Jadwiga Kozicka (z domu Estreicher; ur. 1 lipca 1887 r. w Borowie, zm. 14 lipca 1973 r.) – biolożka, parazytolożka, ichtiolożka, pracownik naukowy.

Jadwiga Kozicka
Państwo działania

Polska 

Data i miejsce urodzenia

1 lipca 1887
Borowo

Data śmierci

14 lipca 1973

Docent nauk przyrodniczych
Specjalność: parazytologia, ichtiologia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

nauczyciel akademicki
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys

edytuj

Edukacja

edytuj

Ukończyła pensję Leonii Rudzkiej w Warszawie i w 1908 r. uzyskała maturę w II Żeńskim Gimnazjum Państwowym, już będąc mężatką. Następnie rozpoczęła studia na kierunku biologia na Uniwersytecie Jagiellońskim, które ukończyła w 1913 roku. Dwa lata później wyjechała do Kijowa, do ciężko rannego męża. Podjęła tam pracę na Kursach Żeńskich, początkowo na stanowisku asystenta, a następnie jako prosektor w Zakładzie Histologii Uniwersytetu św. Włodzimierza[1].

Kariera naukowa

edytuj

Do kraju wróciła w 1918 roku z zamiarem podjęcia pracy na Uniwersytecie Jagiellońskim u profesora Michała Siedleckiego[2]. Obowiązki rodzinne nie pozwoliły na zrealizowanie tych planów. Wyjechała do rodzinnego Szczebrzeszyna, gdzie zajęła się pielęgnacją chorego męża i prowadzeniem domu, jednocześnie znajdując czas na prowadzenie obserwacji florystycznych dla prof. Władysława Szafera[1].

W 1935 roku, po śmierci męża Jadwiga Kozicka przeprowadziła się do Warszawy i rozpoczęła pracę u prof. Mieczysława Konopackiego, w Zakładzie Histologii Normalnej na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Warszawskiego[3]. Rok później objęła dodatkowo stanowisko asystenta naukowego w Laboratorium Mięsoznawczo-Bakteriologicznym przy Rzeźniach Miejskich. Poza wykonywaniem badań biochemiczno-histologicznych czuwała nad praktykami studenckimi[1].

Wybuch II wojny światowej przerwał Kozickiej na 6 lat wykonywanie pracy naukowej[1]. 1 grudnia 1939 roku, tracąc pracę, wyjechała do Woli Suchożebrskiej pod Siedlcami, gdzie pracowała jako ogrodnik. Ostatnie dwa lata okupacji spędziła w Łomiankach pod Warszawą, prowadząc własne jednohektarowe gospodarstwo[4].

W 1946 roku zatrudniona została jako asystentka prof. Franciszka Pliszki w Zakładzie Chorób Ryb Wydziału Weterynaryjnego Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie[1]. Pracowała tam do chwili likwidacji Zakładu w 1949 roku[4]. Dodatkowo nawiązała kontakt z Uniwersytetem Warszawskim, gdzie w 1947 r. złożyła egzamin magisterski i rozpoczęła pracę w Zakładzie Zoologii Ogólnej, przekształconym wkrótce w Zakład Parazytologii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1949 r. uzyskała stopień naukowy doktora w SGGW[1].

Jako adiunkt Zakładu Parazytologii Uniwersytetu Warszawskiego uczestniczyła w terenowych badaniach zespołowych nad występowaniem pasożytów w biocenozie różnych typów jezior, prowadzonych przez prof. Wincentego L. Wiśniewskiego na jeziorach Druzno (1950–1953), Gołdapiwo (1954–1955) i Mantry Północne (1956–1958). W 1954 roku Jadwiga Kozicka otrzymała tytuł naukowy docenta. Rok później zmieniła pracę, przenosząc się do Zakładu Parazytologii PAN[1], gdzie pracowała do 6 sierpnia 1960 roku[4]. Przeszła wtenczas na emeryturę, nie przerywając jednak badań naukowych i pozostając nadal członkiem Rady Naukowej Zakładu[1].

W 1964 roku wzięła udział w I Międzynarodowym Kongresie Parazytologicznym w Rzymie, wygłaszając referat pt. „Pasożyty ryb, jako podstawa charakterystyki parazytologicznej zbiornika”.

Nagrody i odznaczenia

edytuj

Życie prywatne

edytuj

Jej rodzicami byli Antoni Bogumił Estreicher (1857–1929) i Zofia Antonina z d. Tabiszewska (1866–1929). W 1907 roku zawarła w Katedrze w Lublinie ślub z Piotrem Kozickim, lekarzem ordynacji Zamoyskich[5]. Mąż zmarł w 1935.

Była matką warszawskiego dziennikarza Stefana Kozickiego (11.03.1923 – 05.03. 1991)[5].

Docent Jadwiga Kozicka pochowana została na cmentarzu w Szczebrzeszynie[2].

Publikacje

edytuj
  • Über den Bau und die Entwicklung der Haftlappen bei Geckoniden (1913)[6];
  • Badania histologiczne nad wątrobą jako narządem krwiotwórczym u płaza Ambustoma maxicanum Cope (Urodela) (1939)[7];
  • Studia nad składnikami krwi i narządami krwiotwórczymi u Ambystoma mexicanum (1939)[8];
  • Spostrzeżenie nad zakażeniem sielawy (Coregonus albula L.) przez Ichthyotaenia longicollis Rudin (1949)[9];
  • Lamproglena pulchella Nordmann (1832) w Polsce (1957)[10];
  • Parasitofauna of the biocenosis of Drużno Lake. Pt. 7, Diseases of fishes of Drużno lake (1958)[11];
  • Neodiplostomum pseudattenuatum (Dubois, 1928) Dubois, 1932, syn. Neodiplostomulum scardinii Schulman (in Dubinin 1952) (1960)[12];
  • Studies on the biology and taxonomy of trematodes of the genus Tylodelphys Diesing, 1850 (Diplostomatidae) (1960)[13];
  • Parasitofauna of the biocenosis of Drużno Lake. Pt. 8, Parasites of fishes of Drużno lake (1959)[14];
  • Tylodelphys podicipina sp. n. (Trematoda, Strigeidae) and its life-cycle (1960)[15];
  • Attempt of fishery-parasitologic estimation of the lakes of Węgorzewo Establishment (1963)[16];
  • A case of the lethal effect of Paralepoderma brumpti (Buttner, 1950) on the fry of Coregonus albula, C. lavaretus and Rutilus rutilus under breeding conditions (1966)[17];
  • Remarks on the occurrence and biology of Cotylurus erraticus (Rudolphi. 1809) (Strigeidae) from the Mazurian Lakes = Uwagi o występowaniu i biologii Cotylurus erraticus (Rudolphi. 1809) (Strigeidae) na jeziorach mazurskich[18];
  • Cestode larvae of the family Dilepididae Fuhrmann, 1907 parasitizing fresh-water fish in Poland (1971)[19];
  • Metacerkaria Apatemon annuligerum (v. Nordmann, 1832) Odening, i metacerkaria Apatemon sp. (=Tetracotyle sp. I Kozicka, 1958, z mózgu narybku Cyprinidae) – morfologia i występowanie w jeziorach Mazurskich (1972)[20];
  • Miasta, w których żył i działał Mikołaj Kopernik (1972)[21].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i Jadwiga Kozicka, „Gospodarka Rybna” (12), 1973, s. 12.
  2. a b Home [online], www.ptparasit.org.pl [dostęp 2022-03-20].
  3. Katarzyna Niewiadomska, Docent dr Jadwiga Kozicka (1887-1973) – Wspomnienie pośmiertne, „Wiadomości Parazytologiczne”, 20 (6), 1974, s. 887.
  4. a b c Katarzyna Niewiadomska, Docent dr Jadwiga Kozicka (1887-1973) – Wspomnienie pośmiertne, „Wiadomości Parazytologiczne”, 20 (6), 1974, s. 888.
  5. a b Estreicher Jadwiga [online], encyklopediakrakowa.pl [dostęp 2022-03-22].
  6. Jadwiga Kozicka, Über den Bau und die Entwicklung der Haftlappen bei Geckoniden, Kraków: Acad. Litterarum Cracoviensis, 1913.
  7. Piotr Słonimski, Jadwiga Kozicka, Badania histologiczne nad wątrobą jako narządem krwiotwórczym u płaza Ambustoma maxicanum Cope (Urodela), Warszawa: s.n., 1939.
  8. Piotr Słonimski, Jadwiga Kozicka, Studia nad składnikami krwi i narządami krwiotwórczymi u Ambystoma mexicanum, Warszawa: s.n., 1939.
  9. Jadwiga Kozicka, Spostrzeżenia nad zakażeniem sielawy (Coregonus albula L.) przez Ichthyotaenia longicollis Rudin, Lublin: s.n., 1949.
  10. Jadwiga Kozicka, Lamproglena pulchella Nordmann (1832) w Polsce, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.
  11. Jadwiga Kozicka, Parasitofauna of the biocenosis of Drużno Lake. Pt. 7, Diseases of fishes of Drużno lake, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958.
  12. Jadwiga Kozicka, Metacercaria Neodiplostomum pseudattenuatum (Dubois, 1928) Dubois, 1932, syn. Neodiplostomulum scardinii Schulman (in Dubinin 1952), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960.
  13. Jadwiga Kozicka, Studies on the biology and taxonomy of trematodes of the genus Tylodelphys Diesing, 1850 (Diplostomatidae), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960.
  14. Jadwiga Kozicka, Henryk Sander, Parasitofauna of the biocenosis of Drużno Lake. Pt. 8, Parasites of fishes of Drużno lake, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  15. Jadwiga Kozicka, Tylodelphys podicipina sp. n. (Trematoda, Strigeidae) and its life-cycle, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960.
  16. Jadwiga Kozicka, Attempt of fishery-parasitologic estimation of the lakes of Węgorzewo Establishment, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963.
  17. Jadwiga Kozicka, A case of the lethal effect of Paralepoderma brumpti (Buttner, 1950) on the fry of Coregonus albula, C. lavaretus and Rutilus rutilus under breeding conditions, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1966.
  18. Katarzyna Niewiadomska, Jadwiga Kozicka, Remarks on the occurrence and biology of Cotylurus erraticus (Rudolphi. 1809) (Strigeidae) from the Mazurian Lakes = Uwagi o występowaniu i biologii Cotylurus erraticus (Rudolphi. 1809) (Strigeidae) na jeziorach mazurskich, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970.
  19. Jadwiga Kozicka, Cestode larvae of the family Dilepididae Fuhrmann, 1907 parasitizing fresh-water fish in Poland, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971.
  20. Jadwiga Kozicka, Metacerkaria Apatemon annuligerum (v. Nordmann, 1832) Odening, i metacerkaria Apatemon sp. (=Tetracotyle sp. I Kozicka, 1958, z mózgu narybku Cyprinidae) – morfologia i występowanie w jeziorach Mazurskich, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972.
  21. Jadwiga Kozicka, Miasta w których żył i działał Mikołaj Kopernik, Warszawa: Biuro Wydawnicze „Ruch”, 1972.