Front Jedności Narodowej

Front Jedności Narodowej (FNJ) – legalna ukraińska partia nacjonalistyczna, powstała w Polsce w 1933.

Front Jedności Narodowej
Lider

S. Herasymowycz

Data założenia

1933

Data rozwiązania

1941

Ideologia polityczna

nacjonalizm

Walczyła przeciw polityce normalizacji, którą prowadziło UNDO, jak również przeciw działaniom terrorystycznym, jakie były domeną OUN.

Zalążkiem partii była ideologiczna grupa, skupiona wokół gazety „Nowy Czas” przez Dmytro Palijiwa. Z niej uformował się komitet założycielski partii w składzie: S. Herasymowycz (przewodniczący), Dmytro Palijiw (sekretarz), M. Błozowskyj, Wołodymyr Kochan, Ł. Sawojka. Oprócz nich do komitetu weszli członkowie spółdzielczego wydawnictwa „Batkiwszczina” – Iwan Rudnyćkyj i M. Konowalec.

Organem partii od 1933 był dwutygodnik „Peremoha”, w 1935 zmieniony w kwartalnik. W listopadzie 1934 rozpoczęto wydawać tygodnik „Batkiwszczina”, a od listopada 1935 – dziennik „Ukraiński Wisti”. Jesienią 1935 władze polskie zabroniły wydawania „Peremohy” i „Batkiwszczyny”, wtedy organem partii został „Chliborobskyj szliach”.

Podstawowymi komórkami organizacyjnymi FNJ były drużyny (wiejskie, robotnicze i inne), zorganizowane w obwody, którym przewodniczyli obwodowi. FNJ był pierwszą ukraińską organizacją niesocjalistyczną, która zdołała przyciągnąć do siebie robotników.

20 września 1936 we Lwowie odbył się I Kongres FNJ, w którym uczestniczyło 150 delegatów (z czego 80% to mieszkańcy wsi). Kierowniczym organem FNJ było wybrane na Kongresie Kolegium Polityczne w składzie: S. Herasymowycz (przewodniczący kolegium), Dmytro Palijiw (przewodniczący FNJ), S. Wołyniec (sekretarz), W. Kochan, Ł. Sawojka, M. Szłemkewycz, J. Krochaliuk, M. Dziuba, I. Hładyłowycz. Oprócz nich znanymi działaczami partii byli: W. Dziś, D. Kuziw, M. Kusznir, T. Rudenskyj. Drugim kierowniczym organem partii była Krajowa Rada, licząca 30 członków.

Polskie władze bacznie obserwowały działalność FNJ, często konfiskując jego wydawnictwa, i aresztując członków – na przykład na początku 1939 był aresztowany cały sekretariat.

Po wybuchu II wojny światowej część działaczy FNJ wyjechała na Zachód. Ponieważ w Generalnym Gubernatorstwie nie można było prowadzić niezależnej działalności politycznej, Dmytro Palijiw zawiesił działalność FNJ, a wiosną 1941 rozwiązał partię. Członkom partii zalecono włączyć się w prace UCK i jego ogniw terenowych.


Bibliografia, literatura

edytuj