ePUAP
ePUAP, pełna nazwa: Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej – ogólnopolska platforma teleinformatyczna służąca do komunikacji obywateli z jednostkami administracji publicznej w ujednolicony, standardowy sposób. Zbudowana w ramach projektu ePUAP-WKP (Plan Informatyzacji Państwa). Usługodawcami są jednostki administracji publicznej oraz instytucje publiczne (zwłaszcza podmioty wykonujące zadania zlecone przez państwo).
 Logotyp systemu ePUAP | |
| Typ strony |
platforma teleinformatyczna |
|---|---|
| Komercyjna |
nie |
| Data powstania |
2008 |
| Rejestracja |
opcjonalnie |
| Wersje językowe |
polska |
| Strona internetowa | |
ePUAP został uruchomiony 14 kwietnia 2008 roku[1].
Platforma udostępnia usługodawcom infrastrukturę technologiczną do świadczenia usług obywatelom (usługobiorcom). Wśród uczestników ePUAP znajdują się zarówno jednostki administracji centralnej, jak i samorządy, a wśród nich urzędy gminne. Wśród usług oferowanych przez ePUAP są także:
- profil zaufany (eGO) – umożliwia składanie pism elektronicznych ze skutkiem prawnym bez konieczności stosowania podpisu kwalifikowanego oraz
- mechanizm pojedynczego logowania (SSO) – umożliwia stosowanie tego samego konta ePUAP do logowania się na stronach różnych usługodawców[a].
Obszary zastosowania
edytuj- udostępnianie usług publicznych: jako wspólna infrastruktura wykorzystywana przez instytucje publiczne do udostępniania własnych usług
- zintegrowany dostęp do usług publicznych: jako wspólna infrastruktura dla zintegrowanego („odresortowionego”, „odmiejscowionego”), ujednoliconego, zagregowanego dostępu do wykorzystywanych usług publicznych
- repozytorium wzorów dokumentów elektronicznych
- portal interoperacyjności: jako narzędzie pracy dla „organizacji interoperacyjności”
Założenia działania
edytuj- zachowanie jawności, otwartości oraz neutralności technologicznej interfejsów systemów teleinformatycznych
- dążenie do jak największej standaryzacji formatów danych wymienianych pomiędzy instytucjami publicznymi a usługobiorcami oraz między samymi instytucjami publicznymi
- jednolity dostęp do usługi bez ponoszenia znaczących kosztów
Umocowanie prawne
edytujPodstawą prawną funkcjonowania ePUAP i profilu zaufanego jest ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2023 r. poz. 57).
Zgodnie z przepisami prawa od 1 maja 2008 r. organy władzy publicznej zobowiązane są do przyjmowania dokumentów w postaci elektronicznej (wnoszenia podań i wniosków oraz innych czynności w postaci elektronicznej). ePUAP umożliwia instytucjom publicznym spełnienie tego wymogu poprzez udostępnienie infrastruktury usług, pozwalających na założenie skrzynki podawczej. Skrzynka podawcza na ePUAP spełnia wymogi prawa, a w szczególności:
- wystawianie urzędowego poświadczenia odbioru zgodnego z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 14 września 2011 r. w sprawie sporządzania pism w formie dokumentów elektronicznych, doręczania dokumentów elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii dokumentów elektronicznych
- współpraca ze sprzętowymi modułami bezpieczeństwa – HSM, spełniającymi wymogi techniczne określone w prawie
- obsługa dokumentów elektronicznie zgodnie z minimalnymi wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 21 maja 2024 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 773).
Kontrowersje
edytujAwarie
edytujSystemowi ePUAP bardzo często zdarzają się mniejsze lub większe awarie[2][3][4][5]. Ponieważ jest on wykorzystywany do podpisywania wniosków profilami zaufanymi również w innych elektronicznych systemach administracji publicznej, przykładowo na Platformie Usług Elektronicznych stworzonej przez ZUS, to usterki systemu ePUAP bardzo utrudniają załatwienie większości spraw urzędowych drogą elektroniczną[2]. System padał również ofiarą ataków cyberprzestępców[6].
Infoafera
edytujWedług TVN[7] i wydania Wiadomości TVP z 10 kwietnia 2014, powstanie ePUAP wiązane jest też z tak zwaną infoaferą. 10 kwietnia 2014 minister spraw wewnętrznych Polski potwierdził informacje, że amerykański koncern HP przyznał się do swojego udziału w polskiej infoaferze i do korumpowania polskich urzędników[8][9].
Do marca 2014 budowa ePUAP i jego utrzymanie kosztowało 98,4 mln zł. Do wykorzystania w ramach tego projektu zostało jeszcze 67,8 mln zł. Zakwestionowane wydatki tylko na sam portal to ok. 20 mln zł[10].
Uwagi
edytuj- ↑ Mechanizm wykorzystujący Security Assertion Markup Language.
Przypisy
edytuj- ↑ Serwis ePUAP – Cyfryzacja KPRM – Portal Gov.pl. Cyfryzacja KPRM. [dostęp 2023-01-23].
- ↑ a b Arkadiusz Przybysz, Maciej Bednarek: Kolejna awaria ePUAP. Streżyńska: System do zaorania. wyborcza.biz, 2016-05-09. [dostęp 2016-05-10].
- ↑ Daniel Maikowski: Kompromitacji ePUAP ciąg dalszy. Ministerstwo: Wciąż nie wiemy, kiedy system zostanie naprawiony. gazeta.pl NEXT, 2016-05-09. [dostęp 2016-05-10].
- ↑ Monika Krześniak-Sajewicz: Kolejna awaria platformy ePUAP. rp.pl, 2016-05-09. [dostęp 2016-05-10].
- ↑ Adam Golański: Po kolejnej awarii ePUAP – może jednak czas zaorać e-administracyjny niewypał?. dobreprogramy.pl, 2016-05-09. [dostęp 2016-05-10].
- ↑ Atak hackerski na rządowe strony ePUAP. interaktywnie.com. [dostęp 2023-08-29].
- ↑ Kulisy wielkiej korupcji.
- ↑ Hewlett-Packard przyzna się do korumpowania polskich urzędników. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-13)].
- ↑ kd: HP zapłaci ponad 100 mln dol. kary za korumpowanie polskich urzędników. [w:] forbes.pl [on-line]. Forbes, 2014-04-10. [dostęp 2016-02-18].
- ↑ Kwadratowe złotówki. Kolejne zmarnowane pieniądze.