Działko Typ 5
Działko Typ 5 (karabin maszynowy Marynarki Typ 5) – działko lotnicze kalibru 30 mm zaprojektowane dla Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej w okresie II wojny światowej. Działko Typ 5 było pierwszym działkiem lotniczym zaprojektowanym całkowicie w Japonii i nie będącym kopią innej konstrukcji.
| Państwo | |
|---|---|
| Rodzaj |
działko lotnicze |
| Historia | |
| Produkcja |
1945[1] |
| Wyprodukowano |
ok. 2000[1] |
| Dane techniczne | |
| Kaliber |
30 mm |
| Nabój | |
| Taśma nabojowa | |
| Wymiary | |
| Długość | |
| Długość lufy |
1440 mm[2] |
| Masa | |
| karabinu właściwego | |
| Inne | |
| Prędkość pocz. pocisku |
760 m/s[3] |
| Szybkostrzelność teoretyczna | |
| Zasięg skuteczny |
900 m[3] |
Nazwa
edytujW Cesarskiej Marynarce Wojennej wszystkie automatyczne karabiny i działka lotnicze bez względu na ich kaliber określane były mianem kijuu (skrót od kikan juu czy „karabin maszynowy”), dalsze oznaczenie to rok wprowadzenia do służby i pokazywało dwie ostatnie cyfry roku według kalendarza japońskiego (2605 - 1945 w kalendarzu gregoriańskim)[4]. W przypadku wprowadzenia modyfikacji w wyniku których powstał nowy model tej samej broni otrzymywała ona oznaczenie gata („model”), mniejsze modyfikacje w ramach tego samego modelu oznaczane były słowem kai (kaizo - „modyfikacja”, „zmiana”), na przykład oznaczenie 99 shiki 3 gata kai 2 jest tłumaczone jako „typ 99, model 3, druga modyfikacja”[4].
Historia
edytujW 1935 japońska Marynarka zakupiła przez podstawione osoby trzecie po kilka egzemplarzy działek Oerlikona FF F, FF L i FF S gdzie zostały zbadane i bardzo wysoko ocenione[5]. W 1937 utworzono firmę Dainihon Heiki KK która dzięki pomocy Marynarki zakupiła licencje do budowy wszystkich trzech działek[5]. Od 1939 firma Dainihon Heiki prowadziła już na dużą skalę produkcję seryjną działek Typ 99-1 i 99-2[6].
W 1942 dowództwo Marynarki rozpisało konkurs 17-shi na nowy „karabin maszynowy dużego kalibru”, w odpowiedzi w różnych wytwórniach powstało kilka mniej i bardziej udanych konstrukcji[7], jedną z nich było działko Typ 5[1].
Działko Typ 5 określane jest jako pierwsze działko lotnicze całkowicie zaprojektowane w Japonii i nie będące kopią zagranicznej konstrukcji[1]. Badane już po wojnie działko zostało określone przez amerykańskich specjalistów jako „oryginalne i skuteczne” (original and efficient)[1]. Z wyjątkiem zakładanej szybkostrzelności, działko spełniało lub przewyższało wszystkie założenia konkursu 17-shi[1].
Broń działała na zasadzie wstecznego wyrzutu gazów i krótkiego odrzutu lufy z zamkiem Kjellmana i zasilana była z rozsypywanej taśmy nabojowej[1][2]. Strzał następował kiedy działko właściwe poruszało się do przodu po poprzednim strzale (floating firing) przez co znacznie zmniejszono siły odrzutu oddziaływające na konstrukcję samolotu[1]. W trakcie strzelania działko właściwe oscylowano około 30-35 milimetrów do przodu i do tyłu[1].
Wyprodukowano około dwóch tysięcy egzemplarzy działka, miały w nie być uzbrojone wszystkie prototypowe i planowane myśliwce Marynarki które powstały w 1945 ale bardzo niewiele z nich zostało użytych bojowo[1][8]. Na pewno uzbrojone w nie były niektóre z samolotów Yokosuka P1Y2[1], Nakajima C6N1 i strzelające ukośnie go góry, Schräge Musik, w Mitsubishi J2M5[8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 133.
- ↑ a b c d e f g A.G. Williams: Rapid Fire. s. 239.
- ↑ a b c d René J. Francillon: Japanese Aircraft of the Pacific War. s. 532.
- ↑ a b Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 126.
- ↑ a b Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 129.
- ↑ Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 130.
- ↑ Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 137.
- ↑ a b A.G. Williams: Rapid Fire. s. 173.
Bibliografia
edytuj- René J. Francillon: Japanese Aircraft of the Pacific War. Londyn: Putnam, 1979. ISBN 0-370-30251-6.
- Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. Atglen, PA: Schiffer Publishing, 2004. ISBN 0-7643-2097-1.
- Anthony G. Williams: Rapid Fire: The Development of Automatic Cannon and Heavy Machine Guns for Armies, Navies, and Air Forces. Airlife Publishing, Ltd, 2000. ISBN 978-1840371222.