Wikipedia

Józef Halka

Józef Halka (ur. 7 lipca 1869, zm. 19 kwietnia 1924 w Warszawie) – podpułkownik kontroli administracji Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy i społeczno-narodowy.

Józef Halka
podpułkownik kontroli administracji podpułkownik kontroli administracji
Data urodzenia

7 lipca 1869

Data i miejsce śmierci

19 kwietnia 1924
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1914–1924

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

Wojskowa Kontrola Generalna

Stanowiska

szef wydziału

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Życiorys edytuj

Urodził się 7 lipca 1869[1].

Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1892 w korpusie oficerów piechoty i przydzielony w rezerwie do Bukowińskiego Pułku Piechoty Nr 41 w Czerniowcach[2][3][a]. W 1900 został przeniesiony z cesarskiej i królewskiej Armii do cesarsko-królewskiej Obrony Krajowy i przydzielony do Pułku Piechoty Obrony Krajowej Przemyśl Nr 18 w Przemyślu[6]. W 1901 został przeniesiony do nowo utworzonego Pułku Piechoty Obrony Krajowej Stryj Nr 33 w Stryju[7][8].

W 1893 został zatrudniony jako praktykant rachunkowy w Oddziale Rachunkowym c. k. Krajowej Dyrekcji Skarbu we Lwowie[9]. W następnym roku został przeniesiony jako praktykant rachunkowy do c. k. Powiatowej Dyrekcji Skarbu w Przemyślu[10]. W 1895 został mianowany asystentem rachunkowym w Oddziale Rachunkowym c. k. Krajowej Dyrekcji Skarbu we Lwowie[11]. W 1896 był asystentem rachunkowym w c. k. Dyrekcji Okręgu Skarbowego w Żółkwi[12][13][14][15][16]. W 1897 awansował na oficjała rachunkowego w tej samej dyrekcji[17][18], a w 1914 był rewidentem rachunkowym[19].

Obowiązki zawodowe łączył z aktywną działalnością w żółkiewskim Towarzystwie Szkoły Ludowej i Towarzystwie „Gwiazda”[4]. Uczestniczył w zakładaniu kółek rolniczych i spółek rolniczo-handlowych i kas Rajfajzena[4]. Był duszą Towarzystwa Pomocy Przemysłowej w Żółkwi[4]. W 1910 urządził w Żółkwi wielką wystawę przemysłowo-rolniczą[4]. Brał udział w pracach Towarzystwa św. Wincentego i ochronki polskiej Towarzystwa św. Salomei[4]. Ponadto był członkiem Polowych Drużyn Sokolich i organizatorem Drużyn Bartoszowych[4]. „Jako były oficer austriacki, mając już czterdzieści kilka lat, ćwiczył bronią razem z młodzieżą szkolną, świecąc przykładem i wzorem”[4].

15 sierpnia 1914 razem z pierwszą partią żółkiewskiego „Sokoła” i Drużyn Bartoszowych wyjechał do Lwowa, gdzie wstąpił do Legionu Wschodniego[4]. W Legionie pełnił funkcję adiutanta pułku, a po jego rozwiązaniu wstąpił do 3 Pułku Piechoty Legionów Polskich i objął funkcję adiutanta IV batalionu[4]. 18 października 1914 został mianowany podporucznikiem[20]. 29 października 1914 w bitwie pod Mołotkowem dostał się rosyjskiej niewoli, w której spędził sześć lat[4][21]. „Kijów, Moskwa, Omsk, Tobolsk, Nowomikołajewsk, Kurhan i Krasnojarsk – oto etapy tej Golgoty, jaką przeszedł w ciągu tych 6 lat niewoli, wraz z okrucieństwami wszystkich przewrotów, począwszy od kiereńszczyzny, a skończywszy na piekle bolszewickim”[4].

Na początku 1921 wrócił do kraju[4]. Został przyjęty do Wojska Polskiego i jako były urzędnik skarbowy przydzielony do Wojskowej Kontroli Gospodarczej[4]. Zajmował stanowisko szefa wydziału w Oddziale Kontroli Zestawienia Budżetu[22]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 8. lokatą w korpusie oficerów piechoty[1], a 31 marca 1924 mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 2. lokatą w korpusie oficerów administracji, dział kontroli administracji[23]. Zmarł 19 kwietnia 1924 w Warszawie[24]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[25]. Był żonaty. Żona mieszkała w Żółkwi[26].

Ordery i odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ Wg Romana Góreckiego był „zawodowym oficerem b. armii austraickiej”[4], natomiast na stronie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku podano, że był „podoficerem zawodowym armii austro-węgierskiej”[5].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 373.
  2. ↑ Schematismus 1892 ↓, s. 302, 391.
  3. ↑ a b c Schematismus 1900 ↓, s. 323, 469.
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Górecki 1924 ↓, s. 5.
  5. ↑ Halka Józef. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-10-28].
  6. ↑ Schematismus der k.k. Landwehr 1900 ↓, s. 156, 394.
  7. ↑ Schematismus 1902 ↓, s. 147, 480.
  8. ↑ Schematismus 1906 ↓, s. 144, 368, w kolejnych Szematyzmach nie był już ujmowany.
  9. ↑ Szematyzm 1893 ↓, s. 161, 181.
  10. ↑ Szematyzm 1894 ↓, s. 167, 180.
  11. ↑ Szematyzm 1895 ↓, s. 161.
  12. ↑ Szematyzm 1896 ↓, s. 170, 180.
  13. ↑ Szematyzm 1897 ↓, s. 170, 180.
  14. ↑ Szematyzm 1898 ↓, s. 198, 212.
  15. ↑ Szematyzm 1899 ↓, s. 198, 210.
  16. ↑ Szematyzm 1900 ↓, s. 200, 209.
  17. ↑ Szematyzm 1901 ↓, s. 200, 210.
  18. ↑ Szematyzm 1902 ↓, s. 216, 226.
  19. ↑ Szematyzm 1914 ↓, s. 280, 293.
  20. ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 12.
  21. ↑ III Lista strat 1915 ↓, s. 11.
  22. ↑ a b c Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 29, 1073.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 169.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 60 z 27 czerwca 1924, s. 361.
  25. ↑ Pogrzeb ś.p. ppułk. Halki. „Polska Zbrojna”. 113, s. 5, 1924-04-25. Warszawa. .
  26. ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-10-28]..
  27. ↑ M.P. z 1934 r. nr 6, poz. 12.
  28. ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 33..

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Józef_Halka&oldid=71746185”