Ekaterine Gabaszwili

gruzińska pisarka

Ekaterine Gabaszwili, gruz. ეკატერინე გაბაშვილი (ur. 16 czerwca 1851 w Gori, zm. 7 sierpnia 1938 w Achalkalaki) – gruzińska pisarka.

Ekaterine Gabaszwili
ეკატერინე გაბაშვილი
Ilustracja
ok. 1890
Data i miejsce urodzenia

16 czerwca 1851
Gori

Data i miejsce śmierci

7 sierpnia 1938
Achalkalaki

Miejsce spoczynku

Panteon pisarzy i osób publicznych Didube

Biografia

edytuj

Ekaterine Tarchniszwili urodziła się 16 czerwca 1851 roku w Gori[1]. Ojciec Rewaz Tarchniszwili (Tarkhan-Mouravi) był sekretarzem sądowym[2]. Matka Sophie Bagrationi-Dawitaszwili zmarła, gdy przyszła pisarka miała pięć lat[2]. W 1859 roku Jekaterina wyjechała do Tbilisi i uczyła się w niemieckiej szkole, a gdy miała 12 lat została przeniesiona do szkoły z internatem Madame Favor, gdzie otrzymała wykształcenie średnie[2]. Z powodu braku pieniędzy nie mogła kontynuować nauki za granicą. Wróciła do domu i zaczęła uczyć bezpłatnie biedne dzieci[2]. W 1871 roku przeniosła się do Tbilisi, wychodząc za mąż za Aleksandra Gabaszwiliego[2]. Mieli 11 dzieci, siedmiu synów i cztery córki[2]. Ekaterine wychowywała dzieci, prowadziła dom i pracowała społecznie[2].

W 1895 roku pisarka w swoim domu w Tbilisi zorganizowała szkołę dla kobiet, którą prowadziła przez 15 lat[2]. Przyjmowała do niej również ubogie uczennice, które uiszczały dobrowolne datki[2]. W 1890 roku była współzałożycielką pisma dla dzieci „Jejili”, które odegrało ważną rolę w rozwoju literatury młodzieżowej w Gruzji[3]. W latach 1879–1927 była członkiem Towarzystwa upowszechniania czytania i pisania wśród Gruzinów, a od 1880 roku należała do jego zarządu[3].

Ekaterine Gabaszwili zmarła 7 sierpnia 1938 roku w Achalkalaki, w dystrykcie Kaspi[2]. Została pochowana na cmentarzu Wake, po czym jej szczątki zostały przeniesione do panteonu dla pisarzy i osób publicznych Didube[2].

Twórczość

edytuj

Ekaterine Gabaszwili jako pierwsza wprowadziła do gruzińskiej literatury takie gatunki jak: opowiadanie, nowelę, miniaturę i obraz[2].

  • Glekhkatsobis azri sasoplo shkolazed (1870)
  • Magdanas lurja (1890)
  • Surati, Ghvinia gadaichekha (1890)
  • Meurmis fikrebi(1891)
  • Gamarjvebuli niko (1896)
  • Soplis megobari (1911)
  • Soplis mastsavlebeli (1918)
  • Soplis mevakhsheni (1925)
  • Romani didkhevashi (1881)
  • Orena da quche (1883)
  • Gurgenaulis babo (1890)

Adaptacja filmowa powieści

edytuj

W 1955 roku powieść Ekaterine Gabaszwili Magdanas lurja (Osiołek Magdany) została sfilmowana przez Tengiza Abuładze i Rezo Czcheidze. W 1956 roku film otrzymał nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes dla najlepszego filmu krótkometrażowego[4]

Przypisy

edytuj