Józef Orlikowski (ur. w 1793 w Błędowie, powiat lipowiecki na Podolu, zm. 23 maja 1831 pod Majdankiem) – polski oficer, uczestnik powstania listopadowego na Podolu.

Józef Orlikowski
Ilustracja
kapitan
Data urodzenia

1793

Data śmierci

23 maja 1831

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego

Jednostki

4 Pułk Strzelców Konnych

Główne wojny i bitwy

powstanie listopadowe

Życiorys edytuj

Był synem Michała i Franciszki Marszewskiej i absolwentem Liceum Krzemienieckiego.

Karierę wojskową rozpoczął w 1815 roku. Wówczas wstąpił do 4 pułku strzelców konnych. W kolejnym roku przeniesiono go do baterii pozycyjnej artylerii konnej gwardii. Zaczął awansować. 18 grudnia 1828 roku wziął dymisję z Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego w stopniu kapitana.

Do powstania przyłączył się 5 maja 1831 roku. Wówczas został szefem sztabu generała Benedykta Kołyszki na Podolu. W Krasnosiółce zajmował się organizacją sił powstańczych. 11 maja 1831 roku wyruszył do Białej Cerkwi. W bitwie pod Daszowem, 14 maja 1831 roku dowodził tylną strażą. Wraz z 50 ludźmi osłaniał bezwładny odwrót. W dniach 17–19 maja 1831 roku bił się pod Tywrowem i Obodnem. 23 maja 1831 roku pod Majdankiem dowodził artylerią. Poprzez nieodpowiednie odpalenie jednej z armat stracił wzrok. W akcie desperacji popełnił samobójstwo za pomocą pistoletu.

Pozostawił żonę Faustynę Rokicką oraz czwórkę dzieci: dwie córki (Marię i Karolinę) i dwóch synów (Augusta i Tytusa).

Bibliografia edytuj

  • Robert Bielecki: Słownik biograficzny oficerów powstania listopadowego, tom 3, Warszawa 1998.