Eferocytoza – proces, w którym apoptyczne lub nekrotyczne komórki usuwane są przez fagocyty. Proces ten bywa nazywany „grzebaniem” martwych lub umierających komórek[1].

Apoptoza i eferocytoza

Podczas eferocytozy błona komórkowa fagocytów otacza komórkę apoptotyczną tworząc analogiczną do fagosomu wakuolę (eferosom). Proces ten jest podobny do pinocytozy. W wyniku eferocytozy martwe komórki usuwane są zanim ich błona komórkowa zostanie zniszczona; zapobiega to rozprzestrzenianiu się do otoczenia enzymów, oksydantów i takich substancji jak proteazy i kaspazy[2].

Eferocytoza doknywana jest przez makrofagi lub komórki dendrytyczne a także przez komórki nabłonka i fibroblasty[3].

Eferocytoza może wywoływać efekty przeciwzapalne i pobudzające wzrost, natomiast zaburzenia eferocytozy mogą skutkować wystąpieniem chorób autoimmunologicznych i uszkodzeniem tkanek. Wykazano, że niewłaściwa eferocytoza występowała w takich schorzeniach jak mukowiscydoza[4], rozstrzenie oskrzeli[5], przewlekła obturacyjna choroba płuc[6], astma oskrzelowa[7], reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy[8], kłębuszkowe zapalenie nerek i miażdżyca[9].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. deCathelineau AM, Henson PM.. The final step in programmed cell death: phagocytes carry apoptotic cells to the grave. „Essays Biochem.”. 39, s. 105-17, 2003. DOI: 10.1042/bse0390105. [dostęp 2017-02-10]. (ang.). 
  2. R. William Vandivier, Peter M. Henson, Ivor S. Douglas. Burying the Dead : The Impact of Failed Apoptotic Cell Removal (Efferocytosis) on Chronic Inflammatory Lung Disease. „Chest”. 129 (6), s. 1673–1682, June 2006. DOI: 10.1378/chest.129.6.1673. [dostęp 2017-02-10]. (ang.). 
  3. Shyra J. Gardai, Kathleen A. McPhillips, S. Courtney Frasch et al.. Cell-Surface Calreticulin Initiates Clearance of Viable or Apoptotic Cells through trans-Activation of LRP on the Phagocyte. „Cell”. 123, s. 321–334, October 21, 2005. DOI: 10.1016/j.cell.2005.08.032. [dostęp 2017-02-10]. (ang.). 
  4. Capasso D, Pepe MV, Rossello J et al.. Elimination of Pseudomonas aeruginosa through Efferocytosis upon Binding to Apoptotic Cells. „PLoS Pathog.”, 2016 Dec 15. DOI: 10.1371/journal.ppat.1006068. PMID: 27977793. (ang.). 
  5. Hodge S, Upham JW, Pizzutto S et al.. Is Alveolar Macrophage Phagocytic Dysfunction in Children With Protracted Bacterial Bronchitis a Forerunner to Bronchiectasis?. „Chest”. 149 (2), s. 508-15, 2016 Feb. DOI: 10.1016/j.chest.2015.10.066. PMID: 26867834. (ang.). 
  6. Grabiec AM, Hussell T. The role of airway macrophages in apoptotic cell clearance following acute and chronic lung inflammation. „Semin Immunopathol”. 38 (4), s. 409-23, 2016 Jul. DOI: 10.1007/s00281-016-0555-3. PMID: 26957481. (ang.). 
  7. McCubbrey AL, Curtis JL. Efferocytosis and lung disease. „Chest”. 143 (6), s. 1750-7, 2013 June. DOI: 10.1378/chest.12-2413. PMID: 23732585. (ang.). 
  8. Gaipl US, Kuhn A, Sheriff A et al.. Clearance of apoptotic cells in human SLE. „Curr Dir Autoimmun”. 9 (5), s. 173-87, 2006. DOI: 10.1159/000090781. PMID: 16394661. (ang.). 
  9. Kojima Y, Weissman IL, Leeper NJ. The Role of Efferocytosis in Atherosclerosis. „Circulation”. 135 (5), s. 476-489, January 31, 2017. DOI: 10.1161/CIRCULATIONAHA.116.025684. PMID: 28137963. (ang.).