Diagram-kijanka
Diagram-kijanka[1] (ang. tadpole) – jednopętlowy diagram Feynmana z jedną zewnętrzną linią dający wkład do jednopunktowej funkcji korelacji (czyli do próżniowej wartości oczekiwanej pola). Jednopętlowy diagram z propagatorem wchodzącym do tego samego wierzchołka, z którego wyszedł, także są często nazywane kijankami.
Dla wielu bezmasowych teorii te diagramy znikają przy regularyzacji wymiarowej (wynika to z analizy wymiarowej i nieobecności skali mas w całce po pętli). Także w elektrodynamice kwantowej jest możliwy diagram-kijanka
ale nie daje on wkładu do amplitud rozpraszania na mocy twierdzenia Furry'ego.
Fizyka kijanek i słowo tadpole zostały wprowadzone przez Sidneya Colemana. Redaktor nie był zadowolony, ale zmienił zdanie, kiedy Coleman zaproponował w zamian nazwy spermion lub lollypop[2]. Wszystkie nazwy pochodzą od kształtu tego diagramu: kółka z linią dołączoną do niego od zewnątrz. Diagramy-kijanki w tym znaczeniu pierwszy raz pojawiły się w artykule: Coleman and Glashow, Physical Review v. 134, p.B671 (1964).
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Steven Weinberg: Teoria pól kwantowych. [3], Supersymetria. tłum. Piotr Chankowski. Warszawa: PWN, 2001, s. 188. ISBN 83-01-13496-8.
- ↑ Geometrically speaking. physics musings. [dostęp 2013-04-29]. (ang.).