Hadasz (חד"ש) – lewicowy front polityczny w Izraelu, składający się z Maki i innych mniejszych lewicowych ugrupowań, których członkami są w większości Arabowie. Hadasz to akronim hebrajskiego „Demokratyczny Front na rzecz Pokoju i Równości” (Hachazit Hademokratit leshalom uleshivyon – „החזית הדמוקרטית לשלום ולשוויון”, w języku arabskim al-dżabha al-dimukratijja lil-salam wa al-musawa – الجبهه الدمقراطية للسلام والمساواةا).

Hachazit Hademokratit leshalom uleshivyon
החזית הדמוקרטית לשלום ולשוויון
الجبهه الدمقراطية للسلام والمساواة
Ilustracja
Państwo

 Izrael

Lider

Muhammad Baraka

Data założenia

1977

Adres siedziby

Hajfa i Nazaret

Ideologia polityczna

socjalizm, marksizm, komunizm[1], interesy mniejszości arabskiej

Poglądy gospodarcze

socjalizm

Barwy

czerwień

Obecni posłowie
4/120
Strona internetowa

Większość wyborców Hadasz to Arabowie, stąd partia postrzegana jest jako arabska, pomimo iż jej wielokrotnym liderem był Żyd, Me’ir Wilner.

Historia edytuj

Hadasz został utworzony podczas kadencji ósmego Knesetu, kiedy to do komunistycznej partii Rakach przyłączyło się kilka pozaparlamentarnych organizacji, między innymi Czarne Pantery oraz inne lewicowe, niekomunistyczne grupy niemające swojej reprezentacji w izbie. Pomimo tego, Rakah, która zmieniła w 1989 nazwę na Maki (hebrajski skrót oznaczający Izraelską Partię Komunistyczną), zachowała samodzielność wewnątrz nowego ugrupowania.

Podczas wyborów w 1996 roku, ugrupowanie startowało ze wspólnej listy z Baladem. Razem udało im się uzyskać 5 miejsc w parlamencie, ale podczas kadencji Knesetu miał miejsce rozłam, w wyniku którego Hadasz zachował 3 deputowanych[2]. Przed wyborami w 2003 roku partia zawiązała ponownie porozumienie, tym razem z Ta’alem pod przywództwem Ahmada at-Tajjibiego. Lista zapewniła sobie 3 deputowanych[3], jednak powtórny rozłam doprowadził do tego, że Hadasz zachował tylko 2 mandaty parlamentarne.

W wyborach z 2006 Hadasz zdobył 3 miejsca w Knesecie (Muhammad Baraka, Hana Sweid, Dow Chenin)[4]. W wyniku przedterminowych wyborów parlamentarnych w lutym 2009 ugrupowanie powiększyło swój stan posiadania otrzymując 4 miejsca w Knesecie[5].

W wyborach parlamentarnych w kwietniu 2019 roku ugrupowanie wystartowało wspólnie z Arabskim Ruchem Odnowy (Ta’al) i zajęło 5 miejsce zdobywając 193 267 głosów (4,49%). Przełożyło się to na 6 mandatów w Knesecie XXI kadencji. Liderami listy byli Ajman Auda i Ahmad at-Tajjibi[6][7][8].

Ideologia i postulaty edytuj

 
Protest zorganizowany przez Hadasz przeciwko wojnie w Libanie w 2006

Partia opowiada się za likwidacją wszelkich osiedli żydowskich na terenie Autonomii Palestyńskiej, jak również zupełnym wycofaniem sił izraelskich z terenów okupowanych, zajętych w wyniku wojny sześciodniowej w 1967. Hadasz postuluje także natychmiastowe utworzenie państwa palestyńskiego. Popiera także prawo do powrotu uchodźców palestyńskich do Izraela lub też wypłatę im odszkodowania przez rząd państwa żydowskiego[9]. Ponadto partia znana jest ze swojego zaangażowania w kwestie socjalne i związane z ochroną środowiska[10].

Hadasz określa sam siebie jako partię niesyjonistyczną, propagującą marksistowski sprzeciw wobec nacjonalizmu. Wzywa także do uznania izraelskich Arabów za mniejszość narodową zamieszkującą Izrael[11].

Wyniki wyborcze edytuj

Wybory Liczba mandatów Miejsce Liczba głosów Procent głosów
1977[12] 5 5. 80 118 4,6%
1981[13] 4 5. 64 918 3,4%
1984[14] 4 5. 69 815 3,4%
1988[15] 4 7. 84 032 3,7%
1992[16] 3 8. 62 545 2,4%
1996[17] 5 7.* 129 455 4,4%
1999[18] 3 12. 87 022 2,6%
2003[19] 3 9.** 93 819 2,98%
2006[20] 3 11. 85 830 2,8%
2009[21] 4 9. 112 130 3,3%
2013[22] 4 10. 113 439 2,2%
2015[23] 5 3.*** 446 583 10,61%
IV 2019[24] 4 5.**** 193 442 4,49%
IX 2019[25] 5 3.*** 470 211 13%
2020[26] 5 3.*** 581 507 12,67%
2021[27] 3 10.*** 212,583 4,82%

* Wspólna lista Hadasz-Balad.
** Wspólna lista Hadasz-Ta’al.
*** W ramach koalicji Zjednoczona Lista.
Źródło danych: Oficjalna strona Knesetu.

Przypisy edytuj

  1. Sharon Weinblum, Security and Defensive Democracy in Israel: A Critical Approach to Political Discourse, Routledge, 30 stycznia 2015, ISBN 978-1-317-58450-6 [dostęp 2021-05-16] (ang.).
  2. Hadasz-Balad. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
  3. Hadasz-Ta’al. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
  4. Elections in Israel March 2006. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
  5. Aviad Glickman: Final election results in; no change. Jedi’ot Acharonot, 12 lutego 2009. [dostęp 2009-02-14]. (ang.).
  6. Wyniki. bechirot.gov.il. [dostęp 2019-04-12]. (hebr.).
  7. Elections. Ha-Arec. [dostęp 2019-04-12]. (ang.).
  8. Final Election Results: Bennett Wiped Out; Netanyahu's Likud Gains One Seat. Ha-Arec. [dostęp 2019-04-12]. (ang.).
  9. Political Parties & Platforms. [dostęp 2008-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 kwietnia 2006)]. (ang.).
  10. Zionism and Israel – Encyclopedic Dictionary. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
  11. Manifest programowy Hadasz z 2006 roku. [dostęp 2008-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-09)]. (hebr.).
  12. Ninth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  13. Tenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  14. Eleventh Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  15. Twelfth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  16. Thirteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  17. Fourteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  18. Fifteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  19. Sixteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  20. Elections for the 17th Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
  21. Eighteenth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  22. Nineteenth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  23. Twentieth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  24. Twenty-First Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  25. The Twenty-Second Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  26. The Twenty-Third Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  27. The Twenty-Fourth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj