Dom staromiejski przy ul. Stanisława Webera 2 w Bytomiu

zabytkowy dom w Bytomiu

Dom staromiejski przy ul. Stanisława Webera 2 w Bytomiu – murowany dom z XVIII wieku w Bytomiu, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego; najstarszy zachowany budynek mieszkalny w Bytomiu[2][3].

Dom staromiejski
przy ul. Stanisława Webera 2
w Bytomiu
Symbol zabytku nr rej. 1351 z 16 września 1987[1]
Ilustracja
Budynek widziany od ulicy Józefa Jainty (2019)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Bytom (Śródmieście)

Adres

ul. Stanisława Webera 2

Kondygnacje

2

Rozpoczęcie budowy

XVIII wiek

Ważniejsze przebudowy

1910–1911

Kolejni właściciele

Heintze, Schaffranek, Schaffranek’tzsche Erben

Położenie na mapie Bytomia
Mapa konturowa Bytomia, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dom staromiejskiprzy ul. Stanisława Webera 2w Bytomiu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dom staromiejskiprzy ul. Stanisława Webera 2w Bytomiu”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom staromiejskiprzy ul. Stanisława Webera 2w Bytomiu”
Ziemia50°20′52,0″N 18°55′16,5″E/50,347778 18,921250

Historia edytuj

 
Ogłoszenie ortopedy mechanika i bandażysty E. Grünkego[4] o usługach dotyczących sprzętu ortopedycznego przy Gräupnerstrasse 2 w Bytomiu z gazety „Der Oberschlesische Wanderer” (1913)

Budynek został wzniesiony w XVIII wieku[1][5], prawdopodobnie w jego drugiej połowie[6]. Jego wcześniejszy adres to Gräupnerstrasse 2[6]. W 1858 roku założono teczkę do dokumentacji budynku; w tymże roku właścicielem domu był Heintze, następnie Schaffranek oraz Schaffranek’tzsche Erben[6]. W 1876 roku dokonano zmian budowlanych na podstawie projektu Alberta Klehra[6]. Z obiektem byli związani: kupiec Josef Hahn (około 1876 roku), Artur Hoppe, który był właścicielem sklepu w budynku (około 1889 roku), handlarz mąką Joseph Weiss – właściciel dwóch sklepów w tymże domu (około 1903 roku) oraz wdowa Hedwig Weiss (około 1927 roku)[6].

W latach 1910–1911 Karl von Kozlowski i Josef Kozlik dokonali przebudowy domu poprzez utworzenie pięciu sklepów oraz wybudowanie magazynu mąki w podwórzu[6].

16 września 1987 został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego wraz z sześcioma kamienicami położonymi przy ulicy Józefa Jainty jako część bloku zabudowy w rejonie ulic: Józefa Jainty, Browarnianej, Stanisława Webera i ks. Karola Koziołka[1].

Współcześnie (stan na 2019 rok) w budynku znajdują się: punkt firmy Pryzmat, handlującej materiałami drukarskimi[7], lokal gastronomiczny z zapiekankami Fajrant[8]

Architektura edytuj

Narożny[9] dom został wzniesiony z cegły, potynkowany, nakryty dachem naczółkowym; składa się z dwóch kondygnacji[9] oraz użytkowego poddasza[5]. Budynek mieszkalny, przy czym parter jest wykorzystywany do celów usługowych[5], a dobudowana w początku XX wieku część w podwórzu służyła jako magazyn[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 22–23 [dostęp 2019-06-20].
  2. MANO, Odkrywają w internecie tajemnice bytomskich kamienic, [w:] naszemiasto.pl Bytom [online], Polska Press, 17 stycznia 2013 [dostęp 2019-06-20].
  3. Barbara Nowacka-Goik, Powstała Cyfrowa Biblioteka Bytomskiej Architektury, [w:] Dziennik Zachodni [online], 17 stycznia 2013 [dostęp 2019-06-20].
  4. „Der oberschlesische Wanderer”, 165, 22 lipca 1911, s. 15 (niem.).
  5. a b c Uchwała Nr LXIV/839/18 rady miejskiej w Bytomiu z dnia 28 maja 2018 r. w sprawie uchwalenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Bytom, przyjętego uchwałą nr XVI/204/11 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 24 sierpnia 2011 r., zmienionego uchwałą nr X/120/13 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 25 lutego 2013 r. oraz uchwałą nr XXXVIII/485/17 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 27 lutego 2017 r. i uchwałą nr LXI/814/18 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 26 marca 2018 r., dla terenu położonego w rejonie ul. Cegielnianej [online], Urząd Miejski w Bytomiu, 2018, s. 92 [dostęp 2019-06-20] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-20].
  6. a b c d e f g Webera 2, [w:] Cyfrowa Biblioteka Bytomskiej Architektury [online], Fundacja Brama Cukermana [dostęp 2019-06-20].
  7. Bytom, Webera [online], Pryzmat [dostęp 2019-06-20].
  8. Fajrant - zapiekanki tradycyjne - Orły Gastronomii, [w:] Orły Gastronomii [online], Beautiful Company [dostęp 2019-06-20].
  9. a b Edward Wieczorek, Bytom i okolice. Przewodnik turystyczny, Bytom: Urząd Miejski w Bytomiu, 2013, s. 41, ISBN 978-83-62234-68-4.

Linki zewnętrzne edytuj