Dwór w Mircu
Dwór w Mircu – drewniany dwór zlokalizowany w centrum Mirca (województwo świętokrzyskie).
![]() Fasada główna | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
Majorat 2, 27-220 Mirzec |
Typ budynku |
dwór |
Styl architektoniczny | |
Inwestor |
Ludwik Prendowski, Konstanty Egger |
Kondygnacje |
2 |
Ukończenie budowy |
1880 |
Pierwszy właściciel |
Ludwik Prendowski |
Kolejni właściciele |
Konstanty Egger, państwo polskie |
Położenie na mapie gminy Mirzec ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu starachowickiego ![]() | |
![]() |
Historia i architektura
edytujW 1827 naddzierżawcą lokalnego majątku ziemskiego został Ludwik Prendowski, który w latach 30. XIX wieku wzniósł drewniany dwór[1][2]. Rodzina była silnie patriotyczna: synowie Ludwika walczyli w powstaniu styczniowym, żona Jadwiga była kurierem powstańczym, a brat Józef pomagał Polakom. Małżonków represjonowali rosjanie[1]. Obiekt dwukrotnie gościł generała Mariana Langiewicza[3].
Kolejnym właścicielem dóbr mireckich został rosyjski generał major Konstanty Egger przysłużony dla tłumienia powstania[3]. Wyburzył on dwór Prendowskich około 1880. Na fundamentach wcześniejszej budowli wzniósł nowy, obecny modrzewiowy dwór – w stylu szwajcarskim[1]. W okresie I wojny światowej urzędował tu komendant austriackich wojsk okupacyjnych. Po 1918 przejęła go przejęła Dyrekcja Lasów Państwowych z Radomia. Od 1921 funkcjonował w budynku Zakład Wychowawczy dla Sierot (wojennych i epidemicznych). Zakład prowadziły Franciszkanki Rodziny Maryi. Po 1945 dwór mieścił nadal dom dziecka (od 1950 państwowy, zlikwidowany w 1981)[3], a potem przeszedł w ręce prywatne i został odrestaurowany (sala bankietowa)[1][3].
Obiekt mieści pamiątki po historycznych właścicielach, w tym fotografie, a także sztandar który wisiał w 1861 na wieży klasztoru na Świętym Krzyżu[1].
Przy dworze znajduje się murowany spichlerz z 1. połowy XIX wieku, a całość założenia otaczają pozostałości parku. Rośnie tutaj najgrubszy wiąz szypułkowy w Polsce. W stupięćdziesięciolecie powstania styczniowego umieszczono pod nim głaz pamiątkowy. Drzewo przy podstawie ma 1136 cm obwodu (na wysokości 1,3 m – 655 cm)[1][3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Dominika Zaborska , Możliwości rozwoju turystyki w Gminie Mirzec, „Zeszyty Studenckiego Ruchu Naukowego UJK” (24), Kielce 2015, s. 88-89 .
- ↑ Ryszard Bożek , Jerzy Pawlikowski , Łukasz Stefaniak , Świętokrzyska Droga św. Jakuba – od Warszawy na Święty Krzyż (zarys przebiegu). Jako pierwszy etap Drogi Miłosierdzia z Warszawy do Krakowa, [w:] Platforma Otwartej Nauki [online], s. 329 .
- ↑ a b c d e Gmina Mirzec, O gminie Mirzec [online], Gmina Mirzec [dostęp 2024-07-20] (pol.).