Ehécatl (náhuatl: ehēcatl) („Wiatr” lub „Powietrze”) – w mitologii azteckiej bóg wiatru, najczęściej występujący jako emanacja boga Quetzalcoatla.

Ehécatl
bóg wiatru
Ilustracja
Bóg Ehecatl (Kodeks Magliabecchiano)
Występowanie

wierzenia Azteków

Atrybuty

maska z dziobem ptaka, pektorał w kształcie przeciętej pionowo muszli

Teren kultu

Państwo Azteków

Rodzina
Matka

Tlaltecutli/Tlaltecuhtli

Figurka Ehecatla z Brooklyn Museum w Nowym Jorku
Figurka Ehecatla
Hieroglif oznaczający Ehecatla
Świątynia Ehecatla w Calixtlahuaca w Dolinie Toluca

Uosabiał życiodajne tchnienie zawierające boską esencję, która ożywia ziemię i wszystko co rośnie na jej powierzchni[1].

Ehecatl najczęściej przedstawiany był w czerwonej masce z dziobem ptaka, z pektorałem w kształcie przeciętej pionowo muszli zwanej „Klejnotem Wiatru”. Maski tego rodzaju do dziś są przywdziewane przez tancerzy podczas lokalnych świąt w Meksyku. Według mitów był synem bogini Tlaltecutli/Tlaltecuhtli, „Pan(i) Ziemi”, która wypluła go wraz z bogiem Tezcatlipoca. Im przypisuje się ostatnie stworzenie świata. Obaj stworzyli niebo o dużej wadze, co spowodowało, że inni bogowie musieli im pomóc, aby unieść je do góry. Gdy już tam zostało umieszczone kilku z nich pozostało, aby je podtrzymywać. Inna wersja mówi, iż wspomnieni bogowie przeistoczyli się w węże i rozdarli Tlaltecuhtli na pół, aby z dwóch części utworzyć nowe niebo i ziemię. Z pozostałych części ciała np. z włosów, powstały drzewa, kwiaty zioła, ze skóry łąki i drobniejsze kwiaty, z nosa – wąwozy i łańcuchy górskie, z ust – rzeki i jaskinie.

Jako Quetzalcoatl-Ehecatl był synem Ometeotl i Tonacacihuatl, którzy zrodzili czterech synów – najważniejszych bogów azteckich. Ehecatlowi był synem drugim i przypisywano mu w kodeksach kolor biały.

Mity związane z Ehecatl:

  • Mit o stworzeniu świata;
  • Mit o stworzeniu człowieka;
  • Mit o stworzeniu alkoholu.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Justyna Olko: Meksyk przed konkwistą, PIW, Warszawa 2010, s. 223

Bibliografia edytuj

  • Irena Curyło-Gonzalez: Człowiek i świat wartości w Mezoameryce. Warszawa: Scholar, 2001. ISBN 83-88495-29-1.
  • Maria Frankowska: Mitologia Azteków. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1987. ISBN 83-221-0280-1.
  • Marjorie Leach: Uniwersalny leksykon bóstw. Poznań: Atena, 1998. ISBN 83-85414-30-4.
  • Justyna Olko: Meksyk przed konkwistą Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2010, ISBN 978-83-06-03237-6
  • George Vaillant: Aztekowie z Meksyku. Warszawa: PWN, 1965.