Isidoro Torres
Isidoro Torres (ur. 10 kwietnia 1866, zm. 5 grudnia 1928[1]) – filipiński wojskowy i polityk.
Statua generała w Malolos (2014) | |
Data urodzenia |
10 kwietnia 1866 |
---|---|
Data śmierci |
5 grudnia 1928 |
Zawód, zajęcie |
wojskowy, polityk |
Życiorys
edytujUrodził się w Matimbo w Malolos, w prowincji Bulacan. Był synem Florencio Torresa oraz Marii Dayao. Podstawy edukacji odebrał między innymi w Malolos. Kształcił się w manilskim Colegio de San Juan de Letran oraz Universidad de Santo Tomas[2][1]. W 1882 roku był zamieszany w zabójstwo księdza Moisesa Santosa, duchownego znanego z chciwości i nadmiernego materialnego obciążania swoich parafian. Udało mu się uniknąć odpowiedzialności karnej, przede wszystkim dzięki znacznym wpływom i zamożności swojej rodziny. Między 1890 a 1892 rokiem piastował funkcję głowy barangayu. Odpowiadała ona współczesnemu stanowisku kapitana barangayu[3]. Jeszcze jako urzędnik administracji kolonialnej włączył się w działalność antyhiszpańską. Wstąpił do Katipunanu, wraz z kilkoma współpracownikami stał za utworzeniem oddziału tej organizacji narodowowyzwoleńczej w rodzinnej prowincji. Po zdekonspirowaniu przeniósł się do Masukol w Paombongu, przywodząc tam ze sobą około 3000 ludzi gotowych do włączenia się do działań zbrojnych w ramach rewolucji filipińskiej[1].
Walczył w szeregach armii filipińskiej, ceniony był za swoje zdolności taktyczne. 20 listopada 1896 roku udało mu się zatrzymać wojska hiszpańskie w bitwie nad rzeką Masukol. Szybko awansował, stopień generała brygady otrzymał w czerwcu 1897 roku. Był jednym z wielu dowódców okresu rewolucyjnego, wyróżniających się młodym wiekiem. Wśród postaci awansowanych nawet szybciej wskazać można na przykład Gregorio del Pilara czy Manuela Tinio[4][5]. 3 lipca 1898 roku zdobył Macabebe, współdziałając z siłami dowodzonymi przez generała Geronimo. Był jednym z delegatów na Kongres w Malolos, przez pewien czas rządził też Bulacanem jako gubernator wojskowy[1].
Po zakończeniu wojny filipińsko-amerykańskiej wyjechał na pewien czas z kraju udając się do Singapuru, następnie zaś do Japonii. Na Filipiny powrócił w 1903 roku, osiadł w San Antonio w prowincji Nueva Ecija. Między 1910 a 1912 rokiem był sędzią pokoju, następnie zasiadał też w krajowym parlamencie. Poślubił Amelię Bernabę, jego wkład w działalność niepodległościową upamiętnia niewielka konstrukcja wzniesiona w rodzinnej miejscowości generała przez Narodową Komisję Historyczną[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e V. Almario: Isidoro Torres. [w:] Sagisag Kultura (Vol 1) [on-line]. philippineculturaleducation.com.ph, 2015. [dostęp 2024-05-27]. (tagalski).
- ↑ Nepomuceno-Van Haugten 1998 ↓, s. 28.
- ↑ V. Almario: Cabeza de Barangay. [w:] Sagisag Kultura (Vol 1) [on-line]. philippineculturaleducation.com.ph, 2015. [dostęp 2024-07-16]. (tagalski).
- ↑ V. Almario: Manuel Tinio. [w:] Sagisag Kultura (Vol 1) [on-line]. philippineculturaleducation.com.ph, 2015. [dostęp 2024-07-16]. (tagalski).
- ↑ V. Almario: Gregorio del Pilar. [w:] Sagisag Kultura (Vol 1) [on-line]. philippineculturaleducation.com.ph, 2015. [dostęp 2024-07-16]. (tagalski).
Bibliografia
edytuj- Maria Lina Nepomuceno-Van Haugten. Edukasyon ng Bayani: Mga Impluwensya ng Edukasyong Natamo sa Kaisipang Rebolusyonaryo. „Kasarinlan. Philippine journal of third world studies”. 14 (2), s. 21-54, 1998. University of the Philippines-Diliman. ISSN 2012-080X. (tagalski).