Dżabbul
Dżabbul (arab. جبول) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w dystrykcie Bajsan w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku sił żydowskiej Hagany w dniu 18 maja 1948 roku.
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt |
dystrykt Bajsan |
| Wysokość |
100 m n.p.m. |
| Populacja (1945) • liczba ludności |
|
| Data zniszczenia | |
| Powód zniszczenia |
atak Hagany |
| Obecnie | |
Położenie na mapie Mandatu Palestyny  | |
 32°34′00,48″N 35°30′34,66″E/32,566800 35,509628
| |
| Strona internetowa | |
Położenie edytuj
Dżabbul leżała na południowo-wschodnim skraju płaskowyżu wyżyny Jissachar. Wieś była położona w odległości 7 kilometrów na północ od miasta Bajsan. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 1512,7 ha. We wsi mieszkało wówczas 420 osób (w tym 170 Żydów)[1].
| własność gruntów | powierzchnia gruntów (hektary) |
|---|---|
| Arabowie | 540,7 |
| Żydzi | 2 |
| publiczne | 970 |
| Razem | 1512,7 |
| Rodzaj użytkowanych gruntów | Arabowie (hektary) | Żydzi (hektary) |
|---|---|---|
| uprawy nawadniane | 5 | 2 |
| uprawy zbóż | 436,7 | - |
| zabudowane | 3,3 | - |
| nieużytki | 937,2 | - |
Historia edytuj
Nie jest znana data założenia wioski, chociaż przypuszcza się, że istniała już w czasach rzymskich[2]. W 1882 roku Palestine Exploration Fund opisało Dżabbul jako niewielką wieś zbudowaną z kamieni[3]. Po I wojnie światowej w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków, który w 1921 roku utworzyli Brytyjski Mandat Palestyny. Umożliwiło to rozwój osadnictwa żydowskiego w Palestynie. W latach 20. XX wieku żydowskie organizacje syjonistyczne zaczęły wykupywać grunty w całej okolicy. W okresie panowania Brytyjczyków Dżabbul był niewielką wsią[1].
Przyjęta 29 listopada 1947 roku Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 przyznała te tereny państwu żydowskiemu. Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny, w dniu 7 czerwca 1948 roku siły żydowskiej Hagany otoczyły wieś. Ostrzelano ją kilkoma pociskami z moździerza, co skłoniło mieszkańców do ucieczki. Żydowscy żołnierze podpalili wówczas okoliczne pola oraz kilka domów w samej wiosce[4]. Na początku I wojny izraelsko-arabskiej pojawiły się obawy, że tutejsze wioski arabskie mogą być wykorzystane przez Arabów do prowadzenia operacji wojskowych. Z tego powodu w dniu 18 maja 1948 roku siły Hagany ponownie zajęły wieś Dżabbul, wysiedlając pozostałych mieszkańców i burząc wszystkie domy[5].
Miejsce obecnie edytuj
Teren wioski Dżabbul pozostaje opuszczony, jednak jej pola uprawne zajęła sąsiednia wieś Moledet. Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Dżabbul: „„Pozostałe gruzy domów są porośnięte drzewami, cierniami i dziką trawą.”[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Welcome To Jabbul. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2015-04-27]. (ang.).
- ↑ Khalidi 1992 ↓, s. 51.
- ↑ Conder 1882 ↓, s. 84.
- ↑ Morris 2004 ↓, s. 261.
- ↑ Morris 2004 ↓, s. 357.
Bibliografia edytuj
- Claude Reignier Conder: The Survey of Western Palestine: Memoirs of the Topography, Orography, Hydrography, and Archaeology. H.H. Kitchener. London: Committee of the Palestine Exploration Fund., 1882. [dostęp 2015-04-26]. (ang.).
- Walid Khalidi: All That Remains: The Palestinian Villages Occupied and Depopulated by Israel in 1948. Washington D.C.: Institute for Palestine Studies, 1992. ISBN 0-88728-224-5.
- Benny Morris: The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited. Cambridge: Cambridge University Press, 2004. ISBN 978-0-521-00967-6. [dostęp 2015-04-27]. (ang.).