Incydent Yushō
Incydent Yushō (油症,dosł. „choroba olejowa”) – masowe zatrucie polichlorowanymi bifenylami (PCBs) znajdującymi się w oleju spożywczym, które miało miejsce w 1968 na wyspie Kiusiu w Japonii. Powodem zanieczyszczenia oleju była nieszczelność w wymienniku ciepła wykorzystywanym w procesie rafinacji.
Przebieg incydentu edytuj
W październiku 1968 roku, w Prefekturze Fukuoka zaczęły się pojawiać przypadki choroby podobnej do trądziku chlorowego[1], pracownicy wydziału medycznego Uniwersytetu Kiusiu zaczęli podejrzewać powiązanie z konsumpcją oleju ryżowego produkowanego przez przedsiębiorstwo Kanemi Company. Przeprowadzone zostały wywiady z poszkodowanymi oraz ich najbliższą rodziną, z których wynikało, że 166 ze 170 pacjentów spożyło olej wyprodukowany między 5 a 6 lutego 1968. Próbki oleju zostały zbadane za pomocą chromatografii gazowej co potwierdziło obecność Kanechlor 400, mieszaniny polichlorowanych bifenyli stosowanej w przemyśle.
Skutki skażenia objęły nie tylko ludzi, lecz również drób, do pokarmu którego dodawano olej[2]. 14 000 ludzi zostało w pewnym stopniu poszkodowanych, ponad 500 zmarło[3]. 400 000 sztuk drobiu zdechło. Najczęstszymi objawami u ludzi były: zmiany skórne, nieregularne cykle menstruacyjne oraz obniżona odpowiedź immunologiczna. U dzieci zauważono zaburzenia w rozwoju[4].
Do dziś prowadzone są badania na grupie poszkodowanych w incydencie. Badaczy interesują długofalowe efekty zatrucia PCBs takie jak np. zwiększone prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwory[3][5].
Powód zanieczyszczenia oleju[2] edytuj
_01.svg)
Podczas rafinacji oleju spożywczego ostatnim etapem jest jego dezodoryzacja. Odbywa się ona poprzez podgrzanie oleju w komorze próżniowej blisko temperatury dymienia, przy równoczesnym pompowaniu przez niego pary wodnej. Proces zachodzi zazwyczaj w kolumnie dezodoryzacyjnej. W przypadku zakładu w którym doszło do incydentu, odbywało się to w sześciu komorach próżniowych. Podgrzewanie oleju osiągano za pomocą pompowania podgrzanego Kanechloru 400 poprzez cewki wykonane ze stali nierdzewnej, znajdujące się w komorach. PCBs były idealnym płynem do tego zadania ze względu na swoją niepalność i odporność na temperaturę. Do uszkodzenia wymienników ciepła doszło w dwóch miejscach, praktycznie w tym samym czasie.
Komora nr 6 edytuj
W komorze nr 6 do wycieku doszło gdy korozja w rurze wymiennika osiągnęła odpowiedni stopień. Korozja spowodowana była kwasem solnym powstałym z produktów termicznego rozkładu PCBs i śladowych ilości wody znajdujących się w układzie. Prawdopodobnie podczas prac konserwacyjnych naruszona została osłabiona część rury, powodując wyciek po wznowieniu produkcji.
Komora nr 1 edytuj
Wyciek w komorze nr 1 był znacznie poważniejszy. Jego powodem był otwór wykonany przez przypadek przez jednego z pracowników podczas prac spawalniczych. Szacuje się, że ilość PCBs które wyciekły przez ten otwór był dużo większa niż w przypadku komory nr 6. Według źródeł nawet po znalezieniu nieszczelności, olej został sprzedany, zamiast zostać zutylizowanym[2].
Bliźniaczy incydent Yu-cheng edytuj
W późniejszych latach zagrożenia związane z używaniem PCBs w produkcji żywności były znane, a Yushō był przykładem ich skutków. Mimo tego na Tajwanie w 1979 doszło do niemal identycznej sytuacji. Olej zanieczyszczony został przez wyciek z wymiennika, a efekty na ludności były bardzo podobne. Nazwany on został „Yu-cheng”.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Masanori Kuratsune MD i inni, Yusljo, a poisoning caused by rice oil contaminated with polychlorinated biphenyls, 1971.
- ↑ a b c Case Details > Contamination of rice bran oil with PCB used as the heating medium by leakage through penetration holes at the heating coil tube in deodorization chamber [online], web.archive.org, 24 września 2015 [dostęp 2022-05-10] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24].
- ↑ a b Kiyomi Tsukimori i inni, Long-Term Effects of Polychlorinated Biphenyls and Dioxins on Pregnancy Outcomes in Women Affected by the Yusho Incident, „Environmental Health Perspectives”, 116 (5), 2008, s. 626–630, DOI: 10.1289/ehp.10686, ISSN 0091-6765, PMID: 18470296, PMCID: PMC2367658 [dostęp 2022-05-10].
- ↑ PCB Baby Studies Part 2 [online], web.archive.org, 9 czerwca 2007 [dostęp 2022-05-10] [zarchiwizowane z adresu 2007-06-09].
- ↑ Takesumi Yoshimura, Yusho: 43 years later, „The Kaohsiung Journal of Medical Sciences”, 28 (7, Supplement), International Conference on Food and Drug Safety Assessment, 2012, S49–S52, DOI: 10.1016/j.kjms.2012.05.010, ISSN 1607-551X [dostęp 2022-05-10] (ang.).