Enric Marco (ur. 12 kwietnia 1921 w Barcelonie, zm. 21 maja 2022[1]) – hiszpański robotnik, działacz związkowy, który przez prawie 30 lat podawał się za byłego więźnia hitlerowskich obozów koncentracyjnych[2].

Enric Marco
Ilustracja
Enric Marco w 2001 podczas ceremonii przyznania Krzyża św. Jerzego.
Data i miejsce urodzenia

12 kwietnia 1921
Barcelona

Data śmierci

21 maja 2022

Zawód, zajęcie

robotnik, działacz związkowy

Odznaczenia
Krzyż św. Jerzego

Życiorys edytuj

Pracował jako mechanik, w latach 1978-1980 był sekretarzem generalnym Krajowej Konfederacji Pracy (Confederación Nacional del Trabajo), anarchistycznej organizacji związkowej[2].

Od 1978 twierdził, że podczas II wojny światowej trafił do obozu koncentracyjnego we Flossenbürgu. Wcześniej zaś jako anarchista uciec miał do Francji po klęsce strony republikańskiej w hiszpańskiej wojnie domowej i miał być aresztowany w Marsylii w roku 1941[3].

Występował wielokrotnie publicznie. W styczniu 2005 w Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu wygłosił poruszające przemówienie w hiszpańskim parlamencie. Wcześniej, w 2001 otrzymał kataloński order, Krzyż świętego Jerzego, a w 2003 został prezesem głównej hiszpańskiej organizacji skupiającej byłych więźniów, Amical de Mauthausen[2].

Oszustwo odkrył hiszpański historyk, Benito Bermejo, który spotkawszy Marco w roku 2005 na konferencji zwrócił uwagę na jego przypadek. Wątpliwości wzbudziła informacja o pobycie Marco we Flossenbürgu, co jak na hiszpańskiego więźnia było miejscem nietypowym. Również Marsylia jako miejsce aresztowania wydawała się nietypowa, bo nie była w 1941 okupowana przez Niemcy[2][3].

Publiczne oskarżenie sprawiło, że Marco przyznał się hiszpańskiej telewizji do oszustwa, twierdząc, że dzięki temu zwrócił na siebie uwagę[3].

Według późniejszych ustaleń na podstawie archiwów hiszpańskiego ministerstwa spraw zagranicznych Marco podczas II wojny światowej rzeczywiście był w Niemczech. Wyjechał tam jednak do pracy jako ochotnik, chcąc uniknąć obowiązkowej służby wojskowej. Był przez jakiś czas aresztowany w Kilonii, gdzie pracował w stoczni, ale nigdy nie trafił do obozu[2].

Hiszpański pisarz Javier Cercas poświęcił swoją książkę Oszust przypadkowi oszustwa Enrica Marco[4].

Przypisy edytuj

  1. Enric Marco: In Memóriam rojoynegro.info, 25 giugno 2022
  2. a b c d e James Badcock: How Spanish Nazi victim Enric Marco was exposed as impostor. BBC, 2015-05-05. [dostęp 2017-02-28].
  3. a b c Spanish Nazi camp 'survivor' lied. BBC, 2005-05-12. [dostęp 2017-02-28]. (ang.).
  4. Katarzyna Grzebyk: Oszust Enric Marco i pisarz Javier Cercas. 2016-12-04. [dostęp 2017-02-28].