Ewangeliarz Strahowski

Ewangeliarz Strahowski (Evangelistarium Strahoviense) – rękopiśmienny łaciński ewangeliarz pochodzący z IX wieku. Przechowywany jest w premonstrateńskim klasztorze na Strahowie w Pradze (sygnatura DF III 3)[1].

Miniatura z przedstawieniem ewangelisty Marka

Księga ma wymiary 270×168 mm i liczy 444 karty. Została wykonana około 860 roku w Tours. Tekst pisany jest uncjałą, nagłówki natomiast kapitałą. W kodeksie występują marginalia i rubrykacja. Część tekstu i iluminacje zostały wykonane złotym atramentem[2]. Część kart barwiona jest na purpurowo, niektóre z nich także na zielono[2]. Oprawa księgi pochodzi z XVI wieku, została obłożona czerwonym aksamitem ozdobionym szlachetnymi kamieniami oraz złotymi plakietkami ukazującymi ukrzyżowanego Jezusa z Marią i Janem, dwóch biskupów, Chrystusa w chwale oraz Madonnę z Dzieciątkiem, a także czterema srebrnymi medalionami z wizerunkami czterech ewangelistów[1].

Z Tours ewangeliarz trafił w bliżej nieznanych okolicznościach do Trewiru. W 1097 roku poświadczony jest w zbiorach trewirskiego kościoła św. Marcina[1]. W latach 980–985 do kodeksu dodane zostały karty z czterema miniaturami przedstawiającymi czterech ewangelistów oraz ich symbole[3]. Na podstawie analizy ikonograficznej przyjmuje się, iż miniatury są wczesnym dziełem anonimowego artysty okresu ottońskiego, zwanego Mistrzem Registrum Gregorii[2][3]. W bliżej nieznanych okolicznościach manuskrypt trafił do klasztoru na Strahowie, prawdopodobnie przywieziony w XII wieku przez zakładających go mnichów nadreńskich[1].

W roku 2012 czeskie wydawnictwo Tempus Libri wydało faksymile kodeksu w nakładzie 199 egzemplarzy[4].


Przypisy edytuj

  1. a b c d Vidět vzácný strahovský evangeliář? Lze v Teplicích. teplicky.denik.cz. [dostęp 2012-03-16]. (cz.).
  2. a b c Evangeliarium Strahoviense – The Strahov Evangeliary. strahovskyevangeliar.cz. [dostęp 2014-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-18)]. (ang.).
  3. a b Markéta Kachlíková: Strahov-Evangeliar aus dem Jahr 860: bald als Faksimile zugänglich. radio.cz, 2011-05-28. [dostęp 2014-12-18]. (niem.).
  4. Vznikne faksimile Strahovského evangeliáře. ceskatelevize.cz, 2011-05-19. [dostęp 2014-12-18]. (cz.).