Jańska Góra (Wzgórza Łagiewnickie)
Jańska Góra (niem. Johns-Berg, Johnsberg, Bismarck) – wzniesienie o wysokości 255 m n.p.m., znajdujące się w północno-zachodniej części Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich. Najwyższy szczyt Wzgórz Łagiewnickich.
Państwo | |
---|---|
Pasmo |
Przedgórze Sudeckie |
Wysokość |
255 m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów | |
50°50′N 16°50′E/50,833333 16,833333 |
Megaregion | |
---|---|
Prowincja | |
Podprowincja | |
Makroregion | |
Mezoregion | |
Mikroregion(y) |
Położenie edytuj
Wzniesienie jest najwyższą kulminacją Wzgórz Łagiewnickich. Tworzy grzbiet o wydłużeniu południkowym, od wschodu ograniczony doliną Ślęzy, a od zachodu jej dopływu – Olesznej. Na północy leży wieś Janówek, a na południu Sokolniki[1]. Ponadto Jańska Góra leży w granicach wschodniej enklawy Ślężańskiego Parku Krajobrazowego[2].
Budowa geologiczna edytuj
Jańska Góra leży na bloku przedsudeckim, w jego środkowej części na obszarze masywu Gogołów-Jordanów. Zbudowana jest ze skał metamorficznych – serpentynitów[3].
Historia edytuj
Na stokach Jańskiej Góry podczas prac archeologicznych udokumentowano obecność zespołu neolitycznych kamieniołomów serpentynitu, w których pozyskiwano materiał na potrzeby produkcji narzędzi[4][2]. W 1869 na szczycie wzniesiono kamienną wieżę widokową o wysokości 23 m, najstarszą z tzw. wież Bismarcka. Uszkodzona w 1945, obecnie w ruinie[1][5].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 20 Masyw Ślęży, Równina Świdnicka, Kotlina Dzierżoniowska, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław, 2005, ISBN 83-85773-78-9, s. 222–223.
- ↑ a b [1] https://agatowcy.com.pl/2022/01/27/janska-gora-wieza-serpentynit-i-prehistoryczni-gornicy/
- ↑ Budowa geologiczna Polski, t. IV Tektonika, cz. 2 Sudety i obszary przyległe, Józef Oberc, Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa 1972.
- ↑ Wojciechowski W. 1983 – Neolityczne górnictwo dolnośląskich serpentynitów w świetle badań wykopaliskowych na Jańskiej Górze, Przegląd Archeologiczny, vol. 31
- ↑ Tłum. na język polski Marek Mosoń: Najstarsza wieża Bismarcka z roku 1869. Wieża Bismarcka w Janówku na Dolnym Śląsku. Bismarck Türme, 2013-02-03. [dostęp 2020-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-30)]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 20 Masyw Ślęży, Równina Świdnicka, Kotlina Dzierżoniowska, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław, 2005, ISBN 83-85773-78-9.
- Wojciechowski W. 1983 – Neolityczne górnictwo dolnośląskich serpentynitów w świetle badań wykopaliskowych na Jańskiej Górze, Przegląd Archeologiczny, vol. 31