Język toaripi
Język toaripi, także: elema wschodni, melaripi, motumotu – język papuaski używany w prowincji Gulf w Papui-Nowej Gwinei. Według danych z 1977 r. posługuje się nim 23 tys. osób[1].
| Obszar |
prowincja Gulf (Papua-Nowa Gwinea) | ||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
23 tys. (1977)[1] | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 5 rozwojowy↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | tqo | ||
| IETF | tqo | ||
| Glottolog | toar1246 | ||
| Ethnologue | tqo | ||
| WALS | toa | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Serwis Ethnologue wyróżnia trzy dialekty: kaipi (melaripi), toaripi (moripi-iokea, moveave), sepoe[1]. Nazwa toaripi pochodzi od nazwy wsi. Motumotu to nazwa nadana przez grupę etniczną Motu[2].
Był stosowany jako lingua franca do celów ewangelizacyjnych[3][4]. Za sprawą swojej roli w piśmiennictwie rozpowszechnił się wśród wschodnich grup Elema[5].
Jest jednym z języków elema, które to bywają klasyfikowane w ramach języków transnowogwinejskich, jednakże taka ich przynależność nie została dostatecznie udowodniona[6].
Badaniem tego języka zajmował się H.A. Brown, autor słownika (1968)[7][8] i pracy porównawczej (1972)[9]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Toaripi, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2022-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
- ↑ Sidney H. Ray: A Grammar of the Toaripi Language spoken at the Eastern end of the Gulf of Papua. W: Alfred Cort Haddon (red.): Reports of the Cambridge Anthropological Expedition to Torres Straits .... T. 3. Cz. 3. Cambridge: Cambridge University Press, 1907, s. 333. (ang.).
- ↑ Craig Volker. What are “church lingua franca” in PNG?. „The National”, 2018-11-02. [dostęp 2022-08-14]. [zarchiwizowane z adresu 2022-08-14]. (ang.).
- ↑ Herbert A. Brown: A Comparative Dictionary of Orokolo, Gulf of Papua. Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1986, s. xii, seria: Pacific Linguistics C-84. DOI: 10.15144/PL-C84. ISBN 0-85883-317-4. OCLC 16528951. (ang.).
- ↑ Introduction. W: Herbert A. Brown: A dictionary of Toaripi with English-Toaripi index. Cz. 1. Sydney: University of Sydney, 1968, seria: Oceania linguistic monographs 11. OCLC 95236. (ang.).
- ↑ Pawley i Hammarström 2018 ↓, s. 79–80
- ↑ Herbert A. Brown: A dictionary of Toaripi with English-Toaripi index. Cz. 1. Sydney: University of Sydney, 1968, seria: Oceania linguistic monographs 11. OCLC 95236. [dostęp 2024-01-08]. (ang.).
- ↑ Herbert A. Brown: A dictionary of Toaripi with English-Toaripi index. Cz. 2. Sydney: University of Sydney, 1968, seria: Oceania linguistic monographs 11. OCLC 95236. [dostęp 2024-01-08]. (ang.).
- ↑ Herbert A. Brown, The Elema Languages: A Comparative Study of Toaripi, Orokolo and Their Related Dialects, University of London, 1972, OCLC 25389193 [dostęp 2024-01-07] (ang.).
Bibliografia edytuj
- Andrew Pawley, Harald Hammarström: The Trans New Guinea family. W: Bill Palmer (red.): The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide. Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018, s. 21–195, seria: The World of Linguistics 4. DOI: 10.1515/9783110295252-002. ISBN 978-3-11-029525-2. OCLC 1041880153. (ang.).