opisał Andrzej Koskowski w monografii pt.: Czerwony Pułk Warszawy.

Żołnierze pułku

• Stanisław Bobeko
• Piotr Borewicz
• podoficer Feliks Borasiewicz (pochowany na Kremlu)
• porucznik Aleksander Gadomski (pochowany na Kremlu)
• Andrzej Jakubczak (zginął na Krymie)
• Bolesław Korfeld
• Bolesław Kwiatkowski
• M. Markowski
• (?) Nowosielski (zginął na Krymie)
• Franciszek Piotrowski
• Józef Podsiadło
• Jan Tarwacki (zginął na Krymie)
• (?) Walczak
• Jan Wojtyga
• Stefan Żbikowski
• Bogdan Żyramik (ps. Adam Koziarski, autor pieśni pułkowej)

Pieśń pułku

Nie panom wysługiwać się,

nie tron ich wpierać krwawy -

Wolności ludu bronić chce

Czerwony Pułk Warszawy.

Nie otumanią słowa nas

z pałacu czy z ambony -

przewodni znak roboczych mas

to sztandar nasz czerwony.

Nam szepcą: Polska - święta rzecz,

więc polskim panom służyć...

I chłopską krew, a pański miecz

dla dobra kraju użyć.

A my odkrzykniem: wara wam,

roboczej krwi złaknionym,

od naszych bram - wszak wstaje "cham"

i wali wasze trony.

Nie wrogiem naszym obcy lud -

czy padły, czy zwycięzca.

Nam wrogiem ten, co dzierży knut -

obcy czy "swój" ciemięzca.

Imię „Czerwonego Pułku Warszawy” nosiła dawniej Szkoła Podstawowa nr 271 w Warszawie.

Bibliografia

• Andrzej Koskowski, Czerwony Pułk Warszawy, Wydawnictwo WSiP, Warszawa 1977.
• Richard Pipes, Rewolucja Rosyjska, Wydawn. PWN, Warszawa 1994.
• Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.