Dou Gu

generał i minister Późniejszej dynastii Han (23 - 220)

Dou Gu, imię publiczne: Mengsun, chiń 孟孙 (zm. 88[1]) – generał i minister Późniejszej dynastii Han (23–220).

Dou Gu
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

竇固

Pismo tradycyjne

窦固

Hanyu pinyin

Dòu Gù

Wade-Giles

Tou Ku

Był synem Dou You, brata bliźniaka Dou Ronga. Dzięki wpływom swojego brata jego ojciec został markizem (侯, hou), zaś w 47 Pułkownikiem Bram Miasta (城門校尉, chengmen xiaowei), jednak niedługo później zmarł. Dou Gu został ożeniony z Liu Zhongli, córką cesarza Guangwu (25–57), i sprawował mało znaczący urząd Dżentelmena Żółtych Bram (黃門侍郎, Huangmen Shilang). Miał być obeznany z konfucjanizmem, ale interesować się także kwestiami wojskowymi[2].

Dou Gu musiał ukorzyć się przed cesarzem w związku ze swoją znajomością ze zbyt otwarcie krytykującym innych Du Bao, który to incydent bez wątpienia został sprowokowany przez jednego z członków frakcji Ma. W 49 mógł jednak zemścić się za to upokorzenie, dołączając do grona krytyków głowy rodu Ma, Ma Yuana, co doprowadziło do jego pośmiertnego upadku i zmierzchu znaczenia jego rodziny[3].

W 56 Dou Gu otrzymał dawne lenno swojego ojca, zaś dwa lata później cesarz Ming (57–75) mianował go Generałem Domostwa Pierzastego Lasu (中郎將羽林, zhonglang jiang yulin)[a]. Na tym stanowisku wziął udział w kampanii Ma Wu przeciwko wodzowi Qiangów Dianyu, która zakończyła się sukcesem[4].

Gdy syn Dou Ronga, Dou Mu, jak i inni jego kuzyni, wypadli z łask w 61, Dou Gu także został zmuszony do złożenia swojego urzędu i pozostał w swoim lennie przez następne dziesięć lat. Jednak w 72 cesarz postanowił zaatakować Północnych Xiongnu i wezwał Dou Gu, by odbyć z nim prywatne konsultacje, następnie zaś mianował go jednym z dowódców wyprawy przeciwko koczownikom. W 73 Chińczycy zaatakowali terytorium Xiongnu posuwając się w czterech kolumnach, przy czym jedynie ta dowodzona przez Dou Gu odniosła powodzenie, pokonując lokalnego króla Xiongnu i zajmując oazę Yiwu w rejonie dzisiejszego Hami[5][6].

Zimą następnego roku Dou Gu stanął na czele kolejnej ekspedycji, liczącej tym razem 14 tys. jeźdźców, raz jeszcze pokonał Xiongnu i podporządkował cesarstwu królestwo Jushi, położone w rejonie pasma Bogda Shan. Po raz pierwszy od czasów Wang Manga Chińczycy pojawili się w Azji Środkowej i cesarz postanowił ustanowić permanentną chińską bazę w regionie, nakazując założenie wojskowej kolonii w Yiwu i przywracając urząd Generalnego Protektora Rejonów Zachodnich[5][7] (西域都护府, Xiyu duhufu)[8].

W 75 na tron wstąpił cesarz Zhang (75–88) i Dou Gu powrócił do stolicy jako Wielki Szambelan (大鴻臚, Da Honglu), będąc jednym z głównych doradców w kwestiach polityki chińskiego pogranicza. Po tym jak córka jego kuzyna została cesarzową w 78 jego lenno zostało powiększone. W 82 został Ministrem Domostwa (光祿勳, Guangluxun), zaś w 83 Komendantem Gwardii (衛尉, weiwei). Dou Gu szanowano za to że honory i bogactwo jakie osiągnął nie zmieniły jego sposobu bycia. Jego syn Biao zmarł przed swoim ojcem, stąd chociaż Dou Gu pochowano z honorami należnymi markizowi to jego lenno zostało zniesione[4].

  1. Pierzasty Las był oddziałem gwardii złożonym z synów i wnuków żołnierzy, którzy zginęli w bitwie, oraz szanowanych obywateli prowincji Liang (w przybliżeniu dzis. Gansu). Zobacz: Rafe de Crespigny: A Biographical Dictionary of Later Han to the Three Kingdoms (23–220 AD). Brill, 2007, s. 1223. ISBN 90-04-15605-4.

Przypisy

edytuj
  1. Goldin 2020 ↓, s. 187.
  2. de Crespigny 2007 ↓, s. 162-163, 173.
  3. de Crespigny 2007 ↓, s. 162-163, 174–175.
  4. a b de Crespigny 2007 ↓, s. 163.
  5. a b de Crespigny 2007 ↓, s. 163, 606.
  6. de Crespigny 2016 ↓, s. 95.
  7. de Crespigny 2016 ↓, s. 95, 98.
  8. Ulrich Theobald: duhu 都護, protector-general. CHINAKNOWLEDGE – a universal guide for China studies. [dostęp 2023-11-05]. (ang.).

Bibliografia

edytuj