Dorota Jabłonowska

Dorota Jabłonowska, Dorota z Broniszów, primo voto Radomicka herbu Wieniawa (ur. 1692 r. w Kaliszu, zm. 15 listopada 1773 w Racocie[1]) – polska szlachcianka, księżna, wojewodzina inowrocławska i generałowa wielkopolska, później wojewodzina rawska.

Dorota Jabłonowska
Ilustracja
Herb
Wieniawa
Data i miejsce urodzenia

1692
Kalisz

Data i miejsce śmierci

15 listopada 1773
Racot

Ojciec

Piotr Jakub Bronisz

Mąż

Jan Antoni Radomicki
Stanisław Wincenty Jabłonowski

Dzieci

Antoni Barnaba Jabłonowski

Pochodzenie i życiorys

edytuj

Urodziła się w Kaliszu jako jedyna córka Piotra Jakuba Bronisza (herbu Wieniawa), kasztelana kaliskiego, sekretarza króla Stanisława Leszczyńskiego, i Marianny z Szołdrskich, wojewodzianki kaliskiej i kasztelanki biechowskiej. Była również spadkobierczynią swego stryja Jana Romana Bronisza, starosty średzkiego[2].

W 1720 odziedziczyła dobra Stęszew i Racot. Jako właścicielka Racotu zainicjowała przebudowę tamtejszej rezydencji (zainicjowała budowę świątyni oraz postawiła murowane stajnie i oficyny), którą kontynuował później jej syn Antoni Barnaba Jabłonowski. W latach 50. i 60. XVIII w. z jej inicjatywy rozpoczęto przebudowę kościoła w Tomicach, a w 1771 roku księżna zainicjowała renowację kościoła farnego p.w. Św. Trójcy w Stęszewie, w którym powstały dwie kaplice boczne: kaplica MB Nieustającej Pomocy z lożą kolatorów i położoną pod nią zakrystią, oraz kaplica Św. Krzyża, w której wzniesiono później księżnej nagrobek w formie ołtarza wraz z portretem i jej rodzinnym herbem Wieniawa.

Dorota Jabłonowska zmarła 15 listopada 1773 w Racocie, który należał do jej syna z drugiego małżeństwa księcia Antoniego Barnaby Jabłonowskiego, a pochowano ją 12 marca 1774 w krypcie przebudowanej przez nią fary w Stęszewie.

Jej imię nosi jedna z ulic Stęszewa[3].

Małżeństwa i potomstwo

edytuj

Była dwukrotnie zamężna. Jej pierwszym mężem był Jan Antoni Radomicki, wojewoda inowrocławski i generał wielkopolski, a ich dziećmi byli:

  1. Franciszka Radomicka, żona Władysława Szołdrskiego, wojewody inowrocławskiego,
  2. Anna Radomicka, żona Augustyna Działyńskiego, wojewody kaliskiego,
  3. Augustyn Radomicki, zmarł w dzieciństwie.

Jej dziećmi z drugiego małżeństwa z księciem Stanisławem Wincentym Jabłonowskim, wojewodą rawskim byli:

  1. Maria Klementyna Jabłonowska, żona księcia Józefa Lubomirskiego,
  2. Antoni Barnaba Jabłonowski, wojewoda poznański i poseł na Sejm Wielki, mąż Anny Sanguszko-Kowelskiej, a potem Tekli Czaplic.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Włodzimierz Dworzaczek, Teki...; Księgi metrykalne parafii św. Andrzeja Apostoła w Wyskociu, rok 1773, dnia 15 listopada
  2. Włodzimierz Dworzaczek, Teki...; Księgi grodzkie poznańskie, rok 1723, str. 109.; Jan Radomicki, starosta osiecki występuje w imieniu swej żony Doroty Broniszówny jako spadkobierczyni po jej zmarłym stryju Janie Broniszu, staroście średzkim.
  3. Zarządzenie zastępcze nr KN-I.4102.11.2018.5 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 29 stycznia 2018 r.. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego. [dostęp 2018-11-29]. (pol.).