Wikipedia

Edward Sandałowski

Edward Sandałowski (ur. 12 października 1875 w Zarszynie, zm. 13 lutego 1945 w Albigowej) – duchowny rzymskokatolicki, kanonik, działacz społeczny.

Edward Sandałowski
Kanonik
Data i miejsce urodzenia

12 października 1875
Zarszyn

Data i miejsce śmierci

13 lutego 1945
Albigowa

Proboszcz parafii św. Sebastiana w Sarzynie
Okres sprawowania

1908–1912

Proboszcz parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Albigowej
Okres sprawowania

1912–1926

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Diakonat

6 czerwca 1899

Życiorys edytuj

Urodził się 12 października 1875 w Zarszynie[1][2][3]. Był wnukiem Józefa (1807-1861, powstaniec listopadowy) oraz synem Pawła (1846-1929, powstaniec styczniowy, rolnik w Zarszynie)[4][5] i Marii[6].

W 1895 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku[1][7][2][8]. Po maturze podjął studia teologiczne[1]. Jako alumn Seminarium Duchownego w Przemyślu otrzymał z rąk bp. Łukasza Soleckiego święcenia subdiakonatu 5 czerwca 1899[9], święcenia diakonatu 6 czerwca 1899 oraz święcenia prezbiteratu 8 czerwca 1899[10][2]. Od 1899 przez dwa lata był wikarym w Głogowie, następnie przez dwa lata w Łańcucie[2]. W 1904 został przeniesiony do Przemyśla, gdzie był wikarym katedralnym[2]. W lutym 1907 został mianowany administratorem w Sarzynie[11]. Od 1908 do 1912 pełnił urząd proboszcza parafii św. Sebastiana w Sarzynie[12]. W tym czasie w Sarzynie w 1908 wybudował plebanię, a w 1910 został prezesem utworzonej Kasy Spółka Oszczędności i Pożyczek, założył oddział ochotniczej straży pożarnej[2][13]. Po pożarze z 1909 działał na rzecz odbudowy miejscowości[2].

Od października 1912 do 1926 był proboszczem parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Albigowej[2][14][15]. W 1921 zainicjował budowę domu ludowego[2]. W trakcie pracy w Albigowej objął w Łańcucie funkcje prezesa Kółka Rolniczego, Kasy Stefczyka i Składnicy Kółek Rolniczych oraz zainicjował utworzenie Włościańskiego Związku Hodowlanego[16]. Podczas I wojny światowej w 1916 otrzymał tytuł Expositorium Canonicale[17][18]. W 1923 otrzymał przywilej noszenia rokiety i mantoletu[19]. Przed 1926 przystąpił do Związku Misyjnego Kleru[20]. Pod koniec 1926 został mianowany kanonikiem gremialnym kapituły katedralnej w Przemyślu[21][22][23][2]. W 1927 został mianowany egzaminatorem prosynodalnym[24]. W grudniu 1928 został mianowany sędzią Sądu Duchownego[25]. W 1932 został mianowany wicedziekanem dekanatu przemyskiego miejskiego[26]. W 1935 został mianowany wizytatorem księży dziekanów[27]. W lipcu 1939 został wybrany prezesem zarządu diecezjalnych Stowarzyszeń Męskiej Młodzieży Katolickiej[28].

W kwietniu 1944 zamieszkał w Albigowej[2]. Tam zmarł 13 lutego 1945 i został pochowany na miejscowym cmentarzu 17 lutego 1945[2].

Wspomnienia ks. Edwarda Sandałowskiego pt. Liber memorabilium parochiae in Albigowa". Kalendarium I wojny światowej w kronice parafii Albigowa (28 VII 1914 – 1920) w publikacji Albigowa i Albigowianie w wojnach 1914-1920, 1939-1945. Cz. 1 w ramach „Zeszytów Albigowskich” 1-2 z 2005 pod redakcją Andrzeja Łobaza[29].

W „Kronice Diecezji Przemyskiej” z. 1-12 (1947) ukazało się Wspomnienia pośmiertne: Świętej pamięci ks. Jan Marek, ks. Edward Sandałowski[30]. W 1995 ukazała się publikacja pt. Ks. Edward Sandałowski (1875–1945). Życie i działalność, autorstwa Krzysztofa Mijala[31].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c XIV. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1895. Sanok: Fundusz Naukowy, 1895, s. 69.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Stefan Momidłowski. Wspomnienia pośmiertne: Śp. ks. Edward Sandałowski. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej O.Ł.”. Z. 8/10, s. 129-133, 1947. 
  3. ↑ Księża pochodzący z parafii Zarszyn. parafia.zarszyn.info. [dostęp 2016-03-25].
  4. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1891/1892 (zespół 7, sygn. 13). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 244.
  5. ↑ Grób Józefa Pawła Sandałowskich na cmentarzu w Zarszynie.
  6. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1892/1893 (zespół 7, sygn. 15). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 256.
  7. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, Nr 13 z 23 czerwca 1895. 
  8. ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2016-03-22].
  9. ↑ Elenchus Cleri Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1924. Przemyśl: 1924, s. 103.
  10. ↑ Kronika. Wiadomości kościelne. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 133 z 14 czerwca 1899. 
  11. ↑ Kronika. Wiadomości kościelne. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 47 z 27 lutego 1907. 
  12. ↑ Wykaz księży proboszczów, administratorów, wikariuszy i rezydentów sarzyńskich parafii. parafiasarzyna.pl. [dostęp 2016-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-04)].
  13. ↑ Wiek XX. nowasarzyna.eu. [dostęp 2016-03-25].
  14. ↑ Tadeusz Ulman: Zarys dziejów wsi Albigowa (1384–1990). jerzyulman.ccjidp.eu. s. 20, 45. [dostęp 2016-03-25].
  15. ↑ Elenchus Cleri Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1924. Przemyśl: 1924, s. 45.
  16. ↑ Tadeusz Ulman: Zarys dziejów wsi Albigowa (1384–1990). jerzyulman.ccjidp.eu. s. 46. [dostęp 2016-03-25].
  17. ↑ Kronika. Wiadomości diecezjalne. „Głos Rzeszowski”, s. 4, Nr 21 z 14 maja 1916. 
  18. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 5-7, s. 89, maj-lipiec 1916. 
  19. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 1-2, s. 63, styczeń-luty 1923. 
  20. ↑ Związek Misyjny Kleru. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 10, s. 212, październik 1926. 
  21. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 11-12, s. 246, 1926. 
  22. ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1937. Przemyśl: 1937, s. 17.
  23. ↑ Ze świata salezjańskiego. „Pokłosie Salezjańskie”, s. 63, Nr 3 z 1938. 
  24. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 3, s. 104, 1927. 
  25. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 12, s. 258, 1928. 
  26. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 10-11, s. 384, 1932. 
  27. ↑ Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej O.Ł.”. Nr 7/8, s. 141, 1935. 
  28. ↑ Z życia całego kraju. Z życia młodzieży katolickiej. „Warszawski Dziennik Narodowy”, s. 6, Nr 189 z 11 lipca 1939. 
  29. ↑ Albigowa i Albigowianie w wojnach 1914-1920, 1939-1945. Cz. 1. litdok.de. [dostęp 2016-03-25].
  30. ↑ Wspomnienia pośmiertne: Świętej pamięci ks. Jan Marek, ks. Edward Sandałowski. koha.wsd.rzeszow.pl. [dostęp 2016-03-25].
  31. ↑ Ks. Edward Sandałowski (1875 - 1945). Życie i działalność. bsdprz.one.pl. [dostęp 2016-03-25].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Edward_Sandałowski&oldid=72956733”