Filmografia Elvisa Presleya
Filmografia Elvisa Presleya – lista 33 pełnometrażowych filmów (z czego dwa to dokumentalne zapisy koncertów), w których na przestrzeni szesnastu lat wystąpił Elvis Presley. Na ekranie po raz pierwszy pojawił się w filmie Kochaj mnie czule z 1956 roku. Przed powołaniem do wojska w 1958 roku zagrał jeszcze w: Kochając ciebie, Więzienny rock i Król Kreol. Kiedy po dwóch latach powrócił, jego menażer, pułkownik Parker, postanowił zrobić z niego aktora i piosenkarza, który byłby do przyjęcia przez wszystkich. Kręcono więc masowo szybkie i tanie filmy, a które zapewniały wysokie dochody. Chociaż krytyka negatywnie oceniła te produkcje, fani piosenkarza byli zachwyceni. Producent Hal B. Wallis, który wyprodukował dziewięć filmów Elvisa, nazwał je „jedyną pewną rzeczą w Hollywood”[1].
Gwiazda Hollywood edytuj
Zdjęcia próbne edytuj
Choć przed rozpoczęciem kariery filmowej Presley deklarował, że nie ma żadnego aktorskiego doświadczenia, to jeden z jego kolegów z Humes High School wspominał, że Elvis był często obsadzany w roli głównej w szkolnych przedstawieniach szekspirowskich. Jednak na poważnie aktorstwem zajął się w 1956 roku, kiedy to pod koniec marca został zaproszony na zdjęcia próbne do wytwórni Paramount Pictures. Zainteresował się nim producent filmowy Hal B. Wallis, który wcześniej zobaczył go w jednym z programów telewizyjnych. W czasie próbnych zdjęć Elvis najpierw zagrał fragment sztuki Williama Ingea, a potem razem z Frankiem Faylenem odegrał scenę z filmu Zaklinacz deszczu. Dwa tygodnie później w radiowym wywiadzie oznajmił, że być może zadebiutuje w tym filmie, jednak ostatecznie rolę tę otrzymał Earl Holliman[2].
Lata 50. edytuj
Ponieważ zdjęcia próbne wypadły pomyślnie, 25 kwietnia 1956 roku Elvis podpisał siedmioletni kontrakt z wytwórnią Paramount i producentem Halem Wallisem, który zezwalał mu również na współpracę z innymi studiami filmowymi. Wallis, który wyprodukował takie klasyki jak: Casablanca, Mały Cezar i Sokół maltański, obiecał Presleyowi, że będzie dla niego szukał takich ról, które pozwolą mu na poważnie zabrać się za jego karierę aktorską. Rozważał więc obsadzenie Elvisa w Wyścigu Szczurów, filmie o „naiwnym chłopcu”, który chce zaistnieć jako muzyk na Manhattanie, ale zrezygnował z tego pomysłu, gdy jeden z kierowników studia uznał, że Elvis się do tego nie nadaje. Ostatecznie film został nakręcony w 1960 roku z Tonym Curtisem w roli głównej. Innym pomysłem Wallisa było obsadzenie Presleya w parze z Jerrym Lewisem, który po siedemnastu filmach, zakończył współpracę ze swoim komediowym partnerem Deanem Martinem[3].
Wallis „wypożyczył” tymczasowo Elvisa wytwórni 20th Century Fox, która zaproponowała mu udział w filmie The Reno Brothers. Jego tytuł zmieniono później na Love Me Tender pod wpływem świetnych wyników sprzedaży singla pod tym samym tytułem. 15 listopada 1956 roku w Nowym Jorku odbyła się premiera filmu, na którą przybyły tłumy widzów. I choć fani piosenkarza byli zachwyceni, to krytyka uznała, że film okaże się katastrofą. Pomimo nieprzychylnych recenzji, obraz w ciągu pierwszego tygodnia przyniósł 540 000 dolarów zysku, a łącznie kilka milionów, przy budżecie nieprzekraczającym 800 000 dolarów[4]. Bardzo dobrze sprzedał się także minialbum z piosenkami wykorzystanymi w filmie, chociaż Elvis nie chciał, by się w nim znalazły.
Sukces Love Me Tender sprawił, że już wiosną 1957 roku rozpoczęły się zdjęcia do filmu Kochając ciebie, który był pierwszą produkcją dla wytwórni Paramount. Zanim w 1958 roku piosenkarz został powołany do wojska nakręcił jeszcze Więzienny rock i Króla Kreola, który w opinii wielu, nawet niezbyt przychylnych mu krytyków, był najlepszym w jego dotychczasowej karierze[5].
Lata 60. edytuj
W sierpniu 1959 roku, kiedy Presley odbywał jeszcze służbę wojskową w Niemczech, odwiedził go Hal Wallis, żeby obejrzeć oryginalną scenerię, w której służy. W planach znajdował się już bowiem kolejny film, w którym Elvis miał zagrać żołnierza stacjonującego w Niemczech. Jego roboczy tytuł brzmiał Café Europa, jednak później zmieniono go na Żołnierski blues. Sukces filmu stał się wyznacznikiem dla kolejnych, które producenci masowo kręcili w latach 60. Presley ich nie lubił w przeciwieństwie do swoich fanów, którzy uwielbiali takie połączenie muzyki, romansu i humoru. Jego następne dwa filmy, Płonąca gwiazda i Dzikus z prowincji, gdzie pojawia się więcej pojazdów, mniej piosenek i poważniejsze podejście do fabuły, odniosły mniejszy sukces niż ich poprzednik, więc powrócono do muzycznych komedii[6]. Wydane w 1961 roku Błękitne Hawaje odniosły jeszcze większy sukces niż Żołnierski blues i stały się najpopularniejszym filmem Elvisa, jednak spowodowało to, że producenci zaczęli masowo robić podobne, co niekorzystnie wpłynęło na ich jakość i karierę aktorską piosenkarza[7]. Według Priscilli Presley, w późnych latach 60. „za słabnącą popularność winił swoje monotonne filmy”, których „fabuł nie cierpiał”. Dodała też, że: „mógł domagać się lepszych scenariuszy, ale tego nie zrobił”. Z kolei Wallis broniąc swoich działań, powiedział później krytykom, że
Elvis był wielkim artystą, wielką osobowością… i właśnie to kupiliśmy, kiedy kupiliśmy jego. Pomysł dopasowania Elvisa do ról dramatycznych był czymś, czego nigdy nie zamierzaliśmy, ponieważ nie chcieliśmy drugiego Jimmy’ego Deana[8]
W 1969 roku Elvis nakręcił Złamane śluby, który był jego ostatnim filmem fabularnym w karierze. Była to rola, o jakiej zawsze marzył. Chociaż nie był to szczególnie głęboki film, to Złamane śluby prezentowały wiarygodną fabułę i inny niż dotychczas wizerunek Elvisa. Pod koniec lat 60. pułkownik Parker dostrzegł, że era jego filmowych musicali dobiega końca, więc wraz z wygaśnięciem ostatnich kontraktów zaczął przygotowywać jego powrót na scenę. Przedtem Elvis otrzymał jeszcze propozycję zagrania głównej roli w biograficznym filmie o Hanku Williamsie, legendarnym muzyku country, ale z nieznanych przyczyn negocjacje się nie powiodły[9].
Bez względu na to, jaki poziom prezentowały filmy Presleya, wszystkie odniosły duży sukces komercyjny i „stały się gatunkiem samym w sobie”. Ponieważ piosenkarz nie dawał zagranicznych koncertów, jego fani na całym świecie mogli go oglądać przynajmniej na srebrnym ekranie[10].
Lata 70. edytuj
W 1970 roku pułkownik Parker podpisał z wytwórnią MGM kontrakt na realizację filmu dokumentalnego ze scenicznych występów Elvisa w Las Vegas. Ekipa filmowa przez kilka kolejnych dni nagrywała jego wieczorne występy, w których czasie zaśpiewał wiele swoich dobrze znanych piosenek[11]. Po obejrzeniu filmu Elvis: Tak to jest, piosenkarz stwierdził:
Myślę, że jest to mój najlepszy film, jaki nakręciłem w ciągu ostatnich 10 lat.
W 1972 roku rozpoczęły się zdjęcia do filmu Elvis w trasie, dokumentującego jego tournée po południowo-wschodnich stanach. Nakręcono nie tylko występy na scenie, ale także spotkanie z fanami na lotnisku, konferencję prasową oraz sekwencje z Vernonem Presleyem w Graceland. Dzięki wysiłkom realizatorów film okazał się jeszcze lepszy od poprzedniego, choć ze względu na skromną reklamę wiele osób o nim nie wiedziało. W 1974 roku pojawiła się jeszcze szansa na występ z Barbrą Streisand w wysokobudżetowej produkcji Narodziny gwiazdy, ale ze względu na bardzo wysokie wymagania finansowe Parkera, który zażądał aż 50% zysków, nie została ona wykorzystana[12].
Lista filmów edytuj
| Rok | Tytuł (pomniejszona czcionka oznacza tytuł oryginalny) | Rola |
|---|---|---|
| Kochaj mnie czule Love Me Tender |
||
| Kochając ciebie Loving You |
||
| Więzienny rock Jailhouse Rock |
||
| Król Kreol King Kreol |
||
| Żołnierski blues G.I. Blues |
||
| Płonąca gwiazda Flaming Star |
||
| Dzikus z prowincji Wild in the Country |
||
| Błękitne Hawaje Blue Hawaii |
||
| Doścignąć marzenie Follow That Dream |
||
| Kid Galahad Kid Galahad |
||
| Dziewczyny! Dziewczyny! Dziewczyny! Girls! Girls! Girls! |
||
| Co się zdarzyło na Targach Światowych It Happened at the World’s Fair |
||
| Zabawa w Acapulco Fun in Acapulco |
||
| Kochający się kuzyni Kissin’ Cousins |
||
| Miłość w Las Vegas Viva Las Vegas |
||
| Wagabunda Roustabout |
||
| Szczęśliwa dziewczyna Girl Happy |
||
| Połaskotaj mnie Tickle Me |
||
| Harum Scarum Harum Scarum |
||
| Frankie i Johnny Frankie and Johnny |
||
| Podrap mnie w plecy Paradise, Hawaiian Style |
||
| Sposób na spędzanie czasu Spinout |
||
| Łatwo przyszło, łatwo poszło Easy Come, Easy Go |
||
| Wielkie kłopoty Double Trouble |
||
| Piknik Clambake |
||
| Trzymaj się z daleka, Joe Stay Away, Joe |
||
| Wyścigi Speedway |
||
| Tylko ją kochaj Live a Little, Love a Little |
||
| Charro! Charro! |
||
| Kłopoty z dziewczynami The Trouble with Girls |
||
| Złamane śluby Change of Habit |
||
| Elvis: Tak to jest Elvis: That's the Way It Is |
||
| Elvis w trasie Elvis On Tour |
Najbardziej dochodowe filmy edytuj
Lista najbardziej dochodowych filmów Elvisa bez uwzględnienia inflacji:[13]
- Miłość w Las Vegas (1964, MGM) – 5,1 mln dolarów
- Błękitne Hawaje (1961, Paramount) – 4,7 mln dolarów
- Żołnierski blues (1960, Paramount) – 4,3 mln dolarów
- Kochaj mnie czule (1956, 20th Century Fox) – 4,2 mln dolarów
- Więzienny rock (1957, MGM) – 3,9 mln dolarów
- Kochając ciebie (1957, Paramount) – 3,7 mln dolarów
- Dziewczyny! Dziewczyny! Dziewczyny! (1962, Paramount) – 3,6 mln dolarów
- Wagabunda (1964, Paramount) – 3,3 mln dolarów
- Szczęśliwa dziewczyna (1965, MGM) – 3,1 mln dolarów
- Kochający się kuzyni (1964, MGM) – 2,8 mln dolarów
Przypisy edytuj
- ↑ Quotes About Elvis. graceland.com. (ang.).
- ↑ Peter Guralnick, Ernst Jorgensen: Elvis Day by Day: The Definitive Record of His Life and Music. Ballantine, 1999. ISBN 0-345-42089-6.
- ↑ Peter Brown, Pat Broeske: Down at the End of Lonely Street: The Life and Death of Elvis Presley. Arrow Books Ltd., 1998, s. 104. ISBN 978-0-7493-2319-6.
- ↑ Peter Guralnick, Ernst Jorgensen: Elvis Day by Day: The Definitive Record of His Life and Music. Ballantine, 1999, s. 314-315. ISBN 0-345-42089-6.
- ↑ Leszek C. Strzeszewski: Elvis. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1986, s. 38. ISBN 83-224-0291-0.
- ↑ Greil Marcus: The Rolling Stone Illustrated History of Rock & Roll. Wyd. 2. Random House, 1980, s. 391. ISBN 0-394-73938-8.
- ↑ Connie Kirchberg, Marc Hendrickx: Elvis Presley, Richard Nixon, and the American Dream. Jefferson. NC: McFarland and Company, 1999, s. 67. ISBN 0-7864-0716-6.
- ↑ Peter Brown, Pat Broeske: Down at the End of Lonely Street: The Life and Death of Elvis Presley. Arrow Books Ltd., 1998, s. 122. ISBN 978-0-7493-2319-6..
- ↑ Leszek C. Strzeszewski: Elvis. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1986, s. 120. ISBN 83-224-0291-0.
- ↑ Elvis Aaron Presley 1957: The King of Rock 'n' Roll
- ↑ G.I. Blues. movies.elvispresley.com.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-10)]. (data dostępu: 2013-05-14)
- ↑ Peter Guralnick: Careless Love. The Unmaking of Elvis Presley. Back Bay Books, 1999, s. 563-565. ISBN 0-316-33297-6.
- ↑ Top Grossing Elvis Presley Movies At The Box Office (data dostępu: 2013-05-31)
Bibliografia edytuj
- Leszek C. Strzeszewski: Elvis. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1986. ISBN 83-224-0291-0.
- Connie Kirchberg, Marc Hendrickx: Elvis Presley, Richard Nixon, and the American Dream. Jefferson. NC: McFarland and Company, 1999. ISBN 0-7864-0716-6..
- Al Clark: G.I. Blues, in Time Out Film Guide. Time Out Guides, 2005. ISBN 1-904978-87-8.
- Andrew Caine: Interpreting Rock Movies: The Pop Film and Its Critics in Britain. Palgrave Macmillan, 2005. ISBN 0-7190-6538-0.
- Adam Victor: The Elvis Encyclopedia. Overlook Duckworth, 2008. ISBN 1-58567-598-9.