Franciszek Moczkowski

Franciszek Moczkowski ps. Bankier, Franek, Gruchacz, Puchacz, Pietrzak (ur. 11 grudnia 1910 w Łodzi, zm. 8 listopada 1990 w Gliwicach) – żołnierz 98 pułku piechoty Armii „Karpaty”, działacz ZWZ-AK[1].

Franciszek Moczkowski
Bankier, Franek, Gruchacz, Puchacz, Pietrzak
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1910
Łódź

Data i miejsce śmierci

8 listopada 1990
Gliwice

Przebieg służby
Lata służby

1939-1944

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Formacja

Armia „Karpaty”

Jednostki

98 Pułk Piechoty

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Armii Krajowej

Życiorys edytuj

Był synem Władysława Moczkowskiego i Walentyny z domu Gałązka. Ukończył studia na Wydziale Inżynierii na Politechnice Lwowskiej. W 1939 był żołnierzem w stopniu podporucznika 98 pułku piechoty Armii „Karpaty”. Po kapitulacji we Lwowie, uniknął sowieckiej niewoli i powrócił do Łodzi, gdzie wstąpił do Związku Walki Zbrojnej i działał jako szef Oddziału B – Łączność Okręgu Łódź (1940–1941), a następnie szef Oddziału Łączności Operacyjnej Komendy Okręgu Łódź ZWZ–AK (1941–1944). Za działalność w konspiracji został awansowany do stopnia kapitana[1]. Na początku wojny wspierał działalność Komitetu Pomocy Więźniom Radogoszcza[2].

29 października 1944 ostał aresztowany przez łódzkie gestapo i uwięziony w areszcie przy al. K. Anstadta 7 w Łodzi. W trakcie ewakuacji aresztu, 19 stycznia 1945, uciekł z kolumny więźniów w pobliżu Pabianic i powrócił do Łodzi, gdzie pod koniec stycznia został aresztowany przez NKWDUB i ponownie uwięziony w areszcie pry ul. Anstadta, a następnie przeniesiony do więzienia w Łęczycy. W trakcie napraw sieci wodno-kanalizacyjnej w nocy z 8 na 9 marca uciekł. Zamieszkał w Tuszynie-Lesie u znajomych, a następnie przeniósł się do Katowic, a następnie do Gliwic, gdzie funkcjonował pod przybranym nazwiskiem Pietrzak[1].

Po amnestii w 1947 powrócił do swojego nazwiska i pierwotnego zawodu, zostając projektantem w zakładzie energetycznym, a następnie w Miastoprojekcie w Gliwicach[1].

Życie prywatne edytuj

Jego żoną była Barbara z domu Turska, ps. Grażyna, działaczka WSK i szyfrantka KG AK. Para miała troje dzieci[1].

Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Lipowym w Gliwicach[1].

Odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Sławomir Abramowicz, Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944-1956: słownik biograficzny, Instytut Pamięci Narodowej--Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2002, ISBN 978-83-89078-00-1 [dostęp 2023-10-21] (pol.).
  2. Jerzy Jędrzejewski, Pomoc dla zatrzymanych w obozie Radogoszcz, „Odgłosy” (9), bc.wbp.lodz.pl, 28 lutego 1987 [dostęp 2023-10-21].