Hydrogen-poor super-luminous supernova
Hydrogen-poor super-luminous supernova (superjasna supernowa o niskiej zawartości wodoru) – typ supernowej o bardzo niebieskiej barwie, temperaturze pomiędzy 10 000 a 20 000 K, niskiej zawartości wodoru, szybko rozprzestrzeniającej się (ok. 10 tys. km na sekundę), około dziesięciokrotnie większej jasności niż typowe supernowe typu Ia i o bardzo długim, powolnym okresie gaśnięcia po wybuchu, sięgającym 50 dni[1].
Spekuluje się, że do tego typu supernowych mogą należeć wybuchy SN 2005ap i SCP 06F6 oraz PTF09atu, PTF09cnd, PTF09cwl i PTF10cwr[1], a także odkryte w ramach programu Pan-STARRS – PS1-10ky i PS1-10awh[2].
Dokładny mechanizm wybuchu nie jest znany, jednak sugerowane są dwie możliwości[3]:
- w momencie wybuchu jądro gwiazdy przeistacza się w bardzo szybko wirujący magnetar, którego silne pole magnetyczne rozgrzewa materiał gwiazdy zwiększając jasność wybuchu,
- w okresie poprzedzającym wybuch gwiazda pulsująca o masie 90-130 M☉[4] odrzuca dużą ilość materii niezawierającej wodoru; po eksplozji szybko rozszerzająca się materia gwiazdy uderza we wcześniej odrzucony gaz, zwiększając jasność wybuchu.
Przypisy edytuj
- ↑ a b R.M. Quimby i inni, Hydrogen-poor superluminous stellar explosions, „arXiv + Nature”, 474, 2011, s. 487–489, DOI: 10.1038/nature10095, arXiv:0910.0059 [dostęp 2011-07-22] (ang.).
- ↑ Jon Voisey: Pan-STARRS Discovers two Super Supernovae. universetoday.com, 2011-07-21. [dostęp 2011-07-22]. (ang.).
- ↑ Ron Cowen: Superdupernovas. sciencenews.com, 2011-06-08. [dostęp 2011-07-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-11)]. (ang.).
- ↑ Astronomers find a new class of stellar explosions. astronomytoday.com, 2011-06-10. [dostęp 2011-07-22]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Tammy Plotner: New Class of Stellar Explosion Sings the Blues. universetoday.com, 2011-06-09. [dostęp 2011-07-21]. (ang.).
- A. Pastorello i inni, Ultra-bright optical transients are linked with type Ic supernovae, „arXiv + The Astrophysical Journal Letters”, 724 (1), DOI: 10.1088/2041-8205/724/1/L16, arXiv:1008.2674v2 [dostęp 2011-07-22] (ang.).