Eżektorowy zestaw samochodowy EZS

Eżektorowy zestaw samochodowy EZS – polski zestaw do prowadzenia zabiegów specjalnych, odkażania, dezynfekcji i dezaktywacji sprzętu wojskowego.

Eżektorowy zestaw samochodowy EZS wprowadzony został do wyposażenia jednostek Wojska Polskiego w 1962. Był przyrządem przeznaczonym do odkażania i dezaktywacji pojazdów mechanicznych oraz uzbrojenia i sprzętu bojowego holowanego lub przewożonego na tych pojazdach[1]. Przed jego użyciem należało odpowiednio przystosować układ wydechowy silnika. Wymagało to przyspawania do rury wydechowej, przed tłumikiem, króćca z kołnierzem do umocowania kolektora gazowego, przyspawania do końca rury wydechowej pierścienia służącego do umocowania zaworu redukcyjnego oraz przylutowania króćca manometrycznego około 25 cm od końca rury wydechowej[2].

Działanie

edytuj

Podstawowym wariantem pracy EZS jest odkażanie i dezaktywacja przy pomocy wodnych roztworów roboczych, a dodatkowym jest dezaktywacja przez odpylanie. Przyrząd może pracować w dwóch wariantach: eżektorowym i wyporowym. Eżektorowy wariant pracy sprawdza się, gdy pojazd mechaniczny wyposażony jest w sprężarkę. Wyporowy wariant pracy stosuje się w pozostałych przypadkach prowadzenia zabiegów specjalnych pojazdów mechanicznych[3].
Gazy spalinowe z rury wydechowej silnika do dyszy roboczej strumienicy są kierowane poprzez kolektor gazowy. Przechodząc przez strumienicę wytwarzają podciśnienie w układzie ssawnym, co powoduje zassanie roztworu lub pyłu. Zawór redukcyjny z jednej strony dławi wypływ gazów spalinowych, a tym samym utrzymuje je pod pewnym nadciśnieniem w rurze wydechowej, z drugiej zaś zabezpiecza układ wydechowy silnika przed przekroczeniem dopuszczalnej wartości ww. nadciśnienia[3].

Części składowe EZS

edytuj

Elementami przyrządu są[3]:

  • prądownica
  • strumienica (eżektor)[a]
  • zawór redukcyjny[b]
  • kolektor gazowy
  • wąż roboczy
  • wąż ssawny
  • zbiornik gumowy
  • końcówka ssawna
  • odpylacz odśrodkowy
  • pojemnik na pył
  • wyposażenie pomocnicze
  1. Strumienica działająca w trybie eżektora gazowo-wodnego służy do zasysania roztworów roboczych ze zbiornika, mieszania ich z gazami spalinowymi i tłoczenia do prądownicy. Działając w trybie eżektora gazowo-powietrznego jest wykorzystana do dezaktywacji sprzętu przez jego odpylanie[3].
  2. Gazy spalinowe z rury wydechowej silnika do dyszy roboczej strumienicy są kierowane poprzez kolektor gazowy. Przechodząc przez strumienicę wytwarzają podciśnienie w układzie ssawnym, co w rezultacie powoduje zassanie roztworu lub pyłu. Zawór redukcyjny z jednej strony dławi wypływ gazów spalinowych, a tym samym utrzymuje je pod pewnym nadciśnieniem w rurze wydechowej, z drugiej zaś zabezpiecza układ wydechowy silnika przed przekroczeniem dopuszczalnej wartości ww. nadciśnienia[3].

Przypisy

edytuj
  1. Nowak 2001 ↓, s. 96.
  2. Nowak 2001 ↓, s. 96–97.
  3. a b c d e Nowak 2001 ↓, s. 97.

Bibliografia

edytuj
  • Ireneusz Nowak: Wybrane problemy historii polskiej techniki wojskowej XX wieku. Sprzęt i środki wojsk chemicznych. T. 2. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2001.