Franciszek Nowicki (powstaniec styczniowy)
Franciszek Nowicki (ur. 1812 w powiecie mińskim, zm. 3 stycznia 1903 w Wilnie) – powstaniec listopadowy, komisarz miejski Ihumenia w powstaniu styczniowym, lekarz, polski działacz narodowy, zesłaniec.
Życiorys edytuj
Ukończył gimnazjum w Mińsku. Studiował w Wilnie, najpierw na wydziale lekarskim uniwersytetu, a potem w imperatorskiej akademii lekarskiej. W 1836 roku otrzymał tytuł doktora nauk medycyny[1][2]. W trakcie studiów brał udział w powstaniu listopadowym, jednak nie udowodniono mu udziału w powstaniu i mógł kontynuować naukę[1]. Po ukończeniu studiów medycznych prowadził praktykę lekarską w Pińsku, a potem w Ihumeniu. Był lekarzem powiatowym w powiecie ihumeńskim, gdzie cieszył się zaufaniem i szacunkiem[1].
Należał do organizacji narodowych i organizacji powstańczej. W chwili wybuchu powstania styczniowego był komisarzem miejskim Ihumenia[1][3]. Udzielał również pomocy medycznej rannym powstańcom[4]. Aresztowany za działalność powstańczą w 1863, osadzony w mińskim więzieniu, został skazany na katorgę[3]. Dzięki pomocy gubernatora tobolskiego Zenowiczowa nie wysłano go od razu na ciężkie roboty, tylko osadzono w więzieniu w Tobolsku. Później przebywał w Krasnojarsku. W latach osiemdziesiątych XIX wieku dostał pozwolenie na osiedlenie się w Jekaterynosławiu[1]. Po powrocie z zesłania zamieszkał w Wilnie i tam zmarł[3][5]. Pochowany na cmentarzu Na Rossie w Wilnie[2][6].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Jakub Gieysztor, Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857-1865., t. 1, Wilno: nakł. Tow. Udz. "Kurjer Litewski", 1913, s. 252,402.
- ↑ a b Ambasada RP, Katalog polskich miejsc pamięci narodowej na Litwie, Wilno 2016, s. 193.
- ↑ a b c Zofia Kowalewska, Ze wspomnień wygnańca 1863, Wilno: Księgarnia Józefa Zawadzkiego w Wilnie, 1911, s. 72-98.
- ↑ l, Towarzystwo Lekarskie Warszawskie [online], www.tlw.waw.pl [dostęp 2018-11-13].
- ↑ W 150. rocznicę Powstania Styczniowego, Tygodnik Wileńszczyzny.
- ↑ W.Stankiewicz, Stankiewicz Waldemar. Genealogy, genealogia. Potyczki z genealogią [online], www.mm.pl [dostęp 2018-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-13] (pol.).