Gōryū Asada
Gōryū Asada (jap. 麻田剛立 Asada Gōryū; ur. 1734, zm. 1799) – japoński astronom żyjący w okresie Edo.
Życiorys edytuj
Urodził się jako Yasuaki Ayabe (綾部妥彰) w dzisiejszej prefekturze Ōita[1], jako czwarte dziecko w należącej do warstwy posiadaczy ziemskich[2] rodzinie lekarza Keisaia Ayabe (1676-1750)[1]. Nie odebrał nigdy żadnego formalnego wykształcenia, amatorsko studiując medycynę i astronomię[2]. Korzystając z prac chińskich astronomów i przywiezionych przez jezuitów tekstów zachodnich[1][3] opracował w 1763 roku własny kalendarz, przewidując zaćmienie Słońca z większą dokładnością niż podawał obowiązujący wówczas oficjalny kalendarz państwowy[2][3].
W 1767 roku[2] został nadwornym medykiem feudała Kizuki, gdy ten jednak zabronił mu zajmowania się astronomią, Asada przeniósł się do Osaki, gdzie utrzymując się z praktyki lekarskiej prowadził dalej własne badania i nauczał[3]. Skonstruował wiele przyrządów astronomicznych[1][2], w tym teleskopy[3]. Pracując wspólnie ze swoimi uczniami, z których najwybitniejszymi byli Yoshitoki Takanashi i Shigetomi Hazama[1][2], wprowadził do japońskiej astronomii osiągnięcia uczonych zachodnich, m.in. model planetarny Tychona Brahego[3] i prawa Keplera[2], na podstawie których dokonano korekt oficjalnego kalendarza[1][2].
Jego nazwiskiem nazwano krater księżycowy Asada[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Louis Frédéric: Japan Encyclopedia. Cambridge: Harvard University Press, 2005, s. 48. ISBN 0-674-00770-0.
- ↑ a b c d e f g h History of Astronomy. An Encyclopedia. edited by John Lankford. New York: Routledge, 2011, s. 35. ISBN 0-8153-0322-X.
- ↑ a b c d e John North: Historia astronomii i kosmologii. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1997, s. 108. ISBN 83-7132-233-X.
- ↑ Ronald Greeley and Raymond Batson: The Compact NASA Atlas of the Solar System. Cambridge: Cambridge University Press, 2001, s. 351. ISBN 0-521-80663-X.